‘Economie Zeeland versterken, o.a. met energietransitie’
3 juni 2016 – De economie van Zeeland moet versterkt worden en daar heeft een commissie onder leiding van Jan Peter Balkenende voorstellen voor gedaan: onder andere inzetten op de energietransitie.
Uit een bericht van Omroep Zeeland
‘(…) 100 miljoen euro is er nodig om de Zeeuwse economie klaar te maken voor de toekomst. Ook moet het Rijk de kerncentrale overnemen. Dat staat in het rapport ‘Zeeland in Stroomversnelling’, dat de commissie Balkenende [gisteren] heeft gepresenteerd in Den Haag. (…) In het rapport van de commissie Balkenende staat een actieprogramma om te voorkomen dat Zeeland in het slop raakt. De provincie moet de biobased-economy verder uitbouwen, waarbij partijen van elkaars restproducten gebruik maken. Ook moet de provincie zich nog nadrukkelijker profileren als Delta-gebied. Zeeland moet een proeftuin worden als het gaat om waterkeringen en het winnen van energie uit water. (…)’
Kerncentrale
De commissie-Balkenende keek dus ook naar de kerncentrale van Borssele.
Uit een bericht van de PZC
‘(…) Om de financiële slagkracht van de provincie te vergroten adviseert Balkenende nog twee knelpunten op te lossen. De kerncentrale, nu nog onderdeel van Delta waarvan de provincie en de Zeeuwse gemeenten aandeelhouder zijn, moet apart worden gezet. Het Rijk moet daarvoor garant staan. Nu ligt er nog een voorstel op tafel dat de provincie en de gemeenten garant staan voor een lening van 200 miljoen euro om de kerncentrale in een stichting onder te brengen.
Het tweede akkefietje vloeit ook voort uit de problemen bij Delta, naar aanleiding waarvan trouwens de commissie Balkenende in het leven is geroepen. Jaarlijks loopt de provincie Zeeland 10 tot 15 miljoen euro aan Rijksgeld mis, omdat voor het Provinciefonds in 2011 een verdeelsleutel is afgesproken die er vanuit ging dat Delta 40 miljoen euro aan dividend uitkeerde aan haar aandeelhouders. Dat dividend is inmiddels nul, maar de korting op het Provinciefonds geldt nog zeker vijf jaar. Dat moet veranderen, zegt Balkenende. (…)’
Adviezen
Uit het rapport van de commissie-Balkenende
‘(…) De commissie doet met dit rapport een eerste aanzet voor een actieprogramma. De acties richten zich op:
1. SDR / circulair economy / biobased economy
De biobased economy is een containerbegrip dat concreet moet worden ingevuld. De agro-, chemie- en energie-agenda komen erin samen. Partners uit omringende regio’s hebben behoefte aan verbinding met Zeeuwse bedrijven en initiatieven. Het Smart Delta Resources-programma waarmee industriële symbiose wordt nagestreefd vormt een goede basis om die verbindingen te zoeken. Bovendien draagt dit initiatief bij aan de revitalisering en verankering van het industrie- cluster en aan het realiseren van nationale duurzaamheidsdoelen op het gebied van CO2-reductie.
2. Experimenteergebied Energietransitie en Deltatechnologie
– De Zuidwestelijke Delta heeft de potentie om de proeftuin te zijn waarin de waterveiligheidsconcepten van de toekomst worden ontwikkeld met inachtneming van economische en ecologische belangen. Deze proeftuin is niet alleen gekoppeld aan de waterveiligheid maar ook, of juist ook aan andere uitdagingen die op Nederland en de regio afkomen zoals de energietransitie. Naast doorontwikkeling van de Delta Academy en het Delta Platform, zijn de realisatie van projecten (ontwikkeling van Grevelingen en het Volkerak-Zoommeer en de windparken voor de kust van Borssele) en de toekenning Centre of Expertise Wind op Zee en het Centrum voor Innovatief Vakmanschap Wind op Zee aan Zeeland daarin cruciaal.
[Volgen nog drie actiepunten: University College for Engineering and Innovation, Havensamenwerking, Gezonde regio en toerisme.] (…)
Op 18 januari van dit jaar presenteerde het kabinet het Energierapport. Dit Energierapport geeft een integrale visie op de toekomstige energievoorziening van Nederland. Het kabinet houdt onverkort vast aan de Europese afspraken voor 2020, 2030 en 2050 en aan de afspraken uit het Energieakkoord die samen met milieuorganisaties, bedrijfsleven en overheden zijn gesloten. In de transitie naar duurzame energie stelt het kabinet drie uitgangspunten centraal:
- Sturen op CO2-reductie.
- Verzilveren van de economische kansen.
- Integratie van energie in het ruimtelijk beleid.
Alleen al de twaalf chemiebedrijven in de zuidwestelijke deltaregio hebben een gezamenlijk energieverbruik van circa 25% van de totale Nederlandse gasconsumptie. Dit betekent dat de beoogde transitie naar duurzaam voor Zeeland essentieel is, maar ook geldt dat Zeeland voor het Rijk een belangrijke speler kan zijn om de realisatie van nationale en Europese doelen dichterbij te brengen. (…)
Zeeland biedt (letterlijk) ruimte als experimenteergebied voor (technologische) ontwikkelingen rond bijvoorbeeld sociale innovatie, circulaire economie, energiegebruik, deltatechnologie, gezondheidszorg, ouderenzorg, bouwen met de natuur en zorgtoerisme. Dit zijn geen unieke thema’s voor Zeeland. Voor Zeeland zijn deze vraagstukken wel uiterst urgent. Bovendien is een experimenteergebied alleen relevant wanneer het bijdraagt aan ontwikkelingen die ook elders spelen. Aansluiting bij landelijke thema’s, prioriteiten en inbedding in bredere programma’s is een voorwaarde. (…)’
.
En over Delta
‘(…) Energiebedrijf DELTA. Afgelopen april maakte DELTA een recordverlies bekend van ruim € 110 miljoen. Dit verlies wordt in belangrijke mate veroorzaakt door de huidige lage energieprijzen. Met het bekendmaken van dit verlies is ook een reorganisatie aangekondigd waarmee naar verwachting ca. tweehonderd banen verloren gaan. Voor de aandeelhouders van DELTA, primair de provincie Zeeland en de Zeeuwse gemeenten, betekent dit bovendien dat dividendinkomsten wegvallen, zolang het verlies aanhoudt. Dit is een forse slag voor de overheidsfinanciën in de regio: over 2015 werd geen dividend uitgekeerd, over 2014 werd nog een dividend van € 20 miljoen uitgekeerd, de jaren daarvoor was dit ca. € 40 miljoen. Deze middelen werden door de provincie ingezet voor o.a. economische structuurversterking. De provincie is hierdoor, naar eigen zeggen, nauwelijks nog in staat om de rol die zij heeft in het regionaal-economisch domein te vervullen.
Bovendien: het wegvallen van investeringsmiddelen heeft een multipliereffect omdat de mogelijkheid van cofinanciering van Europese en nationale middelen afneemt. Hierbij is van belang dat DELTA een bedrijf van-voor-en-door Zeeland is. Positieve effecten stapelen en slaan neer in Zeeland, negatieve effecten eveneens. (…)’
.
Video Omroep Zeeland (0’51”)
.
Bronnen
Omroep Zeeland, 2 juni 2016: 100 miljoen euro nodig voor toekomst Zeeland
PZC, 2 juni 2016: Commissie Balkenende: 100 miljoen nodig om economie Zeeland te versterken
Rapport: Zeeland in stroomversnelling. Actieprogramma voor duurzame economische groei, regionale inbedding en bestuurlijke daadkracht (pdf, 64 pag.)
