Gastransitie bepaalt hervatting formatiegesprekken

De toekomstige energievoorziening en de gaswinning in Groningen zullen onderwerpen zijn van de hervatte formatiegesprekken tussen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. Diverse milieuclubs, de Woonbond, FNV-Noord en energieleverancier Greenchoice geven de Tweede Kamer adviezen die de gastransitie moeten helpen versnellen, terwijl bedrijven als GasUnie plannen maken om over te stappen op waterstof en andere alternatieve bronnen. 

Na bijna drie weken vakantie komen de beoogde coalitiepartners weer samen om een formatieplan op te stellen. Op de 147e dag van de formatie zullen diverse deskundigen advies komen brengen over de gaswinning in Groningen en de toekomstige energievoorziening. Hoewel de Nederlandse praktijk zich stekelig toont en studies aangeven dat het huidige beleid niet volstaat om de gestelde klimaatdoelen te bereiken, denken verschillende milieu-organisaties dat de energietransitie al lang voor 2050 een feit kan zijn, als er maar duidelijke, bindende maatregelen komen.

(tekst loopt door onder de video)

‘Maak spoed met afbouwplan gas’

Met hun Actieplan Gas Terug roepen Milieudefensie, de Woonbond, Greenpeace, FNV-Noord, Groninger Bodembeweging, Natuur & Milieu, de Natuur en Milieufederaties en energieleverancier Greenchoice de Tweede Kamer op om spoed te maken van de overstap van gas naar duurzame verwarming in huizen en gebouwen, zodat er een eind gemaakt kan worden aan de gaswinning.

In hun brief aan de kamer geven zij zes adviezen:

1. Vervang de aansluitplicht gas door een aansluitverbod voor nieuwbouw en een recht op warmte. Geef zo netbeheerders de ruimte om te stoppen met het aanleggen en vervangen van gasnetten en om meer te investeren in warmtenetten en slimme electriciteitsnetten.
2. Zorg voor schaal en innovatie door grote transitieprojecten op gang te brengen met corporaties en gemeenten.
3. Geef gemeenten de opdracht en de mogelijkheden om de overgang van gas naar duurzame warmtevoorziening te regisseren, te realiseren en knopen door te hakken
4. Zorg voor investeringszekerheid, een gelijk speelveld en een rechtvaardige behandeling van eigenaren van woningen en gebouwen. Verplicht alle eigenaren tot een een minimale energieprestatie, afhankelijk van bouwjaar, woningtype en gebruiksfunctie.
5. Zorg voor voldoende financiële steun voor bewoners en eigenaren. Voer een woonlastenwaarborg in voor huurders, zodat woonlasten dalen of in ieder geval niet stijgen. Continueer stimulerings- en financieringsregelingen voor eigenaren. Sta als overheid garant voor de dekking van de voorfinanciering.
6. Maak het gebruik van aardgas minder aantrekkelijk, door het verhogen van de prijs van aardgas, boven een jaarlijks te bepalen basishoeveelheid gas per huishouden die niet duurder wordt.

Ook het Groninger Gasberaad vraagt in een brief aan de formatietafel om om een afbouwplan gaswinning. Zij willen ‘afstappen van ‘leveringszekerheid’ als bepalend criterium maar naar ‘aanbodzekerheid’ als maatgevend gaan. Alle afnemers (binnenlandse consumentenmarkt, buitenland en industrie) weten daarmee hoeveel gas ze over een aantal jaar nog kunnen afnemen en wat ze dus te doen staat. Maak het afbouwplan taakstellend voor de energie transitie.’

Groningen als voor hub voor nieuwe technologie

TNO vindt dat gas ingezet moet worden om de energietransitie te ondersteunen. Ook bedrijven in de gasindustrie nemen stappen om over te schakelen van gas naar waterstof en andere bronnen van energie. Zo lieten Nuon, de GasUnie en het Noorse Statoil afgelopen juli weten dat ze een innovatieproject starten om één van de drie units van de Magnum-centrale in de Groninger Eemshaven vanaf 2023 over te laten schakelen op waterstof. Ook maakte Gasunie eind juni bekend dat het de ontwikkeling van een power-to-gas-installatie nabij het Groningse Zuidwending doorzet. Eerder gaf directeur Han Fennema al aan dat het bedrijf overschakelt naar gas uit andere bronnen, en de bestaande gas infrastructuur wil gebruiken voor waterstof, biogas of LNG. Daarbij kijkt GasUnie ook naar de rol van vergisting, vergassing van biologische reststromen en grondstoffen als zeewier.

Bronnen:

• NOS, 9 augustus 2017, ‘Terug van vakantie: onderhandelaars formatie pakken gesprek weer op’
• FluxEnergie, 8 augustus 2017, ‘Studie acht doelstellingen CO2 onhaalbaar met huidige beleidsmaatregelen‘
• Groninger Gasberaad, 26 juli 2017, Brief aan de formatietafel
• TNO, ‘Aandachtsgebieden: energie‘
• FluxEnergie, 14 juli 2017, ‘Wordt de Eemshaven een waterstofhub?‘
• Energeia, 30 juni 2017, ‘Gasunie zet P2G-installatie door, studie naar opslag waterstof’
• FluxEnergie, 1 juni 2017, ‘Steeds minder aardgas, maar Gasunie ziet nog volop kansen‘
• NOS, 7 december 2016, ‘Alles groen in 2050? ‘Dat kan veel sneller’

Foto: Gaswinning bij Slochteren, locatie Eemskanaal, Paul Tolenaar