Gaswinning Groningen gaat omlaag – Minister volgt advies SodM

18 april 2017Meteen na het uitkomen van het advies van het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) om de gaswinning in Groningen te verlagen, heeft minister Kamp bekend gemaakt dit advies te volgen. Het afbouwen begint met een verlaging van 24 naar 21,6 mrd kuub per jaar. De verlaging gaat op 1 oktober in.

Het advies van het SodM

Uit het persbericht van het SodM
‘(…) Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) adviseert de minister van Economische Zaken dat alleen verdere verlaging van de gasproductie van het Groningenveld gelijktijdig met het vermijden van fluctuaties in de winning – zo vlak mogelijk produceren – de kans op het aantal en op zwaardere bevingen kan verminderen.

Stap-voor-stap omlaag
Harry van der Meijden, Inspecteur-generaal der Mijnen: “Bij overschrijding van één van de grenswaarden van het SodM-alarmeringsprotocol adviseer ik de huidige productie van 24 miljard kuub per jaar omlaag te brengen. Doe dat zo nodig in stappen. En begin met 10 procent;  een eerste stap naar 21,6 miljard kuub en bekijk hoe seismiciteit zich dan ontwikkelt. Bovendien moeten fluctuaties worden vermeden.”
De toezichthouder constateert in haar advies dat ondanks vele onderzoeken het er niet naar uit ziet dat het, op korte termijn, mogelijk zal zijn te toetsen bij welk gasproductieniveau bestaande veiligheidsnormen gehaald worden. SodM stelt dat mogelijk zelfs bij het huidige productieniveau aan deze veiligheidsnormen voldaan wordt, maar dat dit op dit moment niet kan worden bepaald. Deze onzekerheid zal naar verwachting ook de komende jaren voortduren. SodM maakt daarbij de kanttekening dat momenteel grenzen bereikt lijken te zijn van wat er wetenschappelijk haalbaar is.

Breuken in ondergrond kritisch gespannen
Specifiek voor het Loppersumgebied stelt SodM dat vanwege doorgaande drukafname de breuken in de ondergrond kritisch gespannen lijken te zijn. Bij het eventueel opschalen van de productie uit de Loppersum-clusters in het geval van een koude winter zal rekening gehouden moeten worden met het mogelijk optreden van meer en zwaardere bevingen.

Vlak produceren, hand aan de kraan en monitoren
Dit SodM advies bouwt voort op zijn adviezen van de laatste jaren. Kern van de aan de minister voorgestelde aanpak is om  ‘met de hand aan de kraan’  zo nodig de productie stapsgewijs te verlagen en vlak te produceren en daarbij continu het aantal en de zwaarte van bevingen te monitoren. Daarbij wordt gebruik gemaakt van het alarmeringsprotocol dat SodM in juni 2016 adviseerde in te stellen en dat door de minister in zijn winningsbesluit is overgenomen. Aardbevingsdichtheid en zogenoemde piek grondversnellingen zijn de parameters in dit alarmeringsprotocol die als eerste een indicatie kunnen geven voor veranderingen in risico als gevolg van optredende bevingen.

Alarmeringsprotocol
Het is juist dit alarmeringsprotocol dat aanleiding is geweest voor het SodM advies. Op het moment van schrijven van het advies is weliswaar geen van de grenswaardes van dit alarmeringsprotocol overschreden maar SodM vindt met name de ontwikkelingen in seismiciteit in het Loppersum gebied dusdanig dat SodM proactief de minister wenste te informeren. Hierdoor wordt duidelijkheid geschapen welke maatregelen SodM adviseert indien het alarmeringsprotocol hier wel aanleiding toe geeft. Ook dient deze vroege signalering van SodM om partijen in ‘stand by’ stand te zetten mocht het nodig zijn. Leveringszekerheid van gas speelt geen rol in de advisering van SodM aan de minister omdat de SodM taken alleen gericht zijn op de borging van veiligheid en milieu. SodM heeft begrepen dat implementatie van dit advies om de gasproductie te verlagen, mogelijk gevolgen kan hebben voor  leveringszekerheid. (…)’

Minister Kamp neemt advies over

Uit een bericht van de NOS
‘(…) Minister Kamp heeft meteen na de bekendmaking van het advies laten weten dat hij het overneemt, en dat hij per 1 oktober begint met het verlagen van de hoeveelheid gas die wordt gewonnen. (…) Een verlaging met 2,4 miljard kuub kost de schatkist honderden miljoenen euro’s aan gasbaten. (…)’

Uit de brief van minister Kamp aan de Tweede Kamer
‘(…) Het advies voor de huidige situatie, waarin de grenswaarde niet is overschreden, houdt op hoofdlijnen in:

  • Houd het huidige productieplafond van 24 miljard m3 per jaar vast.
  • Vermijd fluctuaties in de gaswinning zo veel mogelijk teneinde wisselingen in de snelheid van drukafname zo veel mogelijk te voorkomen. Dit betreft ook regionale fluctuaties.
  • Schep duidelijkheid in de regierollen bij de partijen die verantwoordelijk zijn voor de capaciteitszekerheid van het Groningenveld.
  • Onderzoek of capaciteitszekerheidsprotocollen geoptimaliseerd kunnen worden.
  • Onderzoek voor alle clusters en clusteroperaties of de productie verder geoptimaliseerd kan worden teneinde fluctuaties te vermijden of zo gering mogelijk te houden.
  • Onderzoek of de productie in de kritische delen van het gasveld verder kan worden beperkt.

Mocht de grenswaarde van 0,25 bevingen per km2 per jaar in de toekomst wel worden overschreden, dan adviseert SodM:

  • Verlaag de productie vanaf het huidige niveau van 24 miljard m3 per jaar, zo nodig in stappen, met een eerste reductiestap van 10 procent.
  • Vermijd seizoensfluctuaties bij dit verlaagde productieniveau.
  • Draag zorg voor permanente monitoring van de seismiciteit.

Ik wil gegeven het advies van SodM en de overwegingen die daaraan ten grondslag liggen het ijkmoment van 1 oktober niet afwachten. Gelet op de toename van het aantal aardbevingen in het gebied rond Loppersum en het naderen van de grenswaarde aldaar, zet ik de voorbereiding in gang om het productieplafond voor de gaswinning in Groningen ingaande het eerstvolgende gasjaar – dat gaat lopen vanaf 1 oktober 2017 – met 10 procent te verlagen.

Conform het advies van SodM zal ik in samenwerking met NAM en GTS bezien hoe de productie in Loppersum, die plaatsvindt omwille van de capaciteitsmatige leveringszekerheid, nader kan worden beperkt. Ook aan de overige aanbevelingen in het advies van SodM zal ik uitvoering geven. (…)’

Bronnen
SodM, 18 april 2017: SodM advies Groningenveld – Gasproductie moet verder omlaag en gelijkmatiger om kans op bevingen te verminderen
SodM, 18 april 2017: Advies en bijlagen
SodM, 18 april 2017: Technische bijlage
NOS, 18 april 2017: Kamp gaat gaswinning Groningen beperken na advies
Brief minister Kamp aan de Tweede Kamer, 18 april 2017: Advies SodM over seismiciteit Groningenveld (pdf, 2 pag.)
Rijksoverheid, persbericht over besluit Kamp, 18 april 2017: Gaswinning Groningen verder omlaag
Foto: NAM

Auteur: Redactie

Reageren op dit artikel is niet mogelijk.