Emmo Meijer: ‘Chemie, neem het voortouw’
Als de chemische industrie niet snel verduurzaamt, verliest ze haar ‘license to operate’, vreest professor Emmo Meijer, boegbeeld van de topsector Chemie. Hij roept de sector op haar productie en verdienmodellen snel en grondig aan te passen. De chemie heeft zich veel te veel heeft laten leiden door de politiek, ziet hij, en zou juist het voortouw moeten nemen.
De nieuwe chemie ontwikkelt zich razendsnel: er zijn nieuwe functionele materialen, biobased producten, betere processen en heel veel nieuwe start ups, waarvan veel gewoon over de grenzen heen groeien, ziet Meijer. De transformatie is zo groot dat ze nieuwe groeimodellen nodig hebben, constateert hij. Veel mensen roepen dat ze hun oude business modellen niet kunnen verlaten, zegt de chemicus tijdens een bevlogen toedracht tijdens de Vakbeurs Energie, maar je ziet elke keer weer dat het wel kan.
“Het kan wèl, en het moet”
Nederland heeft nog een kans om een positie in de voorhoede in te nemen, denkt Meijer: qua technologie en wetenschap zitten we in de top van de wereld, maar dan moet er snel veel veranderen. De emissiedoelstellingen van 2030 en 2050 zijn vlak bij, maar nu wordt er nog veel geïnvesteerd in de ‘klassieke manier van business’. Uit eigen ervaring weet hij echter dat enorme transformaties in de industrie mogelijk zijn. “Natuurlijk vraagt dat veel inspanning, maar als we het niet doen verliezen we onze license to operate.”
De maatschappelijk druk rondom verduurzaming neemt toe en zal steeds verder toenemen, tenzij de sector ingrijpend verandert en daarover goed communiceert. “Wat er nu is gebeurd, mag ons nooit meer overkomen”, vindt Meijer, “dat de politiek ons vertelt wat we hadden moeten doen.” Er staat de chemie een duidelijk taak te wachten: een inhaalslag maken en zorgen dat ze in het vervolg weer voorop loopt, ook maatschappelijk. Energie is onze grootste footprint, weet hij, en op dat gebied kan de chemische industrie geweldige stappen maken. Hij roept alle partijen zich achter de adviescommissie Elektrochemische Conversie & Materialen te scharen, en zo in 200 een CO-2 neutrale energievoorziening te realiseren.
Sluiting dreigt voor wie niet meebeweegt
“Al die argumenten waarom het niet kan, heb ik gehoord”, zegt Meijer, voormalig technisch directeur van DSM, Unilever en FrieslandCampina, “maar het kan wel, en het moet gewoon.” De klimaatafspraken in Parijs moeten gerealiseerd worden, het grondstoffenakkoord zal dwingend worden, verwacht hij. Dat kan ertoe leiden dat de sectoren van de chemie waarin de uitstoot heel groot is, gewoon worden afgestoten, waarschuwt hij. Kijk naar de nieuwste kolencentrales: RWE noemde het de topinstallaties van de wereld, maar ze worden nu gesloten.
Behalve boegbeeld van de chemie is Meijer voorzitter van de raad van toezicht van de Universiteit van Utrecht, raadslid van de Adviesraad voor Wetenschap, Technologie en Innovatie (AWTI) en bestuursvoorzitter van het TKI Agri & Food, een van de instellingen van de topsector Agri & Food. Na zijn opleiding Chemie in Amsterdam ging Meijer voor DSM werken, waar hij in 2001 de eerste Chief Technology Officer werd. Zijn speech op de vakbeurs geeft hij niet alleen als professional, benadrukt hij, maar ook persoonlijk. “Ik ben chemicus. Hij zou mij geweldig spijten als we onder de druk van de maatschappij de nooduitgang moesten zoeken.”
Volgende week op FluxEnergie: manieren waarop de chemische industrie grote veranderingen zou kunnen doorvoeren: routes via circulariteit, biobased materialen, energie-efficiency, elektrificatie en CO2-opslag.
Reportage, aanvullende Bronnen:
- FD, 6 februari 2017, ‘Emmo Meijer nieuwe gezicht van topsector Chemie’
- AWTI, Raadsleden: Emmo Meijer
Lees ook:
- FluxEnergie, 12 april 2017, ‘Helft van alle energie voor de industrie gaat naar energie voor de chemie‘
Illustratie: adviesrapport Elektrochemische Conversie en Materialen
