Energierekening Nederlands huishouden in 2019 gemiddeld 327 euro hoger

Op basis van de nieuwe tarieven van de drie grootste Nederlandse energieleveranciers wordt duidelijk dat de totale energierekening voor een meerpersoonshuishouden in 2019 stijgt met gemiddeld 327 euro. Dit berekende online consumentenadviseur Pricewise op basis van de tariefstijgingen Nuon, Essent en Eneco, de drie grootste energieleveranciers.

Dit is een stijging van in totaal 17% ten opzichte van het afgelopen half jaar. Deze stijging wordt vooral veroorzaakt door forse toenames in de leveringstarieven voor gas en elektriciteit en de stijgende energiebelastingen op gas. Sinds 2014 zijn de kosten in de vorm van energiebelastingen en de Opslag Duurzame Energie (ODE) zelfs met 68% gestegen.

“Het hele jaar zagen wij al dat de inkoopprijzen voor gas en stroom fors stegen en daarmee ook de prijzen van de vaste tarieven,” zegt Hans de Kok, directeur van Pricewise. “Het was dus onvermijdelijk dat de variabele tarieven zouden volgen in januari. Al is dit wel een aanzienlijk hoge stijging van de hele energierekening.”

Helft Nederlanders heeft variabel tarief

Ongeveer de helft van de Nederlanders heeft een variabel tarief en krijgt hierdoor per 1 januari 2019 te maken met een verhoogde energierekening. Consumenten die nog nooit zijn overgestapt of al enkele jaren geleden zijn overgestapt en sindsdien hun contract niet meer hebben aangepast, hebben meestal een contract met variabele tarieven. Bij het aflopen van een contract met vaste tarieven, loopt het contract namelijk stilzwijgend over in een contract met variabele tarieven.

Verschillen tussen grootste energieleveranciers

De prijzen zijn bij alle drie de grootste energieleveranciers –Nuon, Essent en Eneco– behoorlijk gestegen. Toch zijn er tussen de leveranciers nogal uiteenlopende verschillen in de stijgingen. De Kok: “Deze verschillen hebben voornamelijk te maken met de energie-inkoop, maar ook met verkoop- en prijsstrategieën.” Bij Eneco gaat een driepersoonshuishouden (met een gemiddeld verbruik van 3.500 kWh en 1.500 m³) volgens de berekeningen van Pricewise in 2019 zowat 206 euro meer betalen dan in 2018, bij Nuon 173 euro. Bij Essent stijgen de tarieven relatief het minst, daar gaat een driepersoonshuishouden in 2019 zo’n 141 euro meer betalen.

Prijsstijging van 21%

Pricewise heeft gekeken naar de totale gemiddelde energierekening voor 2019, waarbij alle kosten zijn meegenomen, ook de netbeheerkosten en transportkosten. De forse stijgingen in energieprijzen worden veroorzaakt door onder andere de inkoopprijzen voor gas en stroom in 2018 en de stijging in belastingheffingen en de ODE. Tegelijkertijd is de belastingvermindering op energie verlaagd. Daardoor stijgen de totale kosten in de vorm van energiebelastingen en ODE gevoelig, van 649,11 euro in 2018 tot 802,30 euro in 2019. Ten opzichte van het afgelopen half jaar stijgen de leveringstarieven voor gas en stroom per 1 januari met 21%. In totaal betekent dit dat de energierekening in 2019 voor een driepersoonshuishouden met een gemiddeld verbruik van 3.500 kWh stroom en 1.500 m³ aardgas met gemiddeld 327 euro. “Onze voorspelling van afgelopen oktober dat de vaste lasten enorm zouden toenemen, blijkt dus helaas uit te zijn gekomen voor de energielasten,” aldus De Kok.

Inkoopprijzen

De forse stijgingen in de inkoopprijzen van energie worden veroorzaakt doordat de energiegroothandelsprijzen altijd in beweging zijn. Deze worden beïnvloed door geopolitieke trends en de commoditymarkten. De Kok: “De olieprijs steeg eerder fors, maar kelderde de afgelopen twee maanden weer. De prijs voor duurzame garanties van oorsprong blijft hard stijgen en de kosten voor CO₂-rechten zijn in een jaar tijd bijna verdrievoudigd. En dat zie je terug in de consumentenprijzen. Daarnaast geven leveranciers nog andere oorzaken aan. Essent noemt bijvoorbeeld de groeiende internationale vraag naar energie door de aantrekkende economie en minder gasproductie in Groningen als redenen. Eneco vermeldt ook de koude winter en warme zomer die voor een grotere vraag naar energie zorgden als oorzaak voor de verhoging van de prijzen.”

47% is belastingen

De totale energierekening is na een daling tussen 2014 en 2017 weer flink gaan stijgen. Tussen 2017 en 2019 is de totale energierekening met 30% gestegen en de belastingen erop met wel 40%. “De leveringstarieven van stroom en gas hebben sinds 2016 een enorme vlucht genomen en zitten nu weer rond het niveau van zes jaar geleden,” legt De Kok uit. “Daarnaast zien we dat over de hele periode van zes jaar de energiebelastingen en ODE enorm zijn gestegen, met 68% tussen 2014 en 2019. Deze belastingen vormen nu een totaal van 47% van de energierekening. De enorme stijging in belastingen wordt veroorzaakt door de duurzame transitie die vanuit de overheid wordt geïnitieerd. Energieverbruik, en met name gasverbruik, wordt verder ontmoedigd.”