Milieudefensie verliest rechtszaak tegen staat over luchtvervuiling

Milieudefensie heeft de rechtszaak over schone lucht tegen de Nederlandse staat verloren. De organisatie en 57 Nederlanders eisten ‘dat de staat stopt met schenden van het mensenrecht op gezondheid’ en dat Nederland moet voldoen aan de Europese normen. De rechter oordeelt dat de staat de mensenrechten niet heeft geschonden. Milieudefensie overweegt in hoger beroep te gaan.

Volgens de rechtbank heeft Milieudefensie de stellingen niet voldoende onderbouwd. Het is ook niet duidelijk gebleken dat de personen voor wie Milieudefensie opkomt, schade hebben geleden.

“Er is er geen grond om te oordelen dat de staat bij het nemen van maatregelen de aan hem toekomende margin of appreciation heeft overschreden op een wijze die een fair balance verstoort. Het enkele feit dat de WHO-normen – waar naartoe wordt gewerkt – betere bescherming bieden, is daartoe onvoldoende. Door het niet (op korte termijn) realiseren van de WHO-richtwaarden voor PM2,5 en PM10, heeft de Staat artikel 2 en 8 EVRM dus niet geschonden”, aldus de rechtbank. Er zijn wettelijke regels voor hoeveel PM10 en PM2,5 er in de lucht mag zitten. Het gaat daarbij om fijnstofdeeltjes kleiner dan 10 micrometer en kleiner dan 2,5 micrometer.

Kort geding

Hiermee komt de rechtbank tot een ander oordeel dan de rechter in een kort geding van september. Milieudefensie werd toen volledig in het gelijk gesteld. De overheid kreeg twee weken de tijd om een nieuw luchtkwaliteitsplan te maken.

Bij het kort geding ging het echter om een voorlopig oordeel. ‘Het vonnis heeft geen bindende kracht in deze bodemprocedure. De rechtbank dient zelfstandig een oordeel te vormen, op grond van de door partijen in deze procedure ingenomen standpunten en de daarvoor gegeven onderbouwing’, aldus de rechtbank woensdag.

‘De wereld op z’n kop’

Anne Knol, campagneleider Mobiliteit van Milieudefensie, reageerde woensdag teleurgesteld: ‘Dat is echt de wereld op z’n kop. Het is al lang duidelijk dat mensen daar concreet schade door ondervinden. Duizenden mensen worden ziek of overlijden vroegtijdig. De GGD en longartsen slaan daar alarm over, er is veel wetenschappelijk onderzoek. Is dat niet genoeg?’ Hoger beroep ligt volgens Knol voor de hand. ‘Maar dit moeten we verder bespreken met onze advocaat.’

De uitspraak van woensdag is een tussenvonnis. Knol: ‘Ondertussen gaan we hoe dan ook door met onze strijd voor gezonde lucht. Wij vinden het oneerlijk dat zoveel mensen zo’n hoge prijs moeten moeten betalen, omdat de overheid per se 130 kilometer per uur op de snelweg wil toestaan, of mensen met oude diesels in een stadscentrum wil laten rijden.’ Komend jaar gaat Milieudefensie met honderden ‘luchtwachters’ aan de slag om gemeenten aan te zetten om snel maatregelen te nemen voor gezonde lucht en prettige, leefbare steden.’