Felle discussie Turkenburg – Rotmans over sluiten kolencentrales
2 december 2015 – Jan Rotmans vindt Wim Turkenburg ‘een beschermheer van de fossiele energie’. Wim Turkenburg begrijpt niet dat de voorstanders van sluiting van de kolencentrales geen rekensom maken. Een debat in het tv-programma Van Liempt Live bij RTL Z.
Op 30 november gingen de hoogleraar Jan Rotmans (energietransitie) en de emeritus hoogleraar Wim Turkenburg (klimaat en energie) in de uitzending van Van Liempt Live met elkaar in debat.
De directe aanleiding was de brief waarmee 64 hoogleraren pleitten voor sluiting van alle kolencentrales. Turkenburg wilde de brief niet ondertekenen en legde o.a. in Trouw uit waarom hij een pleidooi voor snelle sluiting van de kolencentrales niet verstandig vindt.
Voor Rotmans werd Turkenburg daarmee ‘een beschermheer van de fossiele energie’. In een tamelijk narrig sfeertje verliep de discussie bij Van Liempt aan tafel.
Turkenburg legde uit dat een simpele rekensom leert, dat we nog lange tijd niet zonder fossiele brandstoffen zullen kunnen. ‘Het gaat ook niet om de fossiele brandstoffen zelf, maar om de CO2-uitstoot. We moeten dus eisen stellen aan de maximale CO2-uitstoot. Ik vind de klimaatzaak net zo urgent. We moeten dus snel alles op alles zetten voor een maximale energiebesparing, voor een maximale inzet van hernieuwbare energie en voor een zo schoon mogelijk gebruik van fossiele energie, zolang we daar nog niet zonder kunnen. Dat betekent dat we CO2 moeten afvangen en ondergronds moeten opslaan (CCS) en dat we biomassa moeten bijstoken. Als je dat zorgvuldig doet kun je wellicht zelfs bereiken dat de centrales een negatieve CO2-uitstoot weten te bereiken.’
Rotmans stelde dat we wel degelijk binnen vijftien jaar helemaal zonder fossiele brandstoffen kunnen. ‘Het proces is al volop aan de gang. De hele fossiele industrie wordt afgebroken. Eerst gaan de kolen eraan, dan de olie en tenslotte het gas. Het wordt al steeds meer een financieel risico om fossiele energie te gebruiken. Engeland sluit de kolencentrales, Duitsland en Schotland willen er vanaf, de Verenigde Staten wil veel minder kolencentrales en dat geldt zelfs voor China.’
Rotmans ziet niets in CO2-opslag omdat de CO2-prijs nog veel te laag is en de opslag daardoor veel te duur blijft.
Waar Turkenburg pleit voor nuchtere berekeningen en voorzichtigheid in combinatie met een zeer actief beleid, pleit Rotmans vooral voor ‘politieke moed en leiderschap’ om zo snel mogelijk van de fossiele brandstoffen af te komen.
Een discussie met een ‘naschrift’
Van Wim Turkenburg begrepen we dat de discussie na de uitzending nog door ging. Turkenburg mailde ons (op ons verzoek) daarover: ‘Over de emissiedoelen die we moeten bereiken zijn we het eens. Ook zijn we het eens dat verbetering van de energie-efficiency en het bevorderen van het gebruik van hernieuwbare energiebronnen de prioriteiten 1 en 2 in het te voeren emissiereductiebeleid moeten zijn. Echter, in mijn visie lossen we het klimaatprobleem met alleen deze twee opties niet op. Zo gaat de EU voor 27% hernieuwbaar in 2030; de rest komt dan voor een overgroot deel uit fossiele bronnen. Ook de afspraken die in Parijs zullen worden gemaakt laten – zie de ingediende nationale plannen (INDC’s) – een bestendiging van de lock-in op het gebruik van fossiele brandstoffen zien voor nog vele decaden.
Dit maakt het toepassen van CCS een must. Op termijn is hiermee ook een bijdrage te leveren aan het realiseren van negatieve emissies – wat een essentieel onderdeel van het klimaatbeleid moet zijn, temeer daar we een temperatuurstijging van niet meer dan 1,5 graad Celsius zouden moeten nastreven.
Nederland kan bij de ontwikkeling en toepassing van CCS een belangrijke rol spelen.
Omdat bleek dat Jan Rotmans de indruk heeft dat CCS ‘nagenoeg dood’ is en ik ook elders dergelijke geluiden hoor, heb ik een korte notitie geschreven met daarin een overzicht van het denken over de noodzaak en mogelijkheden van CCS en over de huidige stand van zaken.’
We voegen die notitie (‘Recent studies and publications on the status, need and potential of Carbon Capture and Storage (CCS) and negative CO2 emissions – a selection’) bij dit bericht.
Bronnen
RTLZ, Van Liempt Live (aflevering 61), 30 november 2015 (eerste item vanaf 5’40”)
RTLZ, 30 november 2015: Jan Rotmans kondigt Europese actie aan tegen kolencentrales
W. Turkenburg, 1 december 2015, ‘Recent studies and publications on the status, need and potential of Carbon Capture and Storage (CCS) and negative CO2 emissions – a selection’
Zie ook
FluxEnergie, 30 november 2015: ‘Sluiting kolencentrales? Begin er vooral niet aan’
(Over de opiniebijdrage van Turkenburg in Trouw. Een vergelijkbaar stuk schreef hij trouwens voor het Reformatorisch Dagblad, op 2 december 2015)
Foto: Wim Turkenburg (links) en Jan Rotmans (rechts). Stills uit Van Liempt Live.
