CO2-uitstoot – VN: ‘Wereld moet dringend extra maatregelen nemen’

3 november 2016 – De wereld moet dringend extra maatregelen nemen om de emissies tegen 2030 met 25% extra te doen dalen, aldus een vandaag verschenen rapport van de VN-milieuorganisatie. Zelfs met de toezeggingen van Parijs stevent de wereld af op een temperatuurstijging van 2,9 tot 3,4°C.  

Persbericht UNEP (United Nations Environment Programme)
‘(…) Als we een kans willen maken om de gevaarlijke klimaatverandering te beperken, moeten we dringend en drastisch onze ambities opschroeven om de tegen 2030 voorspelde wereldwijde uitstoot van broeikasgassen met ongeveer een kwart extra te doen dalen. Dat zei de VN-milieuorganisatie vandaag bij de publicatie van haar jaarlijks Emissions Gap Report.

Emissies komen ver boven maximum
Het rapport, dat openbaar wordt gemaakt de dag voordat de Overeenkomst van Parijs in werking treedt, concludeert dat de emissies tegen 2030 naar verwachting 54 tot 56 gigaton kooldioxide-equivalent zullen bedragen – ver boven het niveau van 42 dat nodig is om de opwarming van de aarde deze eeuw tot 2°C te beperken.
Eén gigaton is ongeveer gelijk aan de emissies die de transportsector in de Europese Unie (met inbegrip van de luchtvaart) genereert in één jaar tijd.
Wetenschappers zijn het er over eens dat het beperken van de opwarming van de aarde tot minder dan 2°C deze eeuw (vergeleken met pre-industriële niveaus) de kans op meer intense stormen, langere periodes van droogte, een stijging van de zeespiegel en andere gevolgen voor het klimaat zal verminderen. Zelfs als we de lagere doelstelling van 1,5°C halen, zal dit de impact niet elimineren, alleen beperken.

Mogelijk naar 3,4 graden opwarming
De voorspelde emissies tegen 2030 zullen, zelfs als de toezeggingen van Parijs volledig worden uitgevoerd, deze eeuw voor een globale temperatuurstijging van 2,9 tot 3,4 graden zorgen. Als we nog een paar jaar wachten om onze ambities op te voeren kan het zijn dat we de doelstelling van 1,5° niet halen, dat de koolstofintensieve technologie lock-in toeneemt en dat de kosten van een latere wereldwijde overgang naar lage emissies stijgen.
“We zijn op de goede weg: de Overeenkomst van Parijs en het Amendement van Kigali om HFK’s terug te dringen zullen de klimaatverandering vertragen,” zegt Erik Solheim, hoofd van de VN-milieuorganisatie. “Beide geven blijk van een grote inzet, maar het is nog altijd niet echt goed genoeg als we een ernstige klimaatverandering willen voorkomen.

Dreigende tragedie
Als we nu geen extra maatregelen nemen, te beginnen met de komende klimaattop in Marrakech, dan zullen we later treuren over de menselijke tragedie die we hadden kunnen vermijden. Het groeiende aantal klimaatvluchtelingen dat is getroffen door honger, armoede, ziekte en conflicten zal ons steeds weer aan ons falen herinneren. Het is wetenschappelijk bewezen dat we sneller voortgang moeten maken.”
De noodzaak voor dringende actie werd versterkt door het feit dat 2015 het warmste jaar ooit was sinds de start van de metingen. De trend zet zich voort, want de eerste zes maanden van 2016 waren de warmste ooit gemeten. Toch blijven volgens het rapport de emissies verder stijgen.
Het Amendement van Kigali op het door de VN georganiseerde Protocol van Montreal, dat vorige maand werd overeengekomen, wil het gebruik van fluorkoolwaterstoffen drastisch verlagen. Eerste studies geven aan dat dit, indien het volledig wordt uitgevoerd, de temperatuurstijging met nog eens 0,5 graden zou kunnen verminderen, hoewel de emissies vóór 2025 niet aanzienlijk zullen dalen.

Toezeggingen niet ambitieus genoeg
Bovendien is het zo dat, hoewel de leden van de G20 gezamenlijk op schema liggen om hun toezeggingen van de klimaattop te Cancun na te komen, die toezeggingen niet ambitieus genoeg zijn om een voldoende ambitieuze uitgangsbasis te vormen om op één lijn te liggen met de temperatuursdoelstelling van de Overeenkomst van Parijs.

Verlagingsmogelijkheden
Het Gap-rapport geeft een overzicht van de technologieën en mogelijkheden om de verdere noodzakelijke verlagingen te vinden, met inbegrip van niet-overheidsactoren, het versnellen van energie-efficiëntie en cross-over met de doelstellingen inzake duurzame ontwikkeling.
Niet-overheidsactoren (de private sector, steden, regio’s en andere subnationale actoren zoals burgergroeperingen) kunnen tegen 2030 de kloof met verschillende gigaton verkleinen op voorwaarde dat de vele initiatieven hun doel bereiken en geen andere acties vervangen.
Energie-efficiëntie is een ander gebied waar investeringen grotere winsten kunnen opleveren. De investeringen in energie-efficiëntie zijn in 2015 met 6 procent gestegen tot 221 miljard USD, wat erop wijst dat er nu al acties plaatsvinden.
Studies tonen aan dat voor een investering tussen 20 en 100 USD per ton koolstofdioxide, het potentieel van energie-efficiëntie om de emissies tegen 2030 te verminderen (in gigaton) 5,9 bedraagt voor gebouwen, 4,1 voor de industrie en 2,1 voor het transport.
Uit een nieuw rapport vrijgegeven door de 1 Gigaton Coalition blijkt dat projecten voor hernieuwbare energie en energie-efficiëntie die van 2005 tot 2015 in ontwikkelingslanden werden uitgevoerd de emissies tegen 2020 met bijna een halve gigaton zullen verminderen, met inbegrip van acties van landen die geen formele Cancun-toezeggingen hebben gedaan.
Tenslotte is klimaatactie verweven met de doelstellingen inzake duurzame ontwikkeling. De vroegste effecten van klimaatverandering kunnen ons vermogen om de doelstellingen tegen 2030 te halen ondermijnen, en het niet halen van het doel van de klimaatactie zal nog grotere gevolgen hebben voor het behoud van de voortgang van de duurzame ontwikkeling na 2030.
Een succesvolle uitvoering van de Overeenkomst van Parijs en de doelstellingen inzake duurzame ontwikkeling zal afhangen van het vermogen van nationale regeringen om nationale doelstellingen te ontwikkelen die gemeenschappelijke mogelijkheden dienen en er gebruik van maken. (…)’

Bronnen
UNEP, 3 november 2016: De wereld moet dringend extra maatregelen nemen om de emissies tegen 2030 met 25% extra te doen dalen, aldus rapport van de VN-milieuorganisatie (pdf, 2 pag.)
UNEP, 3 november 2016: The Emissions Gap Report 2016 (pdf, 62 pag.)
Foto: UNEP