Smart grid-experiment in Heerhugowaard verliep voorspoedig

28 november 2016 – Afgelopen vrijdag besteedde de NOS aandacht aan het smart grid-experiment in Heerhugowaard. Inwoners van de zonnewijk ‘Stad van de Zon’, Alliander en Essent beraden zich na een succesvol proefjaar over een uitbreiding van het experiment.

Tweehonderd  inwoners deden een jaar lang mee aan de proef van Alliander en Essent. Ze kregen elektrische boilers, brandstofcellen, warmtepompschakelaars en zonschakelaars.
Uit het bericht van de NOS
‘(…) Zonder dat de bewoners er iets van merkten schakelden netbeheerder Alliander en energiebedrijf Essent het afgelopen jaar in een aantal huizen in Heerhugowaard apparaten aan en uit. Ze deden, met toestemming van de klanten, een proef met elektrische boilers, warmtepompen en zonnepanelen om vraag en aanbod van energie beter op elkaar af te stemmen. Dat is nodig omdat er steeds meer zonne- en windenergie op de markt komt. Die toename is gunstig voor het milieu en de portemonnee van de energiegebruiker, maar maakt de afstemming van vraag en aanbod van elektriciteit ingewikkelder. (…) De wind en de zon kunnen niet aan- en uitgezet worden. Dat betekent dat vraag en aanbod in de toekomst geraffineerder op elkaar afgestemd moeten worden. Uit de proef van Alliander en Essent blijkt dat ook consumenten hier een belangrijke rol bij kunnen spelen. (…)’

De NOS gaf twee voorbeelden van onbalans-risico’s.
‘(…) Hoe zeer zonne- en windenergie de elektriciteitsmarkt op zijn kop zetten, bleek afgelopen weekend. De eerst fikse herfststorm zorgde voor zo veel energie uit de windmolenparken voor de Duitse kust, dat de stroomprijs daar voor de tweede keer dit jaar onder nul kwam. Dat betekent dat bedrijven betaald kregen om stroom af te nemen. (…)
De grootste dreiging van ‘onbalans’ op de elektriciteitsmarkt dreigde op 2 februari 2002. Op het moment dat Willem-Alexander zijn kersverse bruid Máxima kuste, zat heel Nederland voor de tv. Er werd even niet gestofzuigd, er werd geen gras gemaaid en geen koffie gezet: het energieverbruik daalde met 30 procent. Netbeheer Tennet kon ternauwernood een kleine ramp afwenden door grote hoeveelheden elektriciteit om te buigen naar Duitsland. (…)

Uit een bericht van ‘Energiekoplopers’ 
‘(…) Sinds 18 augustus 2016 is het onderzoek gestopt en worden de slimme apparaten niet meer aangestuurd door het slimme energiesysteem. Met de resultaten uit de proeftuin willen wij leren hoe het energiesysteem van de toekomst duurzamer kan worden en tegelijkertijd betrouwbaar en betaalbaar kan blijven. (…)’

In juni interviewde Duurzaam Bedrijfsleven Eric Woittiez, senior innovation manager Essent over het experiment.
Uit het interview van Duurzaam Bedrijfsleven
‘(…) Hoe groot is de rol van het smart grid in stad van de toekomst?
“Smart grid is het gouden onderdeel in de energievoorziening van de wereld in pakweg 2020 tot 2030. Je moet dan aan een compleet ander energiemodel denken. Hele steden wekken dan duurzame energie op met zonnepanelen. En niet slechts één wijk zoals nu in de testfase nog het geval is. Opslag van energie vindt lokaal plaats via goedkope batterijen in huis en van elektrische auto’s.
Alle informatiestromen in de stad zijn straks aan elkaar gekoppeld. Als je gebruik wilt maken van flexibiliteit in elektrisch verbruik dan moet je weten wanneer en waar een auto aan het laden is. Met behulp van smart city data van verkeersstromen is dat te achterhalen.
Om de fors toegenomen energie-uitwisselingen tussen het net en gebruikers/opwekkers te reguleren, kan het inzetten van smart grid voordeliger zijn dan het leggen van dikkere kabels.
Van veel slimmigheden gaat de consument dus niets merken, want de smart grids regelen dat als cement tussen de diverse stenen van energievoorzieningen. Tel alle smart oplossingen bij elkaar op en je hebt volledig slimme steden en landen.”
Wat zijn de belangrijkste learnings van de pilot?
“In algemene zin hebben we bij huishoudens te maken met twee energiepieken. Een negatieve zonnepiek overdag, wanneer veel zonne-energie wordt gegenereerd. En een positieve piek ’s avonds als veel mensen thuis van hun werken komen en gaan koken et cetera.
Dankzij het automatisch aan- en uitschakelen van de apparaten kunnen we beter regelen wat het netto elektriciteitsverbruik in de wijk zal zijn. Deze regeling is belangrijk om vraag en aanbod goed op elkaar aan te laten sluiten, dus dat is positief. (…)’
Animatie over de proef in Heerhugowaard 

Bronnen
NOS, 25 november 2016: Energiebedrijven gaan straks jouw boiler aan- en uitzetten
Energiekoplopers, 24 augustus 2016: 1 jaar onderzoek in de proeftuin
Duurzaam Bedrijfsleven, 1 juni 2016: ‘Smart grid is het gouden onderdeel in de stad van de toekomst’