Naomi Klein: ‘Klimaatverandering is een vorm van geweld’

22 juli 2016 – ‘Auteur en activist Naomi Klein schreef een essay dat je blik op fossiele energie, klimaatverandering, droogte en conflict voorgoed verandert’, vindt De Correspondent.

Jelmer Mommers van De Correspondent las de recente lezing Let Them Drown: The Violence of Othering in a Warming World van Naomi Klein en is duidelijk onder de indruk: ‘Ze weet je kijk op dit enorme vraagstuk volledig te laten kantelen, tot je ziet: klimaatverandering heeft meer kenmerken van een oorlog dan van een milieuvraagstuk. En aan die oorlog doen wij, helaas, allemaal mee.’
Het verhaal van Klein begint bij de invasie en bezetting van Irak in 2003. De inval ging volgens Klein helemaal niet om de massavernietigingswapens die Saddam Hoessein zou hebben gehad, maar om olie.

.
Uit het artikel van De Correspondent over Klein
‘(…) In haar klimaatboek This Changes Everything liet Klein al zien dat klimaatverandering het product is van een gewelddadig economisch systeem. De ontwikkeling van fossiele brandstoffen, het kolonialisme en het kapitalisme gingen hand in hand: ze versterkten elkaars succes, voortgedreven door de bodemschatten en de arbeid van slaven en mijnwerkers die konden worden geofferd omdat hun levens minderwaardig waren volgens de mensen die het voor het zeggen hadden.

In Let Them Drown: The Violence of Othering in a Warming World borduurt Klein voort op die gedachte. Het is een keiharde aanklacht tegen fossiele brandstoffen, die volgens Klein zo ‘inherent vies en giftig’ zijn dat ze altijd ‘offers van mensen en plaatsen’ verlangen: ‘mensen wier longen en lichamen kunnen worden geofferd om te werken in kolenmijnen, mensen wier land en water kunnen worden geofferd’ aan olielekkages en aan de smerigste soorten mijnbouw, waarbij bossen worden gekapt en bergtoppen opgeblazen. (…) 

Klimaatverandering is in Kleins optiek zelf een vorm van geweld die door de rijkste mensen op aarde wordt veroorzaakt, ongelijkheid vergroot en de kwetsbaarste gemeenschappen als eerste treft. De opwarming kan niet los worden gezien van het economische systeem dat sommigen buitensporig rijk maakte, terwijl anderen werden geofferd. Het is dus de voortzetting van een oud onrecht: same same, but different. De strijd tegen armoede, uitbuiting, racisme en ongelijkheid zijn wat Klein betreft dus ook allemaal complementair aan de strijd tegen klimaatverandering.

Klein veegt enorme problemen dus bij elkaar en laat er haar kenmerkende antikapitalistische systeemanalyse op los. Dat heeft nadelen, maar haar overzicht en haar morele helderheid zijn onovertroffen. (…)’

Bronnen
De Correspondent, 21 juli 2016: Er waren wél massavernietigingswapens in Irak (en we rijden er elke dag mee naar ons werk)  (Alleen voor leden. Lidmaatschap € 6 per maand)
Lezing Naomi Klein, 2 juni 2016: Let Them Drown: The Violence of Othering in a Warming World (London Review of Books) (tekst, ook in audioversie)

Foto invasie Irak: US Army
Foto Naomi Klein: Kourosh Keshiri