‘CETA staat haaks op Klimaatakkoord van Parijs’
28 oktober 2016 – CETA (en TTIP) geven de fossiele industrie een prachtig wapen in handen om het uitfaseren van steenkool, olie en gas te dwarsbomen. Greenpeace: ‘Het dreigt onze regeringen vleugellam te maken om snel de transitie te maken die noodzakelijk is om de doelen in het klimaatakkoord te honoreren.’
Joeri Thijs, woordvoerder van Greenpeace België, legt het uit in een opiniebijdrage op de website van de VRT.
‘(…) Verdragen als CETA en ook TTIP staan in hun huidige vorm volledig haaks op het levensbelangrijke klimaatakkoord dat eind vorig jaar in Parijs door de hele wereld werd bejubeld. (…) In zijn huidige vorm is CETA immers, dat schreven anderen al, geen vrijhandelsakkoord maar een akkoord om belangen en investeringen van vooral multinationale bedrijven te beschermen. Het dreigt onze regeringen vleugellam te maken om die snelle economische transitie – weg van fossiel – te maken die noodzakelijk is om de doelen in het klimaatakkoord te honoreren.
Vrees voor gigantische schadeclaims
Het gecontesteerde arbitragesysteem waarmee multinationals staten kunnen aanklagen is terecht één van de grote zorgen van Wallonië en Brussel. De vrees voor gigantische schadeclaims dreigt bij overheden te zorgen voor een “regulatory chill”, de angst om bedrijven milieu- of sociale regels op te leggen.
Toen Duitsland na de kernramp in Fukushima besliste om uit kernenergie te stappen, kreeg de regering van het Zweedse Vattenfall (één van de nucleaire operatoren) een schadeclaim van naar verluidt meer dan 4 miljard euro in de bus, op basis van een soortgelijk arbitragesysteem in een energie-charter waar zo goed als alle Europese landen deel van uit maken. De vrees voor gigantische schadeclaims dreigt bij overheden te zorgen voor een “regulatory chill”, de angst om bedrijven milieu- of sociale regels op te leggen.
In de VS ontving de regering-Obama een schadeclaim van maar liefst 15 miljard dollar vanwege Transcanada, een Canadees bouwbedrijf van oliepijplijnen. President Obama had het immers aangedurfd om de bouw van de Keystone XL-pijplijn tegen te houden, die extreem vervuilende teerzandolie van Canada naar de VS zou brengen. Vandaag lopen zo al bijna 700 zaken tegen meer dan 100 regeringen. In meer dan de helft van de uitspraken is er een verlies van de regering of een onderlinge regeling tussen bedrijf en staat zonder democratische controle.
CETA en TTIP zijn dankbare instrumenten voor fossiele bedrijven
Hoe gaan we in godsnaam op amper enkele decennia van steenkool, olie en gas af raken wanneer de grote fossiele vervuilers de minste milieumaatregel van overheden kunnen aanvechten als een bedreiging voor hun investeringen? De dalende prijzen van hernieuwbare energie vandaag bieden de kans om die transitie stevig te versnellen. Maar handelsakkoorden als CETA en TTIP zijn dankbare instrumenten voor fossiele bedrijven om stokken in de wielen te gaan steken.
Die “regulatory chill” of afkerigheid van (te strikte) regelgeving is bij Europa zelfs al tijdens de CETA-onderhandelingen met Canada vast te stellen. Een Europese regelgeving over duurzaamheidscriteria voor brandstoffen zou oorspronkelijk definitief de Europese markt sluiten voor extreem vervuilende teerzandolie die in Canada wordt ontgonnen. Gelekte e-mails van de Europese Commissie bewezen dat de afzwakking van de vooropgestelde criteria in 2014 rechtstreeks gelinkt was aan de CETA-onderhandelingen. Ga met dat soort handelsakkoorden maar eens die gigantische klimaatuitdaging aan, zoals werd beloofd met het internationaal klimaatakkoord.
Debat komende maanden
Dankzij het belangrijke Belgische signaal aan Europa vandaag kunnen we dit debat in de komende maanden voeren zoals het hoort: ten gronde en gebaseerd op inhoud. [De ministers] mogen ons om te beginnen uitleggen hoe zij aan de ene kant het klimaatakkoord van Parijs bejubelen, en het aan de andere kant met het huidige CETA willen doodmaken nog voor het echt geboren is… (…)’
Bronnen
De Redactie (VRT), 28 oktober 2016: CETA schaadt ook het klimaat – Joeri Thijs
