Nieuwe kans voor Turkije om Europese energiehub te worden

1 juli 2016 – De plannen voor de Russische gasleiding Turkstream kunnen weer uit de ijskast na de excuses van Turkije voor het neerhalen van een Russisch vliegtuig in het Syrisch conflict. Energiedeskundige Cyril Widdershoven ziet in een opiniebijdrage op Energiepodium nieuwe kansen voor ‘Ankara’s droom’.

TurkStream zou zo’n 63 mrd kuub Russisch gas per jaar moeten transporteren naar Zuid-Europa (Balkanregio, Griekenland, Italië). TurkishStream zou uit vier leidingen bestaan en ruim 11 mrd euro moeten kosten. Het zou deels voor Rusland ook een vervanging moeten zijn voor het vastgelopen project South Stream.

Uit de bijdrage van Widdershoven op Energiepodium
‘(…) [Turkije ziet] de voordelen van haar geografische positie, als spin in het web tussen het Midden-Oosten, de Kaspische regio en Europa. (…)

Russisch gas
Het grootste gasmarkt potentieel binnen de Europese markt ligt in de toekomst in Zuidoost-Europa, waarbij Italië, Griekenland en de Balkan zeer hongerig zijn naar nieuwe aanvoer. Rusland, historisch gezien al een grote leverancier in Zuidoost-Europa, ziet Turkije als een optie om de Oekraïens-Europese connectie te verzwakken.
De hernieuwde toenadering tussen Turkije en Rusland zal velen ongerust maken. Op diverse geopolitieke terreinen zit er echter toekomst in een Turks-Russische alliantie. Voor Turkije is Rusland een strategisch sterke partner, met grote invloed in de omringende regio’s, vooral Centraal-Azië. De Russische machtspolitiek in het Midden-Oosten wordt ook door Ankara op de voet gevolgd. Moskou heeft er alles aangedaan om een verdere integratie van Turkije in de EU en NAVO tegen te gaan. Zeker nadat Turkije aangaf met Oekraïne en Roemenië te willen praten over een militaire samenwerking, waarbij de versterking van marine in de Zwarte Zee als aandachtspunt zou gelden, verhoogde Moskou de druk.

Israëlisch gas 
Bilateraal overleg heeft er zeker plaatsgevonden, waarbij ook Arabisch-Israëlische kanalen niet zullen zijn vergeten. Het is dan ook niet geheel toevallig dat net voor de officiële verontschuldiging van Erdogan aan Putin, Turkije en Israël hun relaties weer hebben verbeterd. Technologische voordelen, militaire samenwerking en regionale machtspolitiek spelen hierbij zeker een rol. Vergeet niet dat Turkije zeer geïnteresseerd is in het kopen van Israëlisch gas de komende jaren. De tandem Moskou-Tel Aviv, na diverse bezoeken van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu aan Moskou, heeft duidelijk vruchten afgeworpen. Turkse en Israëlische bronnen hebben al aangegeven dat officiële onderhandelingen over de levering van 8-10 miljard kubieke meter gas per jaar snel zullen starten. Beide partijen geven aan dat het eerste Israëlische gas naar Turkije rond 2020 kan gaan. Rond de 15 Turkse partijen hebben al interesse getoond.

Cypriotisch gas
Analisten geven ook aan dat de huidige dooi tussen Ankara en Moskou, gesteund door Israël, tevens positief kan uitwerken voor de kwestie Cyprus. Tel Aviv en Moskou hebben zeer warme banden met Cyprus. Een triumviraat dat samen met Turkije rond de tafel gaat zitten is misschien wel succesvol. Voor Turkije en Cyprus kan hieruit ook nog een extra voordeel uitkomen, namelijk de levering van Israëlisch en Cypriotisch gas aan Turkije via eenzelfde project (LNG of pijpleiding). Ankara kan zo haar energy hub droom zeker verwezenlijken, zonder dat de EU hiertegen zal protesteren. Al dit gas kan worden meegenomen in een andere pijpleiding, namelijk Rusland’s TurkStream project! (…)’

Uit een bericht van Eurasian Business Briefing
‘(…) Russia’s top gas producer Gazprom is ready to revisit the idea of building the a pipeline along the bed of the Black Sea – the so-called Turkish Stream project – it announced yesterday, hours after Turkey’s President Recep Tayyip Erdoganapologised to his Russian counterpart VladimirPutin for the death of the pilot of the downed Russian Su-24 plane in November 2015. “Gazprom is and has always been open for a dialogue on the Turkish Stream,” the company’s official representative Sergey Kupriyanov told TASS.
Following the incident, Russia put talks on the project on hold, and this February Gazprom’s main board director Oleg Aksyutin said that project’s timeline would be clarified as soon as the relations between Russia and Turkey were normalized. (…)’

Bronnen
Energiepodium, 30 juni 2016: Turks-Russisch gasavontuur TurkishStream op tafel?
Eurasian Business Briefing, 28 juni 2016: Gazprom ready to reopen Turkish Stream talks after Erdogan apology
Zie ook
FluxEnergie, 8 augustus 2015: Wordt SouthStream wel of niet Turkstream?
Kaart: EIA
Portretfoto: Energiepodium