De Bouwagenda: ‘Revolutie in de bouw nodig om Parijs te halen’

Gepubliceerd op 29-03-2017 om 10:11

29 maart 2017 – Er is een revolutie in de bouwsector nodig om de doelen van het klimaatakkoord van Parijs te halen. Dat stelt Bernard Wientjes, voorzitter van de Taskforce die dinsdag de ambitieuze Bouwagenda presenteerde. Bij uitvoering van het plan verwacht hij een ‘spectaculaire productiviteitssprong’, dertig procent lagere kosten en 50.000 extra banen. Van de overheid is wel een extra investering van 7 miljard euro nodig.

Op 26 november kreeg Wientjes de opdracht van de ministeries van Economische Zaken, Wonen en Rijksdienst en Infrastructuur en Milieu om te komen met een Bouwagenda. Het doel: komen tot een ambitieus vernieuwingsprogramma voor onderhoud en bouw van infrastructuur, woningbouw en utiliteitsbouw, waarin de uitdagingen op het gebied van energie, klimaat en grondstoffen bovenaan staan.

Vijftig partijen uit de bouw, overheid, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties werkten, onder leiding van de Taskforce Bouwagenda, aan het plan voor 2018 tot 2021. Dinsdag overhandigde Wientjes de Bouwagenda aan de ministers Kamp en Plasterk. De boodschap: er is een radicaal andere manier van werken nodig en een forse investering, maar dan kan de bouw sneller, beter en goedkoper.

Wientjes in een bericht van de website van de Bouwagenda
‘(…)” Om de grote maatschappelijke doelstellingen van de komende jaren te halen, kunnen we niet op de oude voet verder. Er is een revolutie nodig, een radicaal andere manier van denken, werken en samenwerken. Dit vraagt om professionalisering van de sector als geheel, een fundamentele verandering van het aanbestedingsbeleid en een grote investering in mensen. Met deze aanpak verwachten we een spectaculaire productiviteitssprong te realiseren, waarbij we de voor ons liggende opgaven tegen 30% lagere kosten kunnen uitvoeren. Ook verwachten we dat dit de komende jaren 50.000 extra banen oplevert.” (…)’

Wat is het doel van de Bouwagenda in grote lijnen?

‘(…) Er komt een Revolutie in de sector in de vorm van een Kwaliteitssprong en een Schaalsprong
Stimulerende regelgeving gaat hand in hand met sensationele innovaties door de markt
De bouwsector wordt ‘sexy’ en meer goede mensen willen er gaan werken. Er komt onomkeerbare verandering voor iedereen
Er worden sterke coalities gesmeed, met mandaat en eigenaarschap (…)’

Wat zijn de concrete doelen van de Bouwagenda?
‘(…) De Taskforce Bouwagenda heeft in zijn vierjarig programma uiterlijk in 2021 geregeld dat:

verduurzaming van de bestaande woningvoorraad in 2021 is opgeschaald tot 100.000 woningen per jaar, te beginnen bij opschaling van het programma “Stroomversnelling” (verduurzaming corporatiewoningen);
er een Plan van Aanpak ligt om in 2030 het binnenklimaat van alle scholen gezond te krijgen en de meest urgente scholen met label G in 2021 gerenoveerd en duurzaam zijn; er komt een landelijk Financieringsarrangement Scholen beschikbaar;
er een plan ligt met draagvlak om 1 miljoen nieuwe energieneutrale woningen geprogrammeerd te hebben, die in 2030 gerealiseerd zijn; dit leidt tot een nieuwbouwproductie van gemiddeld 100.000 woningen per jaar vanaf 2021;
onze ‘nationale infrastructuur assets’ (wegen, tunnels, bruggen, sluizen, dijken, riolen, energienetwerken) uniform inzichtelijk zijn, zodat de opgave voor vervanging, functie- en klimaatadaptatie meerjarig te plannen en te budgetteren is, en er al een voortvarende start is gemaakt met innovatieve en duurzame vervanging;
bewoners van het aardbevingsgebied zich gehoord voelen, en inzicht hebben in hun eigen woonsituatie en mogelijkheden. Groningen beschikt dan over een Living Lab BuildinG met laagdrempelige test- en validatiefaciliteiten waarmee een rijk aanbod aan innovatieve, aardbevingsbestendige en circulaire concepten wordt ontwikkeld;
de diverse kennis- en onderwijsinstellingen echt complementair zijn gaan samenwerken, en aangehaakt zijn bij alle Road Maps;
een Human Capital-agenda in uitvoering is die de bouw neerzet als ‘zeer aantrekkelijke werkgever’, op weg naar ten minste 50.000 extra benodigde banen;
de relevante institutionele belemmeringen zijn benoemd en aangepakt;
bestaande en glorende financierings- en investeringsmogelijkheden zijn samengebracht en ontsloten;
we jaarlijks één Nationaal Icoonproject benoemen dat de nieuwe werkwijze zichtbaar maakt. (…)’

Wat gaat dat kosten?
De honderden miljoenen die nu al worden uitgegeven aan (tijdelijke) regelingen, moeten gebundeld worden, aldus de Bouwagenda.

‘(…) De Taskforce Bouwagenda ziet het als één van zijn taken om ervoor te zorgen dat de versnippering van bestaande financiële initiatieven wordt getransformeerd naar langjarige en gebundelde programma’s. De Taskforce Bouwagenda wil experimenteergeld in samenhang brengen, gelijksoortige initiatieven combineren, kennis versneld delen en opschaling organiseren. (…)’

Daar bovenop moet de overheid 7 miljard euro extra investeren.

‘(…) De Taskforce Bouwagenda adviseert om voor de periode 2018 – 2021 ondersteunende beleidsmaatregelen te nemen met budgettair effect van 7 miljard euro om Nederland in een hoger tempo te verduurzamen. Om steden en dorpen leefbaar, klimaatadaptief en bereikbaar te maken en te houden. Om de terugverdientijd van maatschappelijk noodzakelijke investeringen door innovatie te verkorten. Onder andere door het afdekken van onrendabele toppen en het voorzien in garanties bij investeringen met een hoger risicoprofiel. (…)’