Inwoners Castelré eindelijk volwaardige energie-Nederlanders

De circa zeventig huishoudens van Castelré, een gehucht van de gemeente Baarle-Nassau, worden binnenkort volwaardige energie-Nederlanders. De Belgische netbeheerder Iveka heeft het plaatselijke elektriciteitsnet verkocht aan het Nederlandse Enexis, dat er al het aardgasnet beheert.

Op heel wat landenkaarten staat Castelré niet met naam vermeld, maar je kan het gemakkelijk aan zijn vorm herkennen: het dringt als een soort schiereiland in de gemeente Hoogstraten, zeg maar de middelste bult van de Vlaamse provincie Antwerpen. De bizarre grenslijn dateert uit de middeleeuwen, het was toen de grens van de heerlijkheid Breda.

Naast de lokale huishoudens veranderen ook een handvol gemeentelijke diensten en bedrijven van netbeheerder. Volgens Enexis heeft de overgang verschillende voordelen voor de inwoners van Castelré. Zo kunnen ze binnenkort zelf hun energieleverancier kiezen en zal Enexis slimme meters plaatsen. Op het eerste zicht lijkt dit weinig te betekenen, want klanten van Iveka kunnen ook al hun leverancier kiezen. “In theorie klopt dat,” zegt Bob Winckels, woordvoerder bij Enexis. “Maar in de praktijk hebben Belgische energieleveranciers moeite met de levering aan adressen met niet-Belgische postcodes. In de praktijk kunnen inwoners van Casterlé totnogtoe niet kiezen voor een leverancier met een betere aanbieding.” De huidige leverancier, die geen moeite heeft met de Nederlandse postnummers, is Engie.

“Voor de slimme meter zijn er ook dienstenaanbieders,” legt Winckels uit. “De Nederlandse aanbieders van die diensten kunnen niets met de Belgische slimme meters. Ook is een koppeling met de gasmeter is dan niet mogelijk.

De vergoeding die Iveka krijgt voor de afstand van het lokale distributienet wordt niet bekendgemaakt. “De waardebepaling gebeurde wel volgens een voorgeschreven methodiek,” zegt Winckels. “De overeenkomst bevat ook een clausule die zegt dat Fluvius –de recente fusie tussen Infrax en Eandis–, het operationele werkbedrijf van alle Vlaamse netbeheerders, nog tien jaar lang voor het onderhoud zal instaan.

Complexe situatie

Fluvius zegt dat er fysieke ingrepen zullen plaatsvinden om de koppeling van Castelré op het Nederlandse diustributienet te realiseren. Dit is trouwens de enige mogelijkheid om de lokale consumenten toe te laten een leverancier te kiezen die wel een leveringsvergunning heeft in Nederland, maar niet in België.

Maar de belangrijkste verandering voor de eindklanten is de prijs. In Vlaanderen liggen de netkosten beduidend hoger dan in Nederland. De Vlaamse overheid heeft de netbeheerders immers een aantal sociale taken opgelegd. Zo moeten de netbeheerders mensen met betaalproblemen een beperkte hoeveelheid energie blijven leveren. Ze moeten ook de Vlaamse energiesubsidies betalen, voor de uitvoering van energie-efficiënte maatregelen aan woningen en vooral de historische vergoedingen voor de elektriciteitsproductie door zonnepanelen die tijdens de ruwweg het eerste decennium van deze eeuw werden geplaatst. Die kosten worden solidair doorgerekend naar alle netgebruikers. De inwoners van Castelré betaalden hiervoor dus totnogtoe wel mee, maar konden als Nederlanders niet van de voordelen ervan genieten. Vanuit Vlaams standpunt waren ze dus welgekomen sponsors.