TenneT ontlast Nederlands net met accu’s elektrische auto’s
TenneT laat Duitse consumenten 1 miljard euro betalen om hun elektriciteitsnet stabiel te houden. Dat bedrag zou de komende jaren kunnen oplopen tot 4 miljard, vreest de Duitse toezichthouder. In Nederland begint de netbeheerder met een proef om het net te stabiliseren met de accu’s van elektrische auto’s. Daarvoor zouden particulieren juist betaald kunnen krijgen.
De Duitse consumenten moeten 1 miljard euro betalen voor de kosten die netbeheerder TenneT in 2017 maakte om hun elektriciteitsnet stabiel te houden, meldde het bedrijf op nieuwsjaarsdag. Met de voorgenomen sluiting van de kerncentrales in 2022, kunnen zulke kosten de komende jaren verder oplopen tot 4 miljard, waarschuwt toezichthouder Bundesnetz Agentur (BNetzA). Uit een studie van Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN), Netbeheer Nederland en Alliander bleek afgelopen november dat de benodigde verzwaring van het netwerk in Nederland wel mee zal vallen.
Geografie
Een groot deel van de Duitse stroom wordt opgewekt bij de kust in het noorden van het land, terwijl het vooral gebruikt wordt door de grote industrie in het zuiden van het land. Daarom werkt men nu aan een hoogspanningskabel van ongeveer 800 kilometer, de ‘SüdLink’, die naar verwachting ruim tien miljard euro kan gaan kosten. Rond 2025 zou de megakabel gereed moeten zijn. Anders dan bij de oosterburen, heeft Nederland niet te maken met honderden kilometers tussen bron en afnemer.
Hoewel het elektriciteitssysteem in Nederland in 2050 zes keer zo flexibel moet worden om alle pieken en dalen in vraag en aanbod op te kunnen vangen, denkt Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN) dat veel van de huidige infrastructuur voldoende capaciteit heeft om tenminste nog 15 jaar mee te kunnen. In 2030 zou minder dan eentiende van de transformers met overload te maken krijgen, en maar 2 of 3 procent van de kabels. Omdat veel steden relatief oude netwerken hebben, zal daar naar verwachting de meeste overbelasting van het net plaats vinden. Behalve grote pieken in de energievraag, hebben steden echter ook veel accu’s.
Blockchain
Door blockchain-technologie in te zetten voor de handel in elektra, kunnen in potentie miljoenen particulieren worden gevraagd om de energie of opslagcapaciteit van hun accu’s aan de netbeheerder te geven op het moment dat die te veel of te weinig stroom heeft. Samen met duurzame energieleverancier Vandebron werkt TenneT daarom aan een experiment. Vandebron levert stroom voor de handhaving van de balans, en ontwikkelde een algoritme waarmee het opladen op verzoek van de netbeheerder onderbroken kan worden.
Rond 18 januari moeten geïnteresseerden de app ‘Slim Laden’ kunnen downloaden. De partners beginnen met honderd Tessla-rijders door heel Nederland, maar willen op termijn ook eigenaars van andere soorten elektrische auto’s betrekken. Vandebron gaat dan ook met eigen laadpalen werken, waarmee de auto’s aangestuurd kunnen worden.
In de Utrechtse wijk Lombok werd in 2015 al de eerste laadpaal neergezet waarmee zonne-energie van lokale daken werd opgeslagen in de elektrische auto’s van de buren. Ook met een demonstratie in Arnhem werd al aangetoond dat de ruim 7.000 Tesla’s die op dat moment in Nederland rondreden, technisch in staat zijn om in te zetten als regel- en reservevermogen. Behalve met de kracht van zulke particuliere batterijen, kan de vraag naar flexibiliteit worden opgevangen door buitenlandse handel en binnenlandse vraagsturing, verwacht ECN.
Wettelijke verplichtingen
Als Transmission System Operator (TSO) is TenneT verantwoordelijk voor het evenwicht tussen vraag en aanbod van elektriciteit op het net, de zogenoemde balanshandhaving. Afgelopen september oordeelde de Autoriteit Consument & Markt echter dat TenneT bij een grote stroomstoring in Diemen in maart 2015 niet aan zijn wettelijke verplichtingen had voldaan. Het droeg de netbeheerder op het systeem zodanig te verbeteren dat storingen in een onderdeel van het netwerk niet tot stroomuitval leiden. Bij de stroming in Diemen leed ondermeer staalfabrikant TaTa Steel schade, en kwam ongeveer een miljoen huishoudens zonder stroom te zitten.
Om dergelijke storingen in de toekomst te voorkomen, stelt de netwerkbeheerder daartegenover, zou het bijna alles dubbel moeten bouwen, à 7 miljard euro. Dat zou de consument te veel kosten: 920 euro per huishouden, een ‘maatschappelijk onverantwoord’ bedrag. De toezichthouder denkt echter dat TenneT het onderhoud met 100 miljoen euro ook wel moet redden. De netbeheerder ging daarop in hoger beroep.
Lees ook:
- FluxEnergie, 16 november 2017, ‘ECN: handel maakt rol energieopslag kleiner dan gedacht‘
- FluxEnergie, 12 september 2017, ‘ACM: back-up capaciteit TenneT onvoldoende‘
- FluxEnergie, 27 juli 2017, ‘ Thuisbatterij moet energienetwerk ontlasten‘
- FluxEnergie, 19 juli 2017, ‘Tesla-accu’s vangen balansverstoringen elektriciteitsnet op‘
Foto: Paul Tolenaar
