Planbureau voor de Leefomgeving: ‘Rijk, geef richting’
15 september 2016 – Er zijn drastische keuzes nodig om de doelen in het Klimaatakkoord van Parijs te halen. Het is tijd dat de Rijksoverheid komt met richtinggevend beleid. Dat stelt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL).
In de Balans van de Leefomgeving 2016, een tweejaarlijkse rapportage over milieu, natuur en ruimte, signaleert het PBL ‘een toenemende behoefte in de samenleving aan een Rijksoverheid die voor de langere termijn richtinggevende keuzes maakt’. Met het beleid voor de dagelijkse leefomgeving zit het wel goed, aldus het PBL, maar op grotere schaal – de schaal van de klimaatverandering – is sterker beleid nodig.
Uit een bericht van NRC Next
‘(…) Het rapport, een breed overzicht van hoe Nederland ervoor staat, wekt het beeld van een land dat ijverig z’n tuintje aanharkt, maar niet in de gaten heeft dat het tuintje binnenkort volledig kan zijn weggespoeld door een stortbui zonder weerga. (…)’
Nederland zou een voortrekkersrol moeten spelen in de strijd tegen klimaatverandering en heeft daar ook alles voor in huis, stelt PBL-directeur Hans Mommaas in een interview met NRC Next.
Uit het bericht van NRC Next
‘(…) “De overheid moet kaders scheppen. Richting geven. Doelen voor emissies stellen. De opgave is groot. Door die opgave maatschappelijk breed te delen, komen bedrijven tot innovaties. Bedrijven als Unilever en DSM, land- en tuinbouworganisaties en projectontwikkelaars vragen om richting. Visie. Omdat die richting hen in staat stelt beslissingen te nemen over waarin ze moeten investeren.” (…)’
Het PBL pleit onder meer voor de volgende maatregelen.
- Klimaatwet. Het PBL oppert dat Nederland zijn ambities voor broeikasgasreductie voor de langere termijn – net als het Verenigd Koninkrijk, Denemarken, Finland en Frankrijk – kan vastleggen in een klimaat- of energietransitiewet.
‘(…) Beide soorten we en zijn denkbaar, met het verschil dat een klimaatwet ook zou toezien
op overige broeikasgassen in de landbouw en in veel gevallen ook op aanpassing aan klimaatverandering. (…) Juist het vaststellen van strategische doelen geeft, mits met inbreng van maatschappelijke organisaties en ‘dynamisch’ vormgegeven, lokale en regionale partijen de ruimte hier een eigen, passende invulling aan te geven. Het geeft bovendien een zeker houvast. Partijen weten op de langere termijn waar ze aan toe zijn en zijn daardoor eerder bereid te investeren in nieuwe ontwikkelingen. (…)’ - CO2-opslag. ‘(…) Tot nu toe hebben maatregelen gericht op het reduceren van broeikasgasemissies redelijk kunnen aanhaken bij andere belangen en was het mogelijk een zekere mate van ‘win-win’ te realiseren. Energiebesparing gaat bijvoorbeeld (op termijn) gepaard met kostenbesparing. Als het Nederlandse klimaatbeleid in lijn moet zijn met de ambities in het akkoord van Parijs, dan vraagt dat een forse versnelling in de reductie van broeikas- gasemissies en ontkomt het Rijk er niet aan om ingrijpende maatregelen te nemen. Zo is op termijn de afvang en opslag van CO2 (CCS) onontkoombaar om een reductie van broeikasgasemissies met 95 procent of meer te realiseren. Deze maatregel reduceert broeikasgasemissies, maar kost bijvoorbeeld wel meer energie. (…)’
- Neem, naast de energiesector, ook landbouw, veeteelt en lucht- en scheepvaart mee in het klimaatbeleid. ‘(…) Voor het overgrote deel valt het beleid om broeikasgasemissies te reduceren samen met het beleid gericht op een klimaatneutrale energievoorziening. Maar de overlap is niet volledig. Een hardnekkig restant van broeikasgasemissies is bijvoorbeeld verbonden aan het voedselsysteem, met name de veeteelt, en aan de internationale lucht- en scheepvaart. Om ook dit deel van de beleidsopgave aan te pakken, zal tijdig een verbreding van het reductiebeleid moeten worden ingezet. (…)’
Naast het klimaatbeleid, gaat het PBL in op drie andere ‘grote opgaven voor onze leefomgeving’: het omgaan met de toenemende verschillen tussen steden en regio’s, verbetering van de relatie tussen landbouw en natuur en de inrichting van een circulaire economie.
Bronnen
PBL, 14 september 2016: Richtinggevend rijksbeleid nodig om uitstoot broeikasgassen te beperken
PLB, rapport, september 2016: Balans van de Leefomgeving 2016
Trouw, 15 september 2016: Planbureau milieu: Kabinet doe iets! (via Blendle)
NRC Next, 15 september 2016: Het gaat goed hier. Dat kan zo niet blijven doorgaan
