Klimaatverandering – Een buitengewoon somber verhaal van Vrij Nederland
25 augustus 2016 – Vrij Nederland heeft deze week een wel heel erg somber verhaal over klimaatverandering. ‘Maar kunt u leven met de wetenschap dat de mens nog vóór het einde van deze eeuw uitsterft?’
Ed Croonenberg zet de meningen van enkele zeer pessimistische wetenschappers op een rij. We maken er een opsomming met citaten van:
- IPCC-apporten niet somber genoeg
McPherson en Ward hebben kritiek op de rapporten van het IPCC. Niet omdat die te somber zouden zijn, maar omdat ze te veel toedekken. Ward: “Ik denk dat ze zo willen voorkomen dat mensen de boodschap zo griezelig vinden dat ze zich er helemaal voor afsluiten.”
. - Het is al te laat
VN: “De boodschap van deze wetenschappers eenduidig: het is te laat. We zijn het point of no return voorbij. De klimaatverandering zal leiden tot miljarden doden – en in het ergste geval tot het uitsterven van de mens.”
. - CO2-uitstoot blijft toenemen
VN over de CO2-uitstoot: “Nog slechter nieuws is dat we die uitstoot juist jaar in jaar uit doen toenemen. De mensheid blijft groeien, evenals de welvaart in landen als India en China.”
. - We zijn al ver over 350 ppm heen
VN: “De eminente chemicus en klimaatgeleerde Charles Keeling heeft ooit gezegd dat 350 ppm de maximale waarde is waarbij de klimaateffecten nog hanteerbaar zijn. Daar zitten we dus al ruimschoots overheen.”
. - De methaanbom
VN over het vrijkomen van gashydraten (methaan) bij het ontdooien van de permafrost in Siberië en Canada: “Als de ‘methaanbom’ inderdaad afgaat, dan kijken we tegen een temperatuurstijging aan van 10 graden of meer. Catastrofaal, als je bedenkt dat al bij 3 graden het Amazonegebied gedoemd is te verdwijnen vanwege verstoring van de regenval.”
. - De waterstofsulfidebom
VN: ‘Een volgend angstaanjagend kantelpunt in beeld: de waterstofsulfidebom. Wanneer de oceanen opwarmen – en dat doen ze – raken diepere waterlagen al hun zuurstof kwijt. Hierdoor ontstaat een leefklimaat voor anaerobe micro-organismen die waterstofsulfide (H2S) produceren. (…) Mens en dier vallen dood neer omdat waterstofsulfide in concentraties boven de 800 ppm uiterst giftig is.’
. - Einde huidige beschaving
Ward: “Ik denk niet dat de mens uitsterft, maar wel dat er een einde komt aan de huidige beschaving.”
. - We are completely trashing this place
McPherson: ‘”Ik denk dat er een reëel gevaar bestaat dat de mens al eerder uitsterft door het verlies van habitats. We zijn bezig deze plek totaal naar de klote te helpen.” (‘We are completely trashing this place,’ zo formuleert hij het letterlijk.)’
. - Zorgen over methaan
De Nederlandse klimaatwetenschapper en Nobelprijswinnaar Paul Crutzen: “Wat we doen is ernstig, maar dat we binnen twintig jaar ten onder zouden gaan, dat vind ik erg alarmistisch. Dat wil niet zeggen dat ik mij geen zorgen maak over methaan. De hoeveelheid daarvan is erg groot, en op langere termijn is alles mogelijk.”
. - Afrika wordt over veertig jaar nagenoeg onbewoonbaar
Ward: “Zelfs als de uitstoot van CO2 niet langer jaarlijks zou toenemen, zullen kustgebieden overstromen en landbouwgebieden veranderen in woestijnen. “Het is heel simpel. Over een jaar of veertig is Afrika nagenoeg onbewoonbaar.”
.
.
Nederland in de volgende eeuw
Het Vrij Nederland-verhaal eindigt met een citaat uit het boek The Flooded Earth van Peter Ward. Het speelt zich af in het begin van de volgende eeuw:
‘(…) De Nederlanders hadden al eerder waardevol territorium verloren. Leeuwarden, ooit een bloeiende stad in het noorden, was teruggegeven aan de zee. Eerdere stormen hadden er al verwoestend huisgehouden, maar de definitieve slag werd toegebracht toen in 2075 de dijken braken en 45.000 mensen verdronken tijdens de daaropvolgende chaos.
De storm van 2 maart 2100 was bij lange na niet de krachtigste van de 21ste eeuw. Niettemin was hij krachtig genoeg om – net als in 1953 – door de zeeweringen in het zuidwesten heen te breken. Maar anders dan toen viel de storm deze nacht samen met historisch hoge waterstanden in de Rijn en de Maas. Water stroomde nu uit twee verschillende richtingen het land binnen. De rivierdijken raakten verzadigd met water en braken door. Het zoute water van de zee en het zoete water van de rivieren ontmoetten elkaar bij Amsterdam. Voordat de bewoners kans zagen te ontsnappen, stond er zeven meter water in de straten. Degenen die dit overleefden, vluchtten naar de daken om daar lange, bittere dagen te wachten op de hulp die maar langzaam op gang kwam. In die ene donkere nacht verzwolg het water drie miljoen levens. (…)’
Wat moet je met dit verhaal?
De schrijver laat de conclusies aan de lezer.
Wel vraagt hij de wetenschappers McPherson en Ward wat hun boodschap met hen deed.
McPherson: “‘Het heeft de meeste van mijn relaties met anderen vernietigd. Mensen begrepen niet waarom ik boos was. Inmiddels beschouw ik mijn leven als een soort van absurdistische realityshow. We bezaten deze prachtige wereld en hielpen deze volledig de vernieling in. In bepaalde opzichten is dat hilarisch.”
Ward: “Mijn jongste zoon van negentien wil niet meer naar mijn lezingen komen omdat hij er naar eigen zeggen zo droevig van wordt. (…) Ik begrijp dat wel. Het is gemakkelijker om je terug te trekken in een veilige omgeving en hier niet meer aan te denken.”
Lees het verhaal in ieder geval!
Bronnen
Vrij Nederland, 24 augustus 2016: Klimaatverandering – De onontkoombare uitstervingsgolf. Hoe vertel je het je kinderen? (via Blendle)
Foto: De Italiaanse componist en pianist Ludovico Einaudi speelt midden op de Noordelijke IJszee voor Greenpeace zijn ‘Elegy of the Artic’ (Zie/beluister FluxEnergie, 21 juni 2016). (Foto: Greenpeace)
Het Vrij Nederland-verhaal is overigens fascinerend geïllustreerd met beelden van de beklemmende kunstwerken van de Spaanse kunstenaar Isaac Cordal in wiens werk de mens en klimaatverandering vaak een thema is. Cordal maakt van cement miniatuur figuurtjes die hij een plek geeft in de openbare ruimte. Voorbeelden van zijn werk: ‘Waiting for climate change’ en ‘Follow the leaders’. Zie zijn website.
