Top Shell wist van betaling aan Nigeriaanse witwasser

11 april 2017 – Shell wist dat een deel van de 1,3 miljard dollar voor een olieveld voor de Nigeriaanse kust, zou gaan naar het bedrijf Malabu van een corrupte Nigeriaanse ex-minister. Dat geeft Shell toe, nadat onderzoeksjournalisten emails en documenten tussen bestuurders in handen kregen. Volgens Shell was de transactie legaal.

In 2011 betaalde Shell samen met het Italiaanse Eni ongeveer 1,3 miljard dollar voor een olieveld in Nigeria. Shell wist dat de Nigeriaanse overheid een groot deel van het geld (de BBC schrijft over 1,1 miljard dollar) zou doorsluizen naar Malabu, het bedrijf van de voor witwassen veroordeelde Nigeriaanse oud-olieminister Dan Etete. Dat geeft Shell toe, nadat onderzoeksjournalisten mails tussen Shell-bestuurders naar buiten brachten.

Een groot deel van het geld is daarna terechtgekomen in de zakken van de toenmalige president, Goodluck Jonathan, en andere leden uit zijn regering, zo stelt de BBC op basis van documenten van het Italiaanse openbaar ministerie. Volgens de Italiaanse aanklagers wisten Shell en Eni dat het geld die bestemming had, aldus de Wall Street Journal.

Uit een bericht van het FD
‘(…) De oliedeal is al langer onderwerp van een groot onderzoek van het Italiaanse openbaar ministerie, dat hierbij samenwerkt met de Fiod in Nederland. In februari vorig jaar vond een inval plaats op het hoofdkantoor van Shell in Den Haag.
De nieuwe onthullingen komen op een pikant moment voor Shell. Volgende week donderdag start in Milaan een eerste procedurele hoorzitting. (…)’

Shell geeft toe
Tot nu toe stelde Shell dat het geld aan de Nigeriaanse overheid was betaald als een ‘schikking’ in het langlopende proces om de rechten voor het olieveld te verwerven. Maar nu geeft het bedrijf toe te hebben geweten dat een deel van het geld terecht zou komen bij Malabu.

Andy Norman, vice-president Global Media Relations van Shell, in een verklaring in de New York Times
‘(…) “Over time, it became clear to us that Etete was involved in Malabu and that the only way to resolve the impasse through a negotiated settlement was to engage with Etete and Malabu, whether we liked it or not,” he wrote, adding that Shell knew that the Nigerian government “would compensate Malabu to settle its claim on the block.”
Still, Mr. Norman said, “we believe that the settlement was a fully legal transaction” with the government of Nigeria. (…)’

Shell-top op de hoogte
De hoogste top van Shell lijkt op de hoogte te zijn geweest van de betalingen aan Malabu. In een van de uitgelekte mails was de toenmalige Shell-topman Peter Voser één van de geadresseerden, aldus de Wall Street Journal. En de huidige Shell-baas Ben van Beurden – niet zelf bij de deal in 2011 betrokken – lijkt op de hoogte te zijn geweest van de correspondentie die nu is uitgelekt. Na de inval in Den Haag belde hij met toenmalig financieel topman Henry. Dat gesprek werd afgeluisterd door de Nederlandse autoriteiten, aldus de Financial Times. Van Beurden stelt dat in een eigen onderzoek van Shell naar de zaak ‘onhandige’ mails zijn gevonden tussen voormalige agenten van de Britse inlichtingendienst MI6. Zij waren door Shell ingehuurd om te helpen bij de onderhandelingen over OPL245, het Nigeriaanse olieveld.

Legale transactie of grootste smeergeldaffaire ooit
Volgens Shell was er rond OPL245 sprake van een legale transactie, Eni ontkent dat er smeergeld is betaald en Etete was niet bereikbaar voor commentaar, aldus de Financial Times.

Als blijkt dat de partijen wisten dat het geld terecht zou komen bij Etete en politici, is het een van de grootste smeergeldaffaires ooit, aldus economie-redacteur Rob Jansen van BNR.

Jansen in een uitzending van BNR
‘(…) Die 1,3 miljard is meer dan de helft van wat Nigeria jaarlijks aan gezondheidszorg uitgeeft. Dat geld is weg, in de zakken van politici verdwenen. (…)’

Bronnen
BBC, 11 april 2017: Shell admits dealing with money launderer
New York Times, 10 april 2017: Recording Puts Shell’s Nigerian Oil Deal Under a Harsh Light
Wall Street Journal, 9 april 2017: Shell Executives’ Call Offers Inside Look at Bribery Probe (via Blendle)
Telegraaf, 10 april 2017: ’Top Shell wist van corruptie’ (via Blendle)
Financial Times, 10 april 2017: Leaked emails increase pressure on Shell over Nigerian oil deal (registratie)
FD, 10 april 2017: ‘Shell was op de hoogte van doorsluizen geld naar Nigeriaanse witwasser’
BNR, 10 april 2017: ‘Shell-top kende corrupte status verkopers olievelden’

Foto: Shell Nigeria