FNV wil fonds voor delging sociale gevolgen steenkooluitstap

Het regent reacties op het besluit van de Nederlandse regering om de vijf resterende door steenkoolverbranding aangedreven elektriciteitscentrales tegen 2030 te sluiten. Concreet mogen de betrokken centrales wel actief blijven, maar dan zonder nog steenkool te gebruiken. De FNV trekt aan de alarmbel en wijst erop dat er uiteindelijk zo’n 2.000 banen in de centrales en 2.800 in de hele kolenketen zullen verdwijnen. De vakbond roept de overheid op haar verantwoordelijkheid te nemen en de opvang van de sociale gevolgen van de sluiting van deze centrales te regelen.

“De FNV onderschrijft de klimaatdoelstelling, maar wij missen vandaag in de berichtgeving wat er dan met de werknemers gebeurt,” stelt FNV-vicevoorzitter Kitty Jong. “Al lange tijd pleit de FNV voor de compensatie van de gevolgen van zo’n sluiting op de medewerkers in de gehele kolenketen. Het gaat niet alleen om de mensen die in de centrales zelf werken maar ook daaromheen, bijvoorbeeld in de havens.”

De sluiting van de kolencentrales heeft directe gevolgen voor de werkgelegenheid bij het Amsterdamse kolenoverslagbedrijf Oba. “Dit uitsluitend levert aan de Hemwegcentrale,” weet Cees Bos van FNV havens. “Sluiting van deze centrale betekent het einde van Oba, met directe gevolgen voor tachtig gezinnen.”

De FNV ziet een oplossing in de oprichting van een kolenfonds en wil daar ook haast mee maken. “Want er is nog helemaal niet gesproken over de invulling van zo’n fonds.” FNV stelt voor er een bedrag van 600 tot 800 miljoen euro in te steken. “Met dit geld zouden voor getroffen medewerkers, naast het verlies van inkomen en pensioen, ook omscholing, transitievergoedingen, outplacement en –voor enkele sectoren –de reparatie werkloosheidsuitkeringen kunnen worden gefinancierd. Daarnaast moeten er vervroegde uittredingsregelingen voor ouderen komen,” zegt Jong.

RWE

RWE, de uitbater van de Amercentrale en Eemshaven, toont zich verrast over het wetsvoorstel. “De Amer- en Eemshavencentrale zijn zeer flexibele en efficiënte kolencentrales, die in staat zijn te leveren wanneer de zon niet schijnt en de wind niet waait. Ze zorgen voor leveringszekerheid en betaalbaarheid van energie in Nederland. Beide centrales zetten in op biomassabijstook,” onderstreept het bedrijf.

“Momenteel is er geen compensatie gepland voor het verbod om de centrales te exploiteren volgens de verleende vergunningen. Dit ondanks het feit dat RWE de Eemshavencentrale op speciaal verzoek van de Nederlandse overheid bouwde en in 2015 in gebruik nam, met een investering van 3,2 miljard euro. Voor de Amercentrale heeft RWE bovendien een contract voor de levering van warmte dat loopt tot 2040.” RWE gaat de voorgestelde wet zorgvuldig analyseren en overweegt juridische stappen. “Volgens het energiebedrijf maakt de sluiting van de twee oudste kolencentrales tegen 2025 geen deel uit van een alomvattend, gebalanceerd energiebeleid zal ze niet leiden tot een vermindering van CO2 op Europees niveau. RWE gewaagt van “een onverstandige stap.”

Nuon

Nuon legt zich bij de regeringsbeslissing neer en zal einde 2024 de Hemweg-8 kolencentrale vervroegd sluiten. “Na een uitfaseringsdiscussie van meer dan twee jaar geeft de overheid met dit wetsvoorstel duidelijkheid. Daar zijn wij en onze mensen blij mee. Momenteel onderzoeken we in de Eemshaven de inzet van waterstof in plaats van aardgas voor elektriciteitsproductie met gascentrales. Zo zouden we op termijn ook onze Hemweg-9 gascentrale staat CO2-vrij kunnen inzetten,” luidt de reactie van Nuon. Omdat tegen einde 2024 heel wat huidige medewerkers van Hemweg 8 de pensioenleeftijd hebben bereikt verwacht Nuon geen zware sociale problemen.

Engie

Engie -uitbater van de centrale Maasvlakte- geeft nog geen commentaar. Volgens woordvoerder Michael Verheul wacht zijn bedrijf hiervoor tot de gedetailleerde wetteksten over de sluiting op papier staan.