Bas Eickhout: ‘Klimaatmores’

160523-Leestip-BasEickhoutKlimaatmores

‘Klimaatmores. Radicaal naar een andere norm’
Bas Eickhout
2016
214 pag.
Uitgever: Lemniscaat
ISBN 978 90 477 0803 2
Adviesprijs € 19,95 

Het klimaat mores leren …

Op de kaft van het onlangs verschenen boek Klimaatmores van Europarlementariër Bas Eickhout staan 2 bokshandschoenen afgebeeld. Ze zijn knalgroen, dat kan bijna niet anders bij een politicus van GroenLinks. De vraag is: heeft Eickhout ze gebruikt? Heeft hij al een snoeiharde uppercut of een linkse hoek uitgedeeld binnen de Europese politieke arena? Heeft Eickhout daarbij wel de juiste tegenstander gekozen? Mikt hij zijn slagen op de politieke dwarsliggers of moet de industrie het ontgelden?

Dat het belangrijk is om de gang van zaken binnen de Europese politiek flink op te schudden blijkt al snel uit het vlot geschreven boek van Eickhout, want het Europarlement lijkt volkomen machteloos te staan als het gaat om maatschappelijke kwesties zoals het klimaatprobleem. Want dat het klimaatbeleid moeizaam in beweging is te krijgen, komt vooral door de economie, zo luidt een van de belangrijke stellingen van het boek. Nu wisten we dit natuurlijk allang, maar de vraag die vooral van belang lijkt is: valt er te verwachten dat de (euro)politiek verandering in deze situatie kan brengen?

Het is niet verwonderlijk dat Eickhout verwacht dat de politiek bepaalde duurzame veranderingen teweeg kan brengen, maar op dat uitgangspunt valt wel wat af te dingen. Zo is het huidige anti-kernenergiebeleid in Duitsland niet los te zien van de zeer lange traditie van demonstraties en buitenparlementaire acties tegen nucleaire ontwikkelingen in dat land. En heeft Denemarken haar vooruitstrevende positie op het gebied van windenergie niet vooral te danken aan de talloze windmolencoöperaties, waar dit land al in de jaren zestig wereldwijd mee voorop liep?

Eickhout koos voor de europolitiek omdat zijn wetenschappelijk werk bij het Planbureau voor de Leefomgeving te langzaam resultaten zou laten zien. De vraag is of de overstap naar de politiek dan wel de beoogde stroomversnelling zal brengen. Wie het uitgebreide verslag leest over de VN-milieuconferentie van Kopenhagen in 2009 zal op dit vlak niet optimistisch raken, want de conferentie was een grote mislukking. Maar toen kwamen er betere tijden met “Parijs”, de recente milieuconferentie van 2015, die volgens dit boek op het gebied van klimaatveranderingen wel eens een wereldveranderende doorbraak zou kunnen betekenen.

Toch heeft Eickhout op dit gebied zijn twijfels. Enerzijds constateert hij dat de deal van Parijs als een historisch succes valt te beschouwen, anderzijds wijst hij erop dat dit akkoord pas in 2021 in zal gaan. Ook zal dit akkoord Nederland niet dwingen om de kolencentrales te sluiten, het is ook geen handleiding om tot een beter klimaat te komen. Tevens luidt een van de conclusie hoe belangrijk het is dat er op milieugebied initiatieven van onderop ontstaan. Als voorbeeld komt hier de –gewonnen- rechtszaak van Urgenda naar voren.

Hoe de klimaatbeleid zich de komende jaren gaat ontwikkelen laat zich moeilijk voorspellen. Het maakt eigenlijk vooral nieuwsgierig naar het volgende boek van Eickhout, dat wellicht pakweg over een jaar of vijf zal verschijnen en waarin we minutieus zullen lezen of de Europese klimaatpolitiek tot verbeteringen heeft geleid. Met daarbij hopelijk ook een antwoord op de belangrijke vraag: zouden die verbeteringen dan te danken zijn aan de (internationale) overheidspolitiek of zijn deze toch eerder een gevolg van lokale initiatieven?

Rijkert Knoppers

Bron, 23 mei 2016: ‘Klimaatmores’

> Alle leestips

Onderwerpen:

Auteur: Redactie

Reageren op dit artikel is niet mogelijk.