COP21 – Dag 1: 151 wereldleiders

1 december 2015 – De kop is eraf, dag 1 van de klimaattop in Parijs zit erop. Een dag waarop 151 wereldleiders hun zegje mochten doen, Nederland geld gaf om een mondiale prijskaart aan CO2 te hangen en op de stille wegen in Parijs de minste viezigheid sinds tijden werd uitgestoten.

Opening

Stille start 
De klimaattop in Parijs begon gisteren om 11 uur met een minuut stilte om de recente aanslagen in Parijs, Beiroet, Bagdad, Tunesië en Mali te herdenken. 151 wereldleiders waren aanwezig toen president Hollande de top opende.
‘(…) Hij [Hollande] hoopt dat er een akkoord kan worden bereikt om de opwarming van de aarde te beperken. Het bereiken van zo’n overeenkomst kan terroristen laten zien waar landen toe in staat zijn als ze samenwerken, zei hij. De top wordt voorgezeten door de Franse minister van Buitenlandse Zaken Laurent Fabius. (…)’ (NOS)
‘(…) I’m not choosing between the fight against terrorism and the fight against global warming. These are two major challenges we must overcome. We must leave our children more than a world free of terror, we owe them a planet protected from disasters, a viable livable planet. (…)’ (Toespraak Hollande, Guardian)

Ban Ki-Moon: ‘Beperk opwarming tot 1,5 graden’
VN-secretaris-generaal Ban Ki-Moon riep de aanwezige landen op

• maatregelen te nemen die de opwarming van de aarde beperken tot 1,5 graden in plaats van 2.
• solidair te zijn met ‘de meest kwetsbare en armere landen’ en zich te houden aan de beloftes voor het klimaatfonds waarmee arme landen zich kunnen weren tegen klimaatverandering.
• een geloofwaardig klimaatakkoord te sluiten. “De toekomst ligt bij jullie, de toekomst van de aarde is in jullie handen. We kunnen ons geen besluiteloosheid meer veroorloven.” (Trouw)

Prins Charles: ‘Behandel patiënt aarde’
“The whole of Nature cries out at our mistreatment of Her. If the planet were a patient, we would have treated her long ago. You, Ladies and Gentlemen, have the power to put her on life support, and you must surely start the emergency procedures without further procrastination!” (Prins Charles bij de opening van de klimaattop, website Prince of Wales)

“Never before has a responsibility so great been in the hands of so few” UN Climate chief @CFigueres at #COP21 pic.twitter.com/6rUunNjdH2

— United Nations (@UN) 30 november 2015

Wat zeiden de wereldleiders (in volgorde van CO2-uitstoot)?

Jinping: ‘CO2-piek in 2030’
China: 24% van mondiale uitstoot broeikasgassen
Ontwikkelde landen moeten (…) ‘hun financiële verplichtingen nakomen’, zegt Xi Jinping. ‘Klimaatverandering tegengaan moet niet ten koste gaan van armoedebestrijding en het verbeteren van levensomstandigheden.’ (Volkskrant)
De Chinese president herhaalde het doel om de CO2-piek in 2030 te hebben, daarna moet de uitstoot dalen.
‘(…) His newest announcement was the fleshed out details of how China intends to spend the ¥20bn ($3bn) it announced in September. Among other things, China will launch 100 mitigation and adaptation projects in developing countries, and help them to build up financing capabilities. He also promised that “ecological endeavours” would “feature prominently” in China’s forthcoming 13th five-year plan, a blueprint for its development in 2016 to 2020. This is due to be finalised in March. (…)’ (Carbon Brief)
“Tackling climate change is a shared mission for mankind. All eyes are now on Paris,” he says as he finishes up, calling for new relationships that bring about “win-win” outcomes. (Guardian)
‘(…) Tegen 2030 wil het land de uitstoot terugbrengen tot maximaal 65% van het niveau van 2005.(…)’ (FD)

Obama: ‘Doelen regelmatig bijstellen en rekening houden met verschillen tussen landen’
Verenigde Staten: 15,5% van mondiale uitstoot broeikasgassen
‘Wij zijn de eerste generatie die klimaatverandering aan den lijve voelt, en we zijn de laatste die er iets aan kunnen doen.’
‘(…) The agreement, he said, should build in ambition through “regularly updated targets”, set at a national level, which takes into account the differences between different nations. The start of this process has already taking place, with the INDCs submitted by almost all UN nations over the course of the year. He also emphasised the need for a strong transparency system, and the need to support countries that don’t have the capacity to report their progress on meeting their climate commitments. (…)’ (Carbon Brief)
‘Ik ben hier in persoon gekomen namens de eerste economie en de tweede vervuiler ter wereld om te zeggen dat wij, de Verenigde Staten, niet alleen onze rol erkennen als schepper van het probleem, maar ook de verantwoordelijkheid op ons nemen om iets terug te doen. We kunnen de toekomst veranderen, hier en nu. De volgende generatie houdt ons in de gaten. Laten we aan de slag gaan.’ (Elsevier)
‘(…) In 2025 wil het land zijn emissie 26 tot 28% hebben teruggedrongen ten opzichte van 2005. (…)’ (FD)

Juncker: ‘Mooie beloftes zijn niet meer genoeg’
Europese Unie: 10,8% van mondiale uitstoot broeikasgassen
De voorzitter van de Europese Commissie Juncker herhaalde de eerdere belofte van de EU: 40 procent minder uitstoot in 2030 (ten opzichte van 1990). ‘Les belles promesses ne suffisent plus.Il nous faut un accord contraignant, solide, durable, traduisant une vision sur le long terme d’une économie neutre en carbone, et dont la mise en œuvre sera suivie périodiquement et adaptée pour augmenter le niveau d´ambition nécessaire.’ (Toespraak Juncker (franstalig), Europese Commissie)
“We would need at least four planets to maintain our current way of producing, living and consuming… we only have one.” (Telegraph)

Modi: ‘We kunnen landen niet verplichten fossiel links te laten liggen’ 
India: 6,4% van mondiale uitstoot broeikasgassen
‘(…) Ontwikkelingslanden moeten ondanks nieuwe klimaatafspraken genoeg ruimte krijgen om te groeien. Dat vindt de Indiase premier Modi. Hij riep in Parijs op om de nieuwe klimaatdoelen niet in de weg te laten staan van economische groei van India. “We kunnen landen niet verplichten om fossiele brandstoffen links te laten liggen.” (…)’
“The prosperous still have a strong carbon footprint and the world’s billions, while countries at the bottom of the development ladder are seeking space to grow. So the choices are not easy… Democratic India must grow rapidly to meet the aspirations of 1.25 billion people – 300 million of whom are without access to energy. We are determined to do so, guided by an ancient belief that people and planet are inseparable, that human well being and nature are indivisible. (…)’ (Toespraak Modi, Guardian)
‘(…) In 2030 hoopt het land de emissie te hebben beperkt tot 35% ten opzichte van 2005. (…)’ (FD)

Poetin: ‘Economie ontwikkelen en opwarming tegengaan’
Rusland: 4,9% van mondiale uitstoot broeikasgassen
‘(…) We hebben een globaal, effectief en gebalanceerd akkoord nodig dat de economieën in staat stelt zich te blijven ontwikkelen en tegelijkertijd de opwarming van het klimaat op maximaal 2 graden houdt. (…) (Elsevier)
‘(…) Premier Vladimir​ Putin wil, hoe verrassend, ook graag de CO2-voetprint verminderen. Onder andere door ontbossing tegen te gaan. Daarnaast heeft Rusland technologieën ontwikkeld die hij graag met de rest van de wereld wil delen. (…)’ (RTL Z)
‘(…) De belofte in 2030 de CO2-uitstoot op 70 procent van het niveau in 1990 te houden, betekent feitelijk dat Rusland meer kan gaan uitstoten. De economie van de Sovjet-Unie bereikte in 1990 een record, waardoor de uitstoot van broeikasgassen heel hoog lag. Na de val van de Sovjet-Unie gingen de emissies omlaag met de krimpende economie en stoot Rusland nog altijd veel minder CO2 uit dan de Sovjet-Unie. (…)’ (Volkskrant)
Het land wil de uitstoot in 2030 verminderen tot 25%-30% van het niveau in 1990. Daarbij maakt het een voorbehoud dat ook andere grote uitstotende landen met vergelijkbare toezeggingen moeten komen. (FD)

Merkel: ‘Meer ambitie nodig’
‘(…) Wat we in Kopenhagen (tijdens de vorige grote klimaattop, red.) hebben beloofd, moeten we nu waarmaken, zegt de Duitse bondskanselier Angela Merkel in Parijs. Merkel roept op tot meer ambitie en zegt dat de tot nu toe ingediende plannen niet voldoende zijn. Ze wil bovendien een bindend akkoord, maar onder andere de VS is daartoe niet bereid. (…)’ (Volkskrant)

Cameron: ‘It’s do-able’
‘(…) Let me in my three minutes take this the other way round. Not what we need to succeed – we all know that – but what we would have to say to our grandchildren if we failed. We would have to say, it was all too difficult. 
They would reply, what was it that was so difficult when the earth was in peril? When the sea levels were rising in 2015, were crops were failing, when deserts were expanding, what was it that was so difficult?
Was it difficult to agree on 2C? Was it difficult when 97pc of scientists the world over have said that climate change is urgent and manmade and must be addressed? 
All I am saying is, instead of making excuses tomorrow to our children and grandchildren, we should be taking action against climate change today. 
It is not difficult, it is do-able, so we should come together and do it. (…) (Telegraph)

Rutte: ‘Grote rol voor bedrijven’
Rutte pleitte voor een juridisch bindend klimaatakkoord en ziet een grote rol voor bedrijven bij de bestrijding van klimaatverandering. “(…) there needs to be a bigger role for companies, consumers, cities and civil society organisations. Climate policy can only work if it penetrates to the deepest roots of our society and people’s behaviour.” (Rijksoverheid)

Onderonsjes

Obama en Xi Jinping
‘(…) China en de Verenigde Staten gaan zich samen hard maken voor een klimaatakkoord tijdens de top in Parijs. Dat spraken de Amerikaanse president Barack Obama en zijn Chinese ambtsgenoot Xi Jinping maandagochtend af. (…)’ (FD)

Initiatieven

The Breakthrough Energy Coalition – Bevorder innovatie duurzame energie
The Breakthrough Energy Coalition is een initiatief van Bill Gates, die zelf 1 miljard dollar zal investeren, om innovatie in duurzame energie te bevorden. Tot nu toe doen ’28 invloedrijke particuliere grootbeleggers mee, onder wie Facebook-oprichter Mark Zuckerberg, miljardair George Soros, de Saoedische prins Alaweed bin Talal en Jack Ma van de Chinese internetwinkel Ali Baba’. (Volkskrant)

Mission Innovation – Bevorder innovatie duurzame energie
Het initiatief van Gates werd gevolgd door 19 landen. Zij verdubbelen hun investeringen in duurzame energie de komende vijf jaar, naar 20 miljard dollar per jaar. De landen zijn verenigd in het initiatief Mission Innovation. De landen die meedoen zijn: Australië, Brazilië, Canada, Chili, China, Denemarken, Frankrijk, Duitsland, India, Indonesië, Italië, Japan, Mexico, Noorwegen, Saoedi-Arabië, Zuid-Korea, Zweden, Verenigde Arabische Emiraten, Verenigd Koninkrijk, Verenigde Staten. Nederland doet vooralsnog niet mee.

Fossil Fuel Subsidy Reform – Stop subsidie fossiele brandstof
‘(…) Bijna 40 landen, waaronder Nederland, en honderden bedrijven roepen gezamenlijk op versneld actie te ondernemen om subsidies voor fossiele brandstoffen geleidelijk af te schaffen. (…) Overheden geven volgens de ondertekenaars van het communiqué per jaar meer dan $500 mrd uit om olie-, gas- en kolenprijzen kunstmatig laag te houden. Het opheffen van die subsidies zou volgens hen de uitstoot van broeikasgassen met 10% terugdringen in 2050. (…)’ (FD)
‘(…) There is now an urgent need to convert these high-level commitments into practical action. This should be informed by the following three interrelated principles:

• Communication and Transparency about the merits of subsidy policies and reform timetables, including through engagement and communications with the general public and civil society stakeholders to ensure a smooth, inclusive, bottom-up approach to reform;
• Ambition in the scope and timeframe for implementing reforms; and
• Targeted support to ensure reforms are implemented in a manner that safeguards the poorest. (…)’ (Website Fossil Fuel Subsidy Reform)

International Solar Alliance
Modi en Hollande lanceerden tijdens de eerste dag van de klimaattop de International Solar Alliance, een Indiaas initiatief om zonne-energie te bevorderen en ook beschikbaar te maken voor mensen in de afgelegen gebieden van zonrijke landen. Ongeveer 120 landen hebben aangegeven geïnteresseerd te zijn in het initiatief. (UNFCCC)
‘(…) India will provide $62m over five years to 2020/21, including in-kind support such as land and $27m of funding towards running costs. The alliance hopes to mobilise “more than $1,000bn of investments that are needed by 2030 for the massive deployment of affordable solar energy”. An international steering committee will hold its first meeting on 1 December. (…)’ (Carbon Brief)

Stand with forests – Rijk helpt arm om bossen te redden
Bosrijke landen kondigden een programma aan om bossen te redden, als belangrijk middel om de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer terug te dringen. (Stand with Forests)
‘(…) Brazil and Norway made a joint announcement to extend their climate and forest partnership until 2020 (…) Colombia announced an ambitious partnership , together with Germany, Norway, and the United Kingdom, to implement its vision for green growth, with a particular focus on reducing deforestation in the Amazon region. (…)’ (UNFCCC)

Carbon Pricing Leadership Coalition – Mondiale prijskaart CO2
Staatssecretaris Sharon Dijksma (Infrastructuur en Milieu) maakte tijdens de klimaattop bekend namens Nederland 2 miljoen euro te stoppen in het Carbon Pricing Leadership Coalition, een initiatief van de Wereldbank om wereldwijd een prijs op CO2 te zetten.
‘(…) Dijksma: “Verstoppertje spelen is niet meer mogelijk met een mondiale prijskaart van CO2. Nederland draagt met 2 miljoen euro graag bij aan deze openheid. Het laat precies zien wat de kosten voor bedrijven en hun investeerders zijn, waardoor het verplaatsen van bijvoorbeeld productie minder aantrekkelijk zal zijn. Bovendien wordt zo sneller gekozen voor alternatieve vormen die geen of minder uitstoot veroorzaken.” (…)’ (Rijksoverheid)

GEF Climate Fund
Plan gelanceerd door elf rijke landen, waaronder Canada, Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en de VS.
‘(…) Zij steken bijna 250 miljoen dollar aan ‘nieuw geld’ in klimaatadaptatie van arme landen, via het Minst-Ontwikkelde Landen Fonds (LDCF). Dit klimaatfonds is ondergebracht bij de Mondiale Milieu Faciliteit (GEF), een soort bank van lening op het gebied van milieu en klimaat die is opgezet na de milieutop van Rio in 1992. De GEF heeft sinds 2001 meer dan 8 miljard dollar aan leningen gestoken in 320 adaptatieprojecten in 129 landen. (…) (Volkskrant)

Ondertussen …

• … schaamt België zich. Het land is op de eerste dag van COP21 uitgeroepen tot ‘fossiel van de dag’, omdat het land na zes jaar intern gekibbel de klimaatinspanningen nog niet tussen de landsdelen heeft kunnen verdelen. (Lees verder op FluxEnergie)
• … beleefde Parijs haar groenste dag in de recente geschiedenis, want er was maar weinig verkeer op straat. ‘De anders zo drukke périphérique was vrijwel leeg, de monumentale Rue de Rivoli was uitgestorven als in een magistisch realistisch schilderij.’ (Volkskrant)
• … stelde de Paus, onderweg van Bangui naar Rome, dat de wereld op het punt staat ‘om zelfmoord te plegen als zij niet onmiddellijk actie onderneemt. Het is ‘nu of nooit’.’ (Volkskrant)
• … zit een van de meest inspirerende klimaatleiders van de klimaattop in Kopenhagen in een cel. Mohamed Nasheed van de Malediven werd met een coup afgezet en gevangen genomen. Amnesty International pleit voor vrijlating van de man die zich doorlopend inzette voor actie tegen klimaatverandering. ‘Nasheed, for instance, had taught his entire cabinet to scuba dive, so they could hold a formal meeting underwater against the backdrop of a dying coral reef, there to pass a resolution for the UN demanding action to return the planet to an atmosphere of 350 parts per million CO2. He climbed up on the roof of his own presidential house with his own presidential hammer to install solar panels. He pledged that his archipelago nation would become the first on earth to go carbon neutral.’ (Guardian)
• … wil een meerderheid van de Amerikanen een klimaatakkoord dat opwarming van de aarde tegengaat.  ‘Two-thirds of Americans support the United States joining a binding international agreement to curb growth of greenhouse gas emissions, but a slim majority of Republicans remain opposed, the poll found. Sixty-three percent of Americans — including a bare majority of Republicans — said they would support domestic policy limiting carbon emissions from power plants.’ (New York Times)
• … zitten nog 9 van de 317 demonstranten vast nadat zij zondag zijn opgepakt. ‘In Frankrijk geldt sinds [de aanslagen in Parijs op] 13 november de noodtoestand en zijn demonstraties verboden.’ (Volkskrant)
• … maken de premiers van Nederland en Nieuw-Zeeland een selfie

. @JohnKeyPM and @MinPres are in Paris taking climate action at #COP21! pic.twitter.com/hTu0VG36gg

— United Nations (@UN) 30 november 2015

Foto’s: UNFCCC