Elia onder hoogspanning door koperdieven
De voorbije dagen werden er grote hoeveelheden koper gestolen op het net van Elia, de operator van het Belgische hoogspanningsnetwerk in de provincies Luxemburg en Vlaams-Brabant. De dieven hadden het steevast gemunt op de aardingsdraad.
Dat is de fijne kabel die zich helemaal bovenin de mast bevindt. Hij heeft verschil lende functies: bescherming bieden tegen blikseminslag en zorgen voor een meer precieze uitschakeling van de lijn bij een incident. De goede werking van het elektriciteitsnet is dus niet onmiddellijk in gevaar na zulke diefstal, maar bij een eventueel incident op de getroffen lijn zal die sneller verstoord geraken.
De aardingsdraad werd telkens doorgeknipt, op de grond gelegd en meegenomen. Het weghalen van de aardingsdraad is voor Elia een nieuw fenomeen. In 2016 was er eveneens een golf van koperdiefstallen, maar dit gebeurde op een andere manier.
Omdat het de aardingsdraad is die gestolen wordt, werd de diefstal niet zichtbaar door stroomonderbrekingen. De recente diefstallen, allemaal op het 70 kV-net, werden tijdens de gebruikelijke inspectierondes vastgesteld door de grond- en helikopterpatrouilles van Elia. Ze gebeurden telkens op plaatsen die zeer moeilijk toegankelijk zijn, zodat het vermoeden bestaat dat de dieven vooraf op verkenning kwamen. Daarom verhoogt Elia niet alleen de controle op het net, maar roept de netbeheerder ook de buurtbewoners op om verdachte handelingen nabij hoogspanningslijnen te melden aan de politie.
Vervangingskosten veel hoger dan waarde metaal
Elia heeft meteen een vervangingsprocedure opgestart. Het netbedrijf onderstreept dat de kostprijs van deze vervangingsoperatie veel groter is dan de marktwaarde van het koper zelf en niet in verhouding staat tot de risico’s die de dieven nemen. Criminelen die de masten beklimmen om de aardingsdraad door te knippen, lopen gevaar op vallen, elektrisering en zelfs elektrocutie. Omdat ze een zeer riskante methode gebruiken om het koper te stelen vermoedt Elia dat het om een gespecialiseerde dievenbende gaat met professionele kennis en materieel.
Niet alleen Elia heeft last van koperdieven. De Nederlandse hoogspanningsnetbeheerder Tennet heeft er eveneens ervaring mee. Ook Infrabel, de beheerder van het Belgische spoorwegnet kreeg er al mee te maken. Infrabel heeft intussen onder meer waar mogelijk koperen leidingen vervangen door aluminium en luchtleidingen vervangen door ondergrondse leidingen. Het had ook de schroothandelaars gesensibiliseerd om behoedzaam om te springen met door onbekenden aangeboden koper. Maar de kans is groot dat het gestolen metaal in het buitenland wordt vermarkt. Af en toe worden er dieven gesnapt –er waren ook al elektrocuties– en uit de verslagen van politie en gerecht blijkt dat nogal wat (Europese) buitenlanders mee te maken hebben.
