Almaar meer problemen met Belgische kerncentrales

Het lijkt erop of de berichten over de Belgische kerncentrales moeten stilaan verhuizen naar de rubriek industriële archeologie. Het laatste nieuw is dat het betonijzer in het bunkergebouw van reactor Tihange 2 zich niet bevindt op de plaats waar het zou moeten zitten.

Dat heeft uitbater en hoofdeigenaar Engie bevestigd aan de openbare omroep VRT en gemeld aan toezichthouder Fanc. Eerder was al vastgesteld dat het beton aan dit gebouw afbrokkelt. Bovendien kampt Tihange 3 met dezelfde problemen. Het Fanc bevestigt dat het op de hoogte is gebracht van “mogelijk grotere problemen bij Tihange 2, maar had dinsdagnamiddag nog geen omstandig verslag ontvangen over de ernst en de omvang ervan. Volgens de huidige planning zou Tihange 2 op 1 juni 2019 weer opgestart worden. Of die datum haalbaar blijft is nog niet duidelijk.

De gelijktijdige uitval van de meeste Belgische kernreactoren duwt de elektriciteitsprijs op de groothandelsmarkt omhoog. Hoewel Engie ontdekt dat het financieel voordeel uit de situatie haalt is het aandeel van dit bedrijf in de binnenlandse productie veel sterker dan op de binnenlandse leveranciersmarkt. Dit betekent dat zijn concurrenten in grotere mate afhankelijk zijn van aangekochte stroom. Die kan ook uit het buitenland komen, maar de fysieke importcapaciteit hiervan is niet onbegrensd. Veel hangt af van de bestaande contracten voor aankoop door de leveranciers en voor verkoop door hen aan de consumenten. Windenergieproducenten die zelf geen leveranciers zijn en contractueel de nodige ruimte hebben kunnen op winderige winterdagen een zaak doen.

Voor EDF Luminus, de nummer twee op de Belgische markt, is het een meevaller dat het vanaf november weer gebruik kan maken van de gasgestookte centrale in Seraing, goed voor 470 MW.

Toezichthouder trekt lessen uit verleden

In het federale parlement gaf Frank Hardeman, directeur-generaal van het Fanc, toe dat de verouderende installaties op dergelijke dingen beter hadden moeten worden opgevolgd. Er is nooit een gevaar geweest voor de nucleaire veiligheid, gaf hij aan, maar in het verleden zijn er wel te weinig inspanningen gedaan om de degradatie van het beton te voorkomen. De kwaliteit van het beton was tijdens de inspecties door het Fanc geen prioriteit. De inspecteurs hadden vooral oog voor de vitale delen van de nucleaire centrales. Hardeman beloofde een aanpassing van de programma’s. Hij had het moeilijker met zinspelingen op mogelijke meldingen van de betonproblemen in jaren oude verslagen. Sommige parlementsleden drongen aan op inzage van die verslagen.

Elia

Beter nieuws komt er van Elia, de beheerder van het Belgische transportnet voor elektriciteit. Die laat weten dat de nood aan bijkomende capaciteit om heel de winter lang de bevoorradingszekerheid te kunnen handhaven is verminderd van 1.600 tot 1.700 MW (megawatt) naar 700 tot 900 MW. Ter vergelijking: een gemiddelde stofzuiger heeft ongeveer 750 watt nodig, een waterkoker 2.000 wat of 2 kilowatt. 1 megawatt is 1.000 kilowatt.

Die vermindering is het resultaat van een verschuiving van het onderhoudsprogramma van Tihange 1 (aanvankelijk door Engie bestempeld als nagenoeg uitgesloten) en een mix van diverse andere maatregelen. Hoewel het risico op afschakeling hiermee wel behoorlijk is teruggedrongen moedigt Elia de regering en de marktpartijen aan om voort te zoeken naar bijkomende capaciteit.

Aanvankelijk leek vooral november een risicovolle periode te worden. Nu ziet de marktsituatie er volgens Elia vooral voor januari en februari minder gunstig uit vanwege beperktere importmogelijkheden. Voor begin 2019 is het belangrijk om zekerheid te krijgen over de voorziene terugkeer van enkele nucleaire centrales in december (Doel 1, Doel 2 en Doel 4). Binnen de taskforce die werkt in opdracht van de regering wordt ook de mogelijkheid onderzocht om in alle veiligheid één van de nucleaire entiteiten waarvan de onbeschikbaarheid verlengd is tot voorbij de winter, al vanaf januari te laten terugkeren door een aanpassing in het onbeschikbaarheidsprogramma.

Frankrijk en Luxemburg

Ook voor de maand november is elke megawatt nog steeds welkom. Positief element voor november is dat de Franse netbeheerder RTE in een bijkomende analyse bevestigt dat zelfs bij heel koud weer (een keer op tien jaar) er wellicht energie beschikbaar blijft voor de Belgische markt, tot meer dan 1.000 MW. Eerder liet Luxemburg weten dat het 200 MW kan reserveren voor de Belgische markt.

Vanaf midden oktober zal Elia wekelijks een operationeel proces opstarten waarin de vooruitzichten voor de week erop worden opgenomen. In overleg met de bevoegde overheidsdiensten kan dan worden bekeken welke bijkomende maatregelen eventueel nog nodig zijn.