Gaswinning Loppersum geen waakvlam – Hoe minister Kamp de NAM en zijn begroting ruim baan gaf.

31 maart 2017 – De NAM won in het gasjaar 2015/16 bijna één miljard kubieke meter gas uit de omgeving van Loppersum. Maar dat mocht niet van de Raad van State. De NAM stelde eerst dat het om een waakvlam ging en beriep zich vervolgens op minister Kamp van Economische Zaken. Of dat klopt is niet duidelijk, het roept vele vragen op. Wel leverde deze gaswinning minister Kamp zo’n 100 miljoen euro op.
Een bijdrage van publicist/onderzoeker Herman Damveld.

160324-HermasnDamveld
De Groninger Herman Damveld is publicist, energieonderzoeker en verbonden aan de website Co2ntramine, een platform rond de diepe ondergrond en energie in Noord-Nederland.

De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft op 18 november 2015 vastgesteld dat de risico’s om te overlijden in het aardbevingsgebied in de provincie Groningen groter zijn elders in Nederland. Daarom vernietigde de Raad van State de gaswinningsbesluiten van minister Kamp van Economische Zaken van januari en juni 2015. Ook “heeft de Afdeling bestuursrechtspraak bepaald dat voorlopig nog steeds geen gas gewonnen mag worden in en rond Loppersum, tenzij dat uit het oogpunt van leveringszekerheid noodzakelijk is.“ (1) Het gaat hier om vijf clusters bij Loppersum (Leermens, Overschild, De Paauwen, Ten Post en ‘t Zandt).

Waakvlam
In 2016 heeft de NAM echter bijna 1 miljard m3 (om precies te zijn 0,94 miljard m3) gas uit Loppersum gewonnen; dat kwam op 21 maart 2017 in het nieuws. (2) De reactie van de NAM was dat het hier ging om een waakvlam en dat leidde tot vragen en het verzoek om een Kamerdebat. (3)

De NAM deelde vervolgens op 24 maart 2017 mee, in en rond Loppersum jaarlijks maximaal 3 miljard m3 te mogen winnen: “De vijf clusters functioneren op vijf tot tien procent van de totale beschikbare capaciteit die deze clusters in totaal kunnen bieden. Daarmee staan ze als alternatief stand-by voor situaties waarin er vanuit oogpunt van leveringszekerheid een beroep op de clusters gedaan moet worden.” Ook heeft volgens de NAM minister Kamp van Economische Zaken “in het Instemmingsbesluit op het Winningsplan Groningen bepaald dat NAM tot maximaal 3 miljard kuub gas per jaar uit de vijf clusters mag produceren.” (4)

De NAM gebruikte aanvankelijk het argument dat de winning bij Loppersum nodig was vanwege een waakvlam. Daarop ben ik in de beschikbare literatuur gedoken en daar komt nergens in voor hoeveel gas nodig is voor een waakvlam. En waarom zou een waakvlam nodig zijn als er gas gewonnen wordt?

In het Jaarverslag 2016 van GasTerra staat dat in het kalenderjaar 2016 in totaal 27 miljard m3 gas uit Groningen is ingekocht. (5)  In het kalenderjaar 2016 won de NAM 27,59 miljard m3. (6)  GasTerra kocht derhalve een half miljard m3 minder in dan de NAM heeft gewonnen. En dat halve miljard m3 komt overeen met het gratis gas dat de NAM mag winnen voor eigen gebruik, vooral voor compressoren. In 2014 ging het volgens minister Kamp om een half miljard kubieke meter gas dat niet verkocht wordt aan GasTerra. (7) Als er een miljard m3 nodig was geweest voor de Loppersum-waakvlam, had de NAM dus minder 27 miljard m3 kunnen leveren aan GasTerra. Het argument van de waakvlam lijkt dus niet te kloppen.

Toegestane winning?
Dan het andere argument van de NAM, dat de winning uit de cluster Loppersum toegestaan is tot een maximum van 3 miljard m3. In 2016 hadden we niet te maken me een strenge winter. De leveringszekerheid kwam daarmee niet in gevaar. De winning uit de regio Loppersum had volgens de Raad van State daarom nul moeten zijn. Maar minister Kamp gaf de NAM de ruimte en daar heeft de NAM gebruik van gemaakt. Of de uitleg van minister Kamp juist is, kunnen we niet beoordelen. Blijkbaar heeft de Tweede Kamer er overheen gelezen of niet geprotesteerd tegen deze passage in het gaswinningsplan. Binnenkort is er een Kamerdebat over de “Loppersum-waakvlam”. Dan kunnen de leden van de Tweede Kamer hier helderheid over verschaffen.

Extra inkomsten
De extra gaswinning zorgde overigens wel voor extra inkomsten voor de regering en de NAM. Gebruik makend van gegevens uit de afgelopen jaren kunnen we een schatting maken van de aardgasbaten van deze winning. (8) Het gaat om 100 miljoen euro voor de regering en 12 miljoen voor de NAM.
Ter vergelijking: van augustus 2012 tot eind 2016 is 157 miljoen euro uitgegeven aan rapporten voor de schadeafhandeling, dus niet aan de schadevergoeding zelf. (9)

De extra inkomsten van de regering en de NAM door de winning vorig jaar bij Loppersum zijn 70% van de kosten voor schadeafhandeling sinds 2012. Deze zogenaamde waakvlam levert dus een mooi bedrag op.

Herman Damveld
(zelfstandig onderzoeker en publicist over energie te Groningen)

Auteur: Redactie

Reageren op dit artikel is niet mogelijk.