‘Groen Kieskompas’: geen advies, wel informatie welke partij dichtstbij staat

13 februari 2017 – Gisteren is het ‘Groen Kieskompas’ online gegaan, een initiatief van een zes milieu- en natuurorganisaties gericht op het helpen bij de stemkeuze op 15 maart. Van de dertig stellingen gaan er elf direct over klimaat en energie. Ook het ‘gewone’ Kieskompas in nu online.

Uit een persbericht van Natuur en Milieu
‘(…) Iedere Nederlander die milieu en natuur mee wil laten wegen in zijn of haar stemkeuze op 15 maart, kan het groenkieskompas.nl invullen. De invuller krijgt 30 stellingen over natuur, klimaat, energie, mobiliteit en landbouw voorgelegd. Het Groen Kieskompas geeft inzicht hoe politieke partijen staan tegenover groene thema’s.

Zes milieu- en natuurorganisaties
De organisaties die het Groen Kieskompas lanceren zijn Greenpeace, IVN, Milieudefensie, Natuur & Milieu, Vogelbescherming Nederland en het Wereld Natuur Fonds. Het Groen Kieskompas staat tot aan de verkiezingen op 15 maart online.

‘Het Groen Kieskompas gaat over concrete onderwerpen: het sluiten van kolencentrales, ruimte voor weidevogels, 130 rijden op de snelweg en statiegeld. Onderwerpen waar veel Nederlanders een uitgesproken mening over hebben. Vanaf vandaag kun je eenvoudig testen welke partij het beste bij jouw groene opvattingen past,’ aldus Talitha Koek, namens de zes organisaties woordvoerder van Groen Kieskompas.

Koek: ‘Als milieu- en natuurorganisaties vertellen wij niet op welke partij mensen moeten stemmen. Wel reiken we een tool aan om kiezers inzicht te geven in hoe politieke partijen tegen groene thema’s aankijken.’

Het Groen Kieskompas is ontwikkeld door het onafhankelijke Kieskompas, dat werkt volgens wetenschappelijke methoden. Alle politieke partijen in de Tweede Kamer hebben aangegeven wat hun positie is ten opzichte van de 30 groene stellingen. ‘Voor veel kiezers is klimaatverandering belangrijk. Daarom is het zo belangrijk dat er nu een Groen Kieskompas is: snel weten welke partij het beste aansluit bij jouw groene voorkeur,’ stelt Andre Krouwel van Kieskompas. (…)’

Elf stellingen over klimaat en energie

De elf stellingen die direct over klimaat en energie gaan:

• De gaswinning in Groningen moet worden gehandhaafd, ook al gaat dit ten koste van het milieu.
• Om de CO2-uitstoot sneller terug te brengen moet er een strengere klimaatwetgeving komen, ook al gaat dit ten koste van economische groei.
• Het stimuleren van biobrandstof moet worden gestaakt, omdat dit leidt tot ontbossing.
• Grote bedrijven mogen een korting krijgen op hun energierekening.
• Er mogen windmolens worden gebouwd op de Afsluitdijk.
• Alle kolencentrales moeten open blijven, ook al verhoogt dit de uitstoot van CO2.
• De kerncentrale in Borssele moet openblijven.
• De overheid moet stoppen met subsidies voor verbranding van hout in kolencentrales.
• Alle nieuwbouwwoningen moeten worden gebouwd zonder aansluiting op het gasnetwerk.
• Vanaf 2025 mogen in Nederland alleen nog maar elektrische auto’s verkocht worden.
• De Nederlandse overheid mag meebetalen om andere landen te helpen in de strijd tegen klimaatverandering.

Links, rechts, progressief, conservatief

Het Groen Kieskompas legt ook de verschillen uit tussen links en rechts en tussen progressief en conservatief:
‘(…) Links versus rechts
Linkse partijen willen dat de overheid meer verantwoordelijkheid op zich neemt. De overheid hoeft zich niet enkel bezig te houden met haar kerntaken, maar ook met het herverdelen van de welvaart en het koesteren en zo nodig uitbreiden van de sociale zekerheid. Dit brengt natuurlijk extra kosten met zich mee, die onder andere kunnen worden gefinancierd door verhoging van de belastingen, al dan niet alleen voor mensen met een hoger inkomen. Rechtse partijen daarentegen vinden dat de overheid zich zo veel mogelijk moet concentreren op haar kerntaken, zoals veiligheid. Rechtse partijen zijn tegen hogere belastingen en herverdeling van welvaart en leggen de nadruk op economische vrijheid. Voor rechtse partijen komt op sociaal-economisch gebied de markt voor de overheid.

Progressief versus conservatief
Progressieven kenmerken zich over het algemeen door een kosmopolitische en multiculturele houding. Ze hechten veel waarde aan persoonlijke vrijheden, met name op het gebied van ethische vraagstukken als abortus, euthanasie en het homohuwelijk. Progressieven staan tolerant tegenover alternatieve leefstijlen en zijn bij het dilemma ‘milieu’ versus ‘economie’ eerder geneigd voor het milieu te kiezen. Conservatieven daarentegen kenmerken zich over het algemeen door een nationale en monoculturele houding. Ze hechten veel waarde aan traditionele waarden en instituties van de samenleving, zoals de kerk, het gezin en het verenigingsleven. Conservatieven geloven in een overheid die krachtig optreedt om de orde en stabiliteit van de maatschappij te waarborgen. Bij het dilemma ‘milieu’ versus ‘economie’ zijn conservatieven eerder geneigd voor de economie te kiezen. (…)’

Het ‘gewone’ Kieskompas is nu ook online

Het ‘gewone’ Kieskompas is inmiddels ook online. De structuur en aanpak van het Kieskompas was ook de basis voor het Groen Kieskompas.
In het Kieskompas worden ook dertig stellingen voorgelegd, maar hier gaan slechts drie stellingen direct over klimaat en energie, drie stellingen uit de elf van het Groen Kieskompas:

• Er moet een strengere klimaatwetgeving komen, ook al gaat dit ten koste van economische groei.
• De kerncentrale in Borssele moet openblijven.
• Vanaf 2025 mogen in Nederland alleen nog maar elektrische auto’s verkocht worden.

Wie het Groen Kieskompas invult wordt ook uitgenodigd het ‘gewone’ Kieskompas in te vullen. De uitkomsten van de invuloefeningen blijken nogal verschillende resultaten op te kunnen leveren.

Kieskompas en  Stemwijzer

Uit een bericht van de NOS
‘(…) Net als bij de Stemwijzer moeten de gebruikers van het Kieskompas hun mening geven over dertig politieke stellingen. Bij de Stemwijzer kan slechts eens, oneens of geen van beide worden geantwoord, Kieskompas geeft de invullers een schaal met vijf opties. Ook vraagt Kieskompas gebruikers nog hun mening te geven over de premierskandidaat van partijen. Daarnaast laat Kieskompas grafisch iemands plek in het politieke landschap zien, terwijl Stemwijzer een rangorde van partijen presenteert met de percentages waarmee de keuzes overeenkomen met de partijprogramma’s.

Miljoenen bezoekers
Kieskompas begon in 2006 als een initiatief van Trouw en politicoloog André Krouwel. Bij de vorige verkiezingen maakten meer dan 2 miljoen mensen er gebruik van. De Stemwijzer, die al sinds 1989 bestaat, had toen bijna 5 miljoen bezoekers. De schatting is dat zo’n 40 procent van de kiezers bij een stemhulp langsgaat. (…)’

Stemw

Bronnen
Website groenkieskompas.nl
Natuur en Milieu, persbericht, 12 februari 2017: Groen Kieskompas helpt om een onderbouwde keuze te maken
NOS, 11 februari 2017: Ook Kieskompas weer online
Zie ook
FluxEnergie, 6 februari 2017: StemWijzer weer actief
Illustraties: (Groen) Kieskompas. Foto Kloek: Twitter; foto Krouwel: VU