‘Klimaatbeleid alsnog struikelblok voor kabinetsformatie’

Waterschappen leggen verantwoording af over voortgang klimaatinspanningen

Hoewel de ‘groene’ commissies van de VVD, CDA, D66, GroenLinks, PvdA en de ChristenUnie eind april al een gezamenlijk klimaatakkoord presenteerden, zou het te voeren klimaatbeleid opnieuw een struikelblok zijn in de kabinetsformatie. Dat meldde het programma Nieuwsuur dinsdagavond.

Imago voorop

Uit vertrouwelijke stukken van de vorige formatiepoging met GroenLinks zou blijken dat de onderhandelaars vooral veel waarde hechten aan een positief imago voor klimaatbeleid. Hoewel alle formatiepartijen de doelstellingen van het Klimaatakkoord van Parijs onderschrijven, berekende het Planbureau voor de Leefomgeving dat alleen de plannen van D66, GroenLinks en ChristenUnie daadwerkelijk aan de realisatie daarvan kunnen bijdragen. De plannen van het VVD zouden niets bijdragen aan het klimaat, terwijl het CDA haar voorstellen niet liet onderzoeken.

Update belemmerende regels

Terwijl de beleidsmakers op zich laten wachten, ontwikkelen innovatieve bedrijven en betrokken burgers nieuwe methodes om energie uit alternatieve bronnen te halen of oude reststromen van een nieuwe functie te voorzien. Vaak zijn dit sectoroverschrijdende activiteiten, waarbij ze de vertrouwde kaders binnen hun ’thuis’-industrie achter zich laten. Daarbij worden ze regelmatig geblokkeerd door regels die hun vooruitgang bemoeilijken. Nieuwsuur ging op bezoek bij de waterzuiveringsinstallatie van het Waterschap AA en Maas in Den Bosch, waar het resterende slib gebruikt gaat worden om biogas op te wekken. Van de overheid mag een rioolzuiveringsinstallatie echter niet meer energie opwekken dan het gebruikt, omdat het anders een energiecentrale is. Een van de simpelste manieren om zulke innovaties te bevorderen, is herevalueren en flexibiliseren van bestaande regels.

Leidende rol overheid

Hoewel initiatieven vanuit het bedrijfsleven veel bij kunnen dragen aan het behalen van de klimaatdoelstellingen, waarschuwen de milieucommissies in hun gezamenlijke klimaatakkoord dat er een centrale rol is weggelegd voor de overheid. Die zou een ‘Klimaatwet’ moeten maken waarin staat vastgelegd dat er per jaar 2 à 3 procent energiebesparing moet plaatsvinden en dat de broeikasgasemissies in 2020 25 procent lager moeten zijn dan in 1990. Eind april liet ook een groep van 90 Nederlandse hoogleraren in een gezamenlijke brief aan de informateur weten dat “alleen een langdurige inspanning, gebaseerd op een consistente combinatie van visie, strategie en actie, kan helpen om Nederland koploper te maken in de nieuwe economie.”

Om de transitie naar een nieuwe, groene en inclusieve economie op korte termijn te versnellen, doen zij 12 concrete aanbevelingen:

  1. Benoem een minister voor Energie en Klimaat
  2. Zet in op brede fiscale vergroening
  3. Geef CO2 een reële prijs en voer een CO2-heffing in
  4. Stimuleer de renovatie van bestaande woningen naar energieneutrale woningen
  5. Stimuleer de grootschalige opwekking van duurzame energie
  6. Sluit de 5 resterende kolencentrales uiterlijk in 2020, met een minimale vergoeding voor de eigenaren van die centrales
  7. Voer een kilometerheffing in
  8. Stimuleer de ontwikkeling van regionale campussen op het gebied van leren-werken-ondernemen voor de nieuwe economie
  9. Geef duurzaamheid een belangrijke plek in het onderwijs
  10. Creëer juridische experimenteerruimte voor de nieuwe economie
  11. Kom met een adequate oplossing voor de aardbevingsschade in Groningen
  12. Ontwikkel een investeringsfonds voor bedrijven die willen investeren in duurzame (maatschappelijke en ecologische) innovaties

Auteur: Klaartje Jaspers

Reageer ook

Nog maximaal tekens

Log in via een van de volgende social media partners om je reactie achter te laten.