Leer van Groningen: acceptatie energielandschappen vergt nieuw denken

Hoogspanningskabel Eemshaven geheel bovengronds

TenneT werkt aan een verzwaarde hoogspanningskabel die duurzame energie uit Noord-Nederland en Duitsland moet distribueren. Groningers willen dat die een ander traject volgt en deels ondergronds gaat. Het ministerie vindt dat te duur. Om dit soort processen beter te laten verlopen, menen het EnergieOnderzoek Centrum Nederland en de Universiteit Wageningen, moet het plannen, ontwerpen en bouwen voortaan in een intensieve samenwerking tussen alle belanghebbenden tot stand komen.

Inwoners van Groningen en twaalf Groningse belangenorganisaties hebben bezwaar ingediend tegen de bouw van een nieuwe hoogspanningskabel van de Eemshaven naar Groningen. Bewoners maken zich zorgen over het magneetveld van de kabels, bestuurders willen niet dat het landschap wordt verstoord door de hoge masten en de kabels. Ook zouden belangrijke vogelbroedgebieden worden bedreigd. Zij willen dat de nieuwe kabel een nieuw tracé volgt, en voor een deel ondergronds gaat.

Van gas naar stroom

De huidige 220 kV-verbinding moet verzwaard worden naar een 380 kV-verbinding om wind- en zonne-energie uit Noord-Nederland en Duitsland te kunnen vervoeren, en zo de overschakeling van gas naar stroom te faciliteren. Afgelopen december liet minister Kamp aan de Tweede Kamer weten dat de nieuwe hoogspanningskabel tussen Eemshaven en Vierverlaten (provincie Groningen) definitief geheel bovengronds wordt, conform het oorspronkelijke plan. De meerkosten voor ondergronds zouden te hoog zijn. Om aan de bezwaren tegemoet te komen, meldt De Volkskrant, trekt minister Kamp ruim 19 miljoen euro uit voor natuurherstel.

De transitie naar een duurzame energievoorziening heeft ingrijpende gevolgen voor onze leefomgeving en ons landschap, waarschuwden onderzoekers van Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN) en de Universiteit Wageningen (WUR) recent al in een position paper. Tegelijkertijd zien zij mogelijkheden: terwijl het ruimtebeslag van wind- en zonne-energie enorm zal groeien, dalen de kosten. Dat biedt mogelijkheden om hernieuwbare energietechnologie te combineren met goede vormgeving en (visuele) kwaliteit.

‘Energielandschappen vergen een geheel nieuwe manier van denken’

Voor een succesvolle energietransitie is het nodig om nu al rekening te houden met de ruimtelijke vormgeving van nieuwe energielandschappen en de manier waarop die tot stand komen, denken de onderzoekers. Projectontwikkelaars, technologie-ontwikkelaars, landschapsarchitecten en overheden moeten planprocessen zo inrichten dat bewoners en gebruikers daadwerkelijk betrokken worden bij de energietransitie en de gevolgen daarvan voor hun leefomgeving.

“Het ontwerpen van energielandschappen vergt een geheel nieuwe manier van denken. Zij kunnen niet worden ‘ingepast’ in het bestaande landschap, daarvoor is de opgave te groot. Alleen al voor de  benodigde zonneparken hebben we ruimte nodig zo groot als de halve provincie Utrecht. Er moeten geheel nieuwe landschappen worden gecreëerd. Landschappen die door mensen worden gewaardeerd en economisch haalbaar zijn,” zeggen de experts van ECN en WUR.

Bronnen:

Foto: TenneT

Auteur: Klaartje Jaspers

Reageer ook

Nog maximaal tekens

Log in via een van de volgende social media partners om je reactie achter te laten.