Milieudefensie: ‘Belasting heffen voor energietransitie’
3 oktober 2016 – Milieudefensie wil dat minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën een plan maakt om de kosten van de energietransitie op te vangen. Milieudefensie stelt vier concrete belastingpakketten voor waaruit Dijsselbloem zou kunnen kiezen. Alle vier compenseren ze ook het wegvallen van aardgasinkomsten.
Uit een persbericht van Milieudefensie
‘(…) Groene belastingen kunnen het verlies aan aardgasbaten compenseren als de Groningse gaskraan dichtgedraaid wordt. Dat staat in een rapport van onderzoeksbureau SEO, dat gemaakt werd in opdracht van Milieudefensie. SEO noemt vier pakketten van groene belastingen, die allemaal meer opbrengen dan de huidige aardgasbaten. Milieudefensie wil dat minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën een plan maakt om de kosten van de energietransitie op te vangen. Hiervoor zouden de vier pakketten uit het onderzoek een goede basis kunnen zijn.
Ike Teuling, campagneleider energie bij Milieudefensie: “Met de voorgestelde groene belastingen uit het rapport zou de regering twee vliegen in een klap slaan: het verlies aan aardgasbaten wordt gecompenseerd en de economie wordt duurzamer.”
Groene belastingopbrengsten veel groter dan verwacht verlies aardgasbaten
SEO heeft in het onderzoek vier pakketten van groene belastingen samengesteld, allen met een andere politieke focus. Er is een pakket dat uitgaat van maximale uitvoerbaarheid en een pakket met maximale zekerheid van inkomsten. Bij de andere twee pakketten zorgt de een voor de grootste milieuwinst en de ander voor een eerlijke lastenverdeling. Volgens het rapport geeft het aantal mogelijke pakketten aan dat de groene belastingopbrengsten vele malen groter zijn dan het verwachte verlies van aardgasbaten.
Onlangs stemde het kabinet in met een nieuw winningsplan voor het Groningse aardgas: de komende vijf jaar 24 miljard kuub per jaar. Groningers voelen zich daardoor buiten spel gezet. Milieudefensie wil een halvering van de gasproductie in Groningen van 24 naar 12 miljard kuub per jaar en een afbouw naar nul in 2030. (…)’
Afname gasproductie Groningenveld hoeft geen probleem te zijn voor de rijksbegroting
Uit de conclusies van het SEO-rapport
‘(…) De reductie van de aardgasbaten is maximaal in 2030 en bedraagt dan € 3,8 mrd op jaarbasis. Groene belastingen kunnen ingezet worden als alternatieve bron van inkomsten. SEO stelt vier pakketten voor met een eigen thema die elk voldoende inkomsten genereren om te compenseren voor de gedaalde aardgasbaten.
In dit onderzoek is gekeken naar de gevolgen van het geleidelijk afbouwen van de gasproductie uit het Groningenveld tot in 2030 het nulpunt bereikt is. Hiervoor zijn ramingen gemaakt van de gasprijsontwikkeling en de vermindering van de gasproductie ten opzichte van de huidige verwachtingen. Hiermee is geschat hoeveel aardgasbaten de overheid misloopt. De aardgasbatenreductie loopt geleidelijk op tot € 3,8 mrd op jaarbasis. Daarna neemt het verschil gestaag af.
Er is een breed scala aan groene belastingmaatregelen voorhanden om deze inkomstendaling te compenseren. SEO Economisch Onderzoek komt voor dit onderzoek tot een lijst van 39 maatregelen. Voor een deel van deze maatregelen is geen kostenschatting voorhanden, maar de opbrengsten van het restant zijn vele malen groter dan de aardgasbatenreductie. Dit betekent dat er ruimte is om meerdere pakketten samen te stellen, elk met een ander thema, die stuk voor stuk in staat zijn om de aardgasbaten geheel te compenseren.
SEO kiest in dit onderzoek voor vier pakketten. Het eerste pakket mikt op maximale uitvoerbaarheid van de implementatie, het tweede pakket op maximale effectiviteit bij het genereren van inkomsten. Het derde pakket heeft het meeste potentieel om gedragsveranderingen teweeg te brengen bij consumenten en bedrijven en zo tot een groenere economie te komen. Het vierde pakket, ten slotte, heeft tot doel de laagste inkomensgroepen zoveel mogelijk te beschermen tegen hogere lasten als gevolg van nieuwe belastingen.
In het algemeen laat dit onderzoek zien dat een afname van de gasproductie uit het Groningenveld geen probleem hoeft te zijn voor de rijksbegroting. Het potentieel aan groene belastingmaatregelen is groot en divers genoeg om aan een breed scala van politieke voorkeuren tegemoet te kunnen komen. (…)’
De vier keuzepakketten uit het SEO-rapport
Verhoging hoogste btw-tarief naar 22%
Vlees, zuivel, en vis naar hoogste btw-tarief
Afschaffen belastingvoordeel bestelauto’s
Afschaffen onbelaste reiskostenvergoeding
Hoog btw-tarief op sierteelt
Verhoging energiebelasting op elektriciteit met € 0,03/kWh bij verbruik >10.000kWh
Invoeren heffing op veevoeder (niet-regionaal) Verhoging leidingwaterbelasting met € 1,61/m3 Invoering grondwaterbelasting met € 1,61/m3
Invoering Nox-belasting van € 15/kg
CO2-belasting € 25/ton
Heffing op niet-duurzaam hout
Kilometerheffing personenauto’s van € 0,07 per km
Heffing op het onttrekken van open ruimte van € 16 per m2
Kilometerheffing vrachtauto’s: verhoging met 10 ct/km
Afschaffen middelste schijven energiebelasting
Belasten lozen restwarmte met € 1 per GJ
Bronnen
Milieudefensie, persbericht, 3 oktober 2016: Groene belastingen kunnen verlies aardgasbaten compenseren
SEO Economisch Onderzoek, rapport, 3 oktober 2016: Alternatieven voor aardgasbaten (pdf, 25 pag.)
