Argwaan in Groningen groeit toch

Gepubliceerd op 17-02-2017 om 13:10

17 februari 2017 – Het Groninger Gasberaad heeft vandaag een nieuwsbrief rondgestuurd die getuigt van een toch groeiende argwaan over de bijna unanieme motie van de Tweede Kamer. ‘Wat brengt het de Groningers?’

Uit de nieuwsbrief van het Groninger Gasberaad
‘(…) De media waren heel positief over deze unanieme motie. Maar wat brengt het de Groningers nu echt?
Volgens ons heeft het tot nu toe nog niets concreets opgeleverd, behalve misschien de erkenning van de problematiek. De analyses die in de Tweede Kamer worden gemaakt sluiten intussen steeds beter aan bij wat er in Groningen wordt beleefd.
Maar concrete toezeggingen of oplossingen werden niet in de motie vertaald, kennelijk is daar toch nog veel onenigheid over. “Gehakketak”. En dus kwam er een motie met een grote, politieke waarde – geen enkele partij kan na de verkiezingen de gaswinningsproblematiek in Groningen nog negeren. Er zal in het regeerakkoord hoe dan ook een nadere invulling van een oplossingsrichting moeten komen. De uiteindelijke waarde voor Groningen van deze motie zal nog moeten blijken. (…)’

Verkiezingsprogramma’s over de gaswinning

Tegen die achtergrond heeft het Groninger Gasberaad maar eens op een rij gezet wat de verkiezingsprogramma’s over de gaswinning melden:

VVD
“Schade die als gevolg van gaswinning in Groningen en elders aan het eigendom van omwonenden en bedrijven ontstaat, moet worden gecompenseerd. Als gevolg van de gaswinning is er een complexe situatie in Groningen ontstaan. Inwoners en ondernemers ondervinden problemen met betrekking tot hun veiligheid, de versterking van panden en de afhandeling van schade. Verantwoordelijkheden moeten volstrekt duidelijk zijn en via eenvoudige procedures moeten inwoners en bedrijven hun recht snel kunnen halen. Indien nodig wordt wet- en regelgeving daartoe aangepast. De veiligheid voor de omwonenden en bedrijven bij de gasproductie moet bovendien altijd voorop staan. Als uit onafhankelijk onderzoek blijkt dat de gaswinning daarvoor moet worden aangepast, dan doen we dat. ”
Verkiezingsprogramma VVD

PvdA
“De verhouding tussen lusten en lasten van de gaswinning in Groningen is de afgelopen decennia ontspoord. Terwijl heel Nederland flink heeft geprofiteerd van de jarenlange opbrengsten, lijden de bewoners in het bevingsgebied aan schades, verliezen sommigen huis en haard en verdrinken anderen in ellenlange procedures. De schadeafhandeling moet bij de NAM worden weggehaald en onder publieke verantwoordelijkheid plaatsvinden. Een onafhankelijk optredende autoriteit zorgt voor een evenwichtige en effectieve vaststelling van de schade en vergoeding, waardoor gedupeerden hun huis kunnen gaan herstellen in plaats van eindeloos te moeten procederen voor hun recht. Schade moet ruimhartig worden vergoed en huizen, scholen en monumenten preventief versterkt. Maar dat is niet genoeg.

De gaswinning in Groningen is in de afgelopen kabinetsperiode voor het eerst significant teruggebracht om recht te doen aan de veiligheid in het gebied. Wij willen dat de gaswinning in de komende vijf jaar stapsgewijs zo ver mogelijk wordt teruggebracht, door de alternatieven voor het in Nederland benodigde laagcalorische gas die er zijn volledig te gebruiken en door de export af te bouwen. Wij willen een onafhankelijk toezicht op de gaswinning.
Groningen verdient perspectief. Daarom stellen we voor een vast deel van de opbrengst van de gaswinning te investeren in de regio. Er wordt een fonds gevuld door een derde van de gasbaten apart te zetten. Het fonds wordt voor de helft gebruikt voor investeringen in de regionale sociaaleconomische structuur en voor de andere helft voor investeringen in een toekomstige duurzame energievoorziening van Nederland. Om de investeringsagenda zeker te stellen garandeert het Rijk deze afspraak voor de komende tien jaar.”

Verkiezingsprogramma PvdA

SP
“Onafhankelijk onderzoek moet duidelijk maken bij welk niveau van gaswinning in het Groningerveld de risico’s worden geminimaliseerd. Tot die tijd kiezen we voor een forse vermindering van de gaswinning tot 12 miljard kubieke meter per jaar. Shell en ExxonMobil (verenigd in de NAM) gaan niet langer meer over het onderzoek, de schadevaststelling, de afhandeling en de versteviging van huizen.”
Verkiezingsprogramma SP

CDA
“In de nieuwe geopolitieke verhoudingen in de wereld schromen energieleverende landen niet om de levering van gas, elektriciteit of olie in te zetten als drukmiddel. Nederland dient daarom de eigen leveringszekerheid in de toekomst te garanderen. Dat kan deels door de transitie naar lokale duurzame bronnen, maar zal de komende jaren ook moeten door een goede spreiding van de import van fossiele brandstoffen: minder fossiel uit meer landen, om de afhankelijkheid van een land als Rusland te beperken. De gaswinning krijgt een extra functie, namelijk die van buffer om leveringszekerheid te bieden. ”
“Heel Nederland heeft de afgelopen decennia geprofiteerd van het Gronings gas. Nu de lasten van de gaswinning zichtbaar worden, moeten we bereid zijn om de Groningers royaler te laten delen in de opbrengsten. De Groningers en bewoners van andere bevingsgebieden moeten daar net zo veilig kunnen wonen als in de rest van Nederland. Daarom moeten het kabinet en de NAM ervoor zorgen dat de inwoners en bedrijven in Groningen en in andere bevingsgebieden die schade lijden of hebben geleden door de gaswinning, volledig worden gecompenseerd. Investeringen zijn nodig om ervoor te zorgen dat Groningen en andere bevingsgebieden ook in de toekomst vitaal en leefbaar blijven met voldoende bedrijvigheid en werkgelegenheid. Daarnaast zetten wij in op een goede rechtspositieregeling voor de gedupeerden. Een ander probleem is de hedendaagse schade van de vroegere mijnbouw in Limburg. Ook die schade dient gecompenseerd te worden.”
Verkiezingsprogramma CDA

GroenLinks
“Uitgangspunt bij de gaswinning in Groningen is de veiligheid van de inwoners. De gaswinning in Groningen wordt teruggeschroefd naar maximaal 21 miljard kuub per jaar. Jaarlijks wordt een nieuw besluit genomen over de verdere verlaging. Schade door mijnbouwactiviteiten wordt volledig vergoed. Proefboringen en zoutwinning in het Waddengebied worden niet toegestaan. Er worden geen vergunningen verstrekt voor boringen naar schaliegas en geen nieuwe vergunningen voor boren naar steenkoolgas. Er komt een exit-strategie voor het winnen van fossiele brandstoffen; we stappen zo snel mogelijk af van het gebruik van fossiel gas. Nederland moet hierbij een leidende rol vervullen. In lege gasvelden en zoutcavernes worden geen stoffen opgeslagen die op den duur een gevaar kunnen vormen voor de volksgezondheid of ons leefmilieu.”
Verkiezingsprogramma GroenLinks

ChristenUnie
”Gaswinning in de provincie Groningen heeft geleid tot een ernstige aantasting van de veiligheid en leefbaarheid. Ook immaterieel is de schade groot: steeds meer mensen kampen met gezondheids-problemen en psychische klachten. De ChristenUnie wil snelle afbouw van de gaswinning, directe versterking van woningen op kosten van de NAM, onafhankelijke schadebeoordeling en ruimhartige compensatie voor gedupeerden.
Onafhankelijk van aardgas. De verwarming van huizen en gebouwen is in 2035 voor 90% onafhankelijk van aardgas. De gaskraan in Groningen wordt zo snel mogelijk teruggedraaid. In 2018 gaat de gaswinning in Groningen terug naar 21 miljard kuub en vervolgens in jaarlijkse stappen omlaag via 12 miljard kuub naar nul. De export van gas wordt afgebouwd. De conversiecapaciteit wordt uitgebreid om geïmporteerd gas om te zetten.
Ruimhartige compensatie. De NAM komt met een ruimhartige compensatie voor waardedaling van woningen, voor versterking van woningen, scholen, bedrijven en dijken en voor investeringen in leefbaarheid. Er is bijzondere aandacht nodig voor het behoud en herstel van cultureel erfgoed in de provincie Groningen. In heel Nederland wordt mijnbouwschade adequaat vergoed na een onafhankelijke schadebeoordeling, dus ook in Drenthe, Friesland, Overijssel en Limburg.
Opkoopregeling voor mensen in de provincie Groningen die vastzitten in een uitzichtloze situatie met een onverkoopbaar huis.
Toekomstperspectief voor Groningen. De provincie wordt een voorloper bij de toepassing van innovatieve energietransitie en besparing. Dit levert een impuls voor de economie en werkgelegenheid op.
Geen nieuwe winningslocaties voor olie of gas in Nederland en een afbouw van huidige winnings-activiteiten. Er komt een verbod op schaliegaswinning.”
Verkiezingsprogramma ChristenUnie

D66
“D66 wil dat de gaswinning structureel laag blijft – wij willen minder lasten en risico’s afwentelen op inwoners van de noordelijke provincies. Door het afbouwen van de gaswinning in Groningen is de Nederlandse begroting al minder afhankelijk geworden van gaswinning. D66 wil dat gasinkomsten ingezet worden voor investeringen in verduurzaming en niet voor reguliere overheidsuitgaven. Daarom is op initiatief van D66 in navolging van Noorwegen het innovatiefonds opgericht.”
“In Groningen moeten mensen even veilig kunnen wonen als in de rest van Nederland. Daarop moet de gaswinning worden aangepast. Mensen in Groningen hebben er niet om gevraagd, maar zitten wel met de gevolgen. D66 wil dat schade veroorzaakt door vormen van mijnbouw, zoals gaswinning, altijd vergoed wordt. Er moet één aanspreekpunt voor schade zijn, waar mensen terecht kunnen. Besluitvorming hierover moet onafhankelijk van de NAM plaatsvinden en er moet snel een onafhankelijk onderzoeksprogramma komen, zodat we voor besluiten over de gaswinning ook niet afhankelijk zijn van de informatie van de NAM. Daarnaast moet schade aan huizen vergoed en snel gerepareerd worden en moet er voor schrijnende gevallen een uitkoopregeling komen. Huizen, scholen, ziekenhuizen en dijken moeten veilig en duurzaam worden gemaakt. D66 wil in Groningen bijzondere aandacht voor het behoud van het cultureel erfgoed.”
Verkiezingsprogramma D66

PVV
Het PVV verkiezingsprogramma noemt Groningen of de gaswinning niet.
Verkiezingsprogramma PVV

SGP
“Voor veel van de door ons gebruikte energie zijn we afhankelijk van andere landen, dikwijls ver weg. Iedereen weet dat dat landen en gebieden zijn waar niet alleen veel spanningen zijn, maar die ook nog eens geregeerd worden door personen en families waar een luchtje aan zit en soms ronduit gevaarlijk zijn. Nadeel is natuurlijk ook dat we zo de kas spekken van buitenlandse oliesjeiks en gasbaronnen.
Hierdoor zijn we kwetsbaar geworden en dat wordt nog eens versterkt door de noodzakelijke beperking van de aardgaswinning in Groningen. De aardbevingsdreiging daar moet immers omlaag om de Groningers te beschermen tegen nóg meer aardbevingen. Die kwetsbaarheid moeten we niet willen, zeker niet tegen de achtergrond van de wetenschap dat steeds meer ontwikkelingslanden in toenemende mate een beroep gaan doen op de toch al spaarzame grondstoffen en energiebronnen.”
“Inwoners van Loppersum en andere Groningse plaatsen zitten nog steeds in spanning: wat gebeurt er bij een volgende beving? De jaarlijkse gaswinning uit het Groningenveld moet verder omlaag als de veiligheid dat vereist. Leveringsverplichtingen aan het buitenland worden afgebouwd. Inwoners van Groningen verdienen steun bij het versterken van hun huizen en het herstellen van schade.”
Verkiezingsprogramma SGP

50Plus
“Gasboringen mogen nooit een bedreiging voor de huizenbewoners zijn.”
Verkiezingsprogramma 50Plus

PvdD
“De gaswinning in Groningen wordt zo snel mogelijk gestaakt. We bouwen zo snel mogelijk af naar een maximale winning van 12 miljard kuub per jaar. Er wordt in geen geval meer gewonnen dan 21 miljard kuub per jaar. Gasleveringscontracten aan het buitenland worden waar mogelijk opgezegd.”
“Om aardbevingen en schade te voorkomen wordt de gaswinning in Groningen teruggebracht tot het als veilig beschouwde niveau van 12 miljard kuub per jaar en uiteindelijk tot 0.”
Verkiezingsprogramma Partij voor de Dieren

DENK
Denk heeft niets over de gaswinning/Gronigen in het programma staan. Wel staat er het volgende:
“… Daarom moeten alle kern- en kolencentrales dicht. De smerigste als eerst. Dit kunnen wij opvangen met gas, maar zaak blijft een vlotte en verantwoorde overgang op groen. Hierbij sluiten wij geen bronnen uit, maar zon en wind hebben de voorkeur.”
Verkiezingsprogramma DENK

Bronnen
Groninger Gasberaad, nieuwsbrief, 17 februari 2017: Nieuws uit het beraad
Het Groninger Gasberaad is de samenwerking van een aantal maatschappelijke organisaties in het aardbevingsgebied. Het Groninger Gasberaad wil ervoor zorgen dat bij het opstellen en uitvoeren van het Meerjarenprogramma van de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) de betrokkenheid van de bewoners en organisaties maximaal is.