“Kabinet, zet in op circulaire economie”

Maak de transitie naar een circulaire economie speerpunt in het overheidsbeleid, schreven ondernemers en wetenschappers 19 juli in een brief aan formateur Zalm. Als de overheid zorgt voor een investering van €600 miljoen en een gezamenlijke visie en coördinatie aan overheidszijde, zijn bedrijven bereid hun koers te verleggen en fors te investeren in de gewenste transitie. Dat zou moeten leiden tot een jaarlijkse extra omzet van € 7,3 miljard en 54.000 banen. 

In de brief herinneren de opstellers de formateur eraan dat het Kabinet en een aantal grote
maatschappelijke partijen begin dit jaar een GrondstoffenAkkoord hebben getekend dat zou moeten voorzien in de versnelling van de transitie naar een circulaire economie. Ze onderschreven hiermee het Rijksbrede programma “Nederland Circulair in 2050” en het SER-advies van 2016 “Werken aan een Circulaire Economie: Geen tijd te verliezen”. Inmiddels hebben ruim 325 organisaties het GrondstoffenAkkoord ondertekend.

Circulaire economie biedt economische kansen, verdiencapaciteit, geopolitieke onafhankelijkheid

De urgentie om de circulaire economie te versnellen is groot, benadrukken de voorzitters van de vijf transitieteams die in het GrondstoffenAkkoord werden aangewezen. “De groeiende wereldbevolking en het toenemende welvaartsniveau zetten een ongekende druk op de behoefte aan grondstoffen en leiden tot aantasting van de ecologische capaciteit van de aarde om in grondstoffen te voorzien. Bovendien leidt onze afhankelijkheid van grondstoffen tot geopolitieke nadelen voor Nederland.”

Behalve catastrofale gevolgen bij het niet-omschakelen naar een circulaire economie, zijn er voordelen als je wel tijdig overschakelt, benaderen de voorzitters: het zorgt voor behoud van verdiencapaciteit en levert daarnaast het bedrijfsleven ook grote economische kansen op. TNO heeft in haar rapport ‘Kansen voor een circulaire economie in Nederland’ de baten van een circulaire economie in Nederland ingeschat. Zij stelt onder meer dat jaarlijks een extra omzet van € 7,3 miljard kan worden gegenereerd. Daarmee zouden voor Nederland 54.000 banen gemoeid zijn.

Bedrijven willen investeren, maar lopen aan tegen regelgeving & high risk opstartkosten

Bedrijven zijn bereid te investeren, de benodigde technologische ontwikkelingen zijn grotendeels marktrijp en
het maatschappelijk draagvlak voor circulaire economie groeit sterk, stellen de ondertekenaars vast. Het gaat om zeer diverse partijen: van grote ondernemingen tot innovatieve startups, van brancheorganisaties tot financiers, van hogescholen en universiteiten tot provincies, grote steden en plattelandsgemeenten.

Op dit moment lopen deze innovatieve marktspelers echter aan tegen beperkingen in wet- en regelgeving, spanningen rondom het benodigde grondstoffengebruik voor de energietransitie en de inzet van biomassa, en het gebrek aan middelen voor opstartinvesteringen met een hoog risicoprofiel.

Investeer €600 miljoen, zorg voor gezamenlijke visie & coördinatie aan overheidszijde

Om de versnelling van de circulaire economie te realiseren, vragen de ondertekenaars het kabinet::

1. Maak circulaire economie een langjarig speerpunt van beleid en leg dit doel vast (zoals met het klimaatbeleid ook beoogd is), waarbij rekening houdend met de internationale concurrentiepositie van de Nederlandse industrie
2. Zorg voor een gezamenlijke visie en coördinatie aan overheidszijde:
   – dossier overstijgend (klimaat – circulaire economie – voedsel)
   – tussen schaalniveaus (internationaal – landelijk – regionaal – lokaal)
   – in alle haarvaten (beleid – vergunningverlening – bevoegd gezag)
3. Geef als overheid het goede voorbeeld als launching customer en inkoper/investeerder
4. Reserveer voor onze toekomstige verdiencapaciteit € 100 miljoen budget voor de uitvoering van het rijksbrede programma circulaire economie en de transitieagenda’s voor de periode 2018-2022 (programma middelen & uitvoeringscapaciteit) en € 500 miljoen voor de investeringsagenda

Ondertekenaars

De brief is ondertekend door de voorzitters van de transitieteams van de vijf prioritaire sectoren die in het Akkoord werden aangewezen:

(1) Biomassa en voedsel, voorgezeten door Emmo Meijer, voorzitter van het Top Institute Food & Nutrition,
raadslid Adviesraad voor Wetenschap,Technologie en Innovatie

(2) Kunststoffen, voorgezeten door Jos Keurentjes, bestuurslid en CSO van TNO, bestuurslid bij de topsectoren HighTech Systems en Biobased Economy en hoogleraar proces- en apparaatontwerp TU Eindhoven

(3) Maakindustrie, voorgezeten door Fried Kaanen, voorzitter Koninklijke Metaalunie, directeur Bosch Scharnieren en Metaal en bestuurslid MKB Nederland

(4) Bouw, voorgezeten door Elphi Nelissen, hoogleraar building sustainability en decaan faculteit bouwkunde TUE,
directeur Nelissen Ingenieursbureau BV en voorzitter SER-Brabant

(5) Consumptiegoederen, voorgezeten door Annemarie Rakhorst, publicist en initiatiefnemer van platform duurzaamheid.nl en bestuurslid Koning Willem I prijs

Lees ook:

Fluxenergie, 25 aug. 2016, ‘Circulaire economie móet, ook voor de energietransitie’

Bronnen:

Financieel Dagblad, 21 juli 2017, ‘Oproep aan kabinet: investeer €600 mln in circulaire economie’

Brief aan formateur Zalm, 19 juli 2017

Foto: Paper recycling in Ponte a Serraglio by H005 (Own work) [Public domain], via Wikimedia Commons