Energiebesparing door slimme meter valt tegen: geen 3,5 maar slechts 1 procent

Energiebesparing door slimme meter valt tegen: geen 3,5 maar slechts 1 procent

21 november 2016 – Nu ruim een kwart van de huishoudens een slimme meter heeft, onderzocht het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) de energiebesparing. Deze viel, met nog geen 1 procent, nogal tegen. Doe als de Britten en lever bij de slimme meter een schermpje dat in de huiskamer het energieverbruik laat zien, adviseert het PBL. 

Om energie te besparen (en zo de uitstoot van broeikasgassen te reduceren) en om de energierekening voor huishoudens laag te houden, is de Rijksoverheid in 2015 gestart met een 3,3 miljard euro kostende operatie om vóór 2020 alle 7 miljoen Nederlandse huishoudens een slimme meter te geven. Inmiddels is ruim een kwart van de meters geïnstalleerd en onderzocht het PBL de energiebesparing. Deze werd van tevoren geschat op 3,5 procent, maar valt met nog geen 1 procent nogal tegen.

Uit een bericht van de NOS
‘(…) Volgens het Planbureau komt dat doordat het energieverbruik niet zichtbaar wordt gemaakt op een display in de woonkamer. Het apparaat hangt in de meterkast en daarop is alleen te zien hoeveel de consument op dat moment in totaal verbruikt. Er is niet op te zien hoeveel een bepaald apparaat, bijvoorbeeld de stofzuiger of de wasdroger, op dat moment verbruikt. (…)’

Een schermpje in de woonkamer waarop te zien is hoeveel energie op dat moment wordt verbruikt, zou volgens het PBL de energiebesparing verhogen. In Groot-Brittannië, waar wel standaard een dergelijk display wordt geleverd, is de energiebesparing veel groter, aldus het PBL. In Nederland kan de consument zelf een zogenoemde ‘in-home display’ aanschaffen, maar slechts 15 procent van de huishoudens doet dat. Het PBL stelt daarom voor om naast de installatie van de slimme meters ook in Nederland te experimenteren met het aanbieden van de in-home displays.

Uit de policy brief van het PBL
‘(…) Het is zinvol daarbij rekening te houden met mogelijke nieuwe ontwikkelingen, zoals gedifferentieerde energietarieven en grootschalige decentrale opwekking. De collectief opgedane kennis kan worden gedeeld, waarna men vervolgens kan sturen richting opschaling van de meest effectieve producten en diensten. (…)’

Ook de Vereniging Eigen Huis ziet het schermpje in de woonkamer als mogelijke oplossing. Wie het display niet zelf koop, is namelijk aangewezen op de tweemaandelijkse verbruiksoverzichten die de energieleveranciers verplicht moeten leveren. En dat overzicht is vaak afwezig of onduidelijk, aldus VEH na een onderzoek van de overzichten.

Uit een bericht van de VEH
‘(…) Uit het onderzoek onder 4.425 leden van Vereniging Eigen Huis blijkt echter dat maar 30 procent van de respondenten vindt dat het verbruikskostenoverzicht hen aanzet tot energiebesparing. Naast het ledenonderzoek heeft Vereniging Eigen Huis de overzichten ook aan wet- en regelgeving getoetst. Verreweg de meeste energieleveranciers lieten in meer of mindere mate steken vallen in hun overzichten. NLE, VandeBron en Budgetenergie vielen hierbij in negatieve zin op. Alleen het verbruikskostenoverzicht van Eneco voldoet volledig.
“De verbruikskostenoverzichten zijn moeilijk te doorgronden en leiden niet tot een gewenste verandering van het gedrag van consumenten” aldus directeur Kennis en Belangenbehartiging Rob Mulder. “(…) En een derde van de consumenten zegt geen verbruikskostenoverzicht te ontvangen. Als we zo door gaan, realiseren we de verwachte energiebesparing bij lange na niet. Dat is niet alleen slecht voor het milieu, maar ook voor de portemonnee van de consument” aldus Mulder.
De vereniging roept minister Kamp dan ook op om een taskforce in stellen waarin de verantwoordelijke partijen zoals netbeheerders en energieleveranciers samen de problemen in kaart brengen en komen tot snelle oplossingen die aansluiten op het gedrag van consument. Hier kan bijvoorbeeld geleerd worden van Engeland waar consumenten bij de installatie van de slimme meter een eenvoudige display hebben gekregen die direct feedback geeft op het energieverbruik. De lijkt betere resultaten op te leveren. Daarnaast moet er gekeken worden hoe je consumenten beter kunt ontzorgen bij vragen als wat moet ik doen, wie kan dit doen en hoe financier ik de energiebesparende maatregelen. (…)’

Bronnen
PBL, 19 november 2016: Slimme meter: energiebesparing blijft achter bij verwachting
PBL, 19 november 2016: De slimme meter – Policy brief (pdf)
PBL, 19 november 2016: De slimme meter: uitgelezen energie(k)? (pdf)
Vereniging Eigen Huis, 19 november 2016: VEH: slimme meter data zetten niet aan tot energiebesparing
NOS, 19 november 2016: Slimme energiemeter bespaart maar weinig
Volkskrant, 19 november 2016: Slimme meter bespaart veel minder dan verwacht

Foto: Enexis

Auteur: Redactie

Reageren op dit artikel is niet mogelijk.