Energietransitie: positie haven Rotterdam en Schiphol verandert

1 juli 2016Door de energietransitie en de opkomst van de biobased economie zal de positie van de Rotterdamse haven en van de luchthaven Schiphol veranderen. Het overheidsbeleid moet daarom andere accenten krijgen, aldus een advies van de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur (Rli).

‘Mainports voorbij’ heet het advies.
Uit een bericht van Rli over het advies
‘(…) Het kabinet dat in 2017 aantreedt moet voor de haven van Rotterdam en voor de luchthaven Schiphol geen apart beleid meer voeren. De raad adviseert voor onze economische kerngebieden integraal beleid te voeren om de concurrentie­positie en het vestigingsklimaat van Nederland te versterken. Een integrale visie op de betekenis van economische kerngebieden (zoals de Noordvleugel en de Zuidvleugel van de Randstad en de regio rond Eindhoven) voor het vestigingsklimaat leidt tot bredere afweging van overheidsinvesteringen, waardoor betere beleidskeuzes gemaakt kunnen worden. (…) De raad adviseert het kabinet daarom om een Strategie Vestigingsklimaat 2040 op te stellen. (…)’

De raad adviseert bij die strategie ook de digitale infrastructuur te betrekken.Verder pleit de raad voor een breed debat over urgente beleidsvragen.

Schermafbeelding 2016-07-01 om 15.09.57

Enkele energie-gerelateerde conclusies uit het Rli-rapport

  • De transitie naar schone energie, een circulaire economie en biobased productie betekent een grote opgave voor de zee- en luchthavens.
    .
  • De opkomst van decentrale, duurzame energietechnologieën en -op- lossingen kunnen het footloose karakter van activiteiten verder versterken. Connectiviteit zou wel eens belangrijker kunnen worden dan locatie: van economies of scope naar ‘economies of connection’.
    .
  • Voor het vestigingsklimaat in Nederland is een robuust energienetwerk van groot belang.
    .
  • De haven kan een grotere rol spelen in de opkomende markten van offshore windenergie en het ontmantelen van olie- en gasplatformen. Maasvlakte II kan hieraan ruimte bieden.
    .
  • Hoogwaardige bioraffinage van halffabricaten voor de chemiesector vereisen investeringen in een biomassaterminal en infrastructuur voor integratie met andere activiteiten, zoals energieproductie en afvalverwerking, voor een zo circulair mogelijk cluster.
    .
  • De haven van Rotterdam is verreweg de grootste haven van Europa. De haven is in overslag meer dan twee keer zo groot als nummer twee, Antwerpen, en heeft meer dan driemaal de omvang van nummer drie, Hamburg. Dat komt voor een belangrijk deel door de veel grotere overslag van fossiele grondstoffen (ruwe olie, geraffineerde producten en kolen), waardoor de transitie naar een duurzame energievoorziening juist voor de haven van Rotterdam veel gaat betekenen. Dat geldt overigens nog sterker voor de nummer vijf in Europa, de haven van Amsterdam, met 78 miljoen ton overslag waarvan bijna driekwart fossiele grondstoffen betreft (Havenbedrijf Amsterdam, 2016).
    .
  • De noodzaak van een transitie naar duurzamere grondstofstromen en een circulaire economie is nu al voelbaar. De raad is sterk van mening dat zowel het rijksbeleid als de regio’s rond de mainports zelf de focus op volumegroei en de afhankelijkheid van fossiele grondstofstromen moet verschuiven naar focus op de energietransitie en het bijdragen aan een forse broeikasgasreductie.
    De raad heeft eerder geadviseerd om het nationale doel voor broeikas- gasreductie van 80% tot 95% wettelijk vast te laten leggen om daarmee een krachtig signaal te geven dat transitie nood-zakelijk is. De betrokken partijen rond de haven van Rotterdam en Schiphol zullen dit signaal moeten oppikken.
    .

Bronnen
Rli, 1 juli 2016: Mainports voorbij
Rli, rapport, juli 2016: Mainports voorbij (pdf, 92 pag.)

Auteur: Redactie

Reageren op dit artikel is niet mogelijk.