Nieuwe vragen rond Vlaamse digitale meters

“Digitale meters brengen 100 miljoen euro extra op dan eerst gedacht,” zegt Vlaams minister voor energie Bart Tommelein (VLD) in een euforisch persbericht. Hij baseert zich daarvoor op een nieuw, maar voor de gewoonten van dit huis ongewoon bondig rapport van energiemarktregulator Vreg. Maar niet iedereen deelt die euforie. Bovendien kan niemand verklaren hoe een het komt dat het leveren en plaatsen van een huidige ‘domme’ meter bijna vier keer meer kost dan een gesofisticeerde ‘slimme’ digitale meter.

In mei vorig jaar had de Vreg al eens zo’n studie opgesteld en einde 2017 beslisten de netbeheerders Infrax en Eandis over de Einde 2017 namen Eandis en Infrax een beslissing over de gunning van de digitale meters. De Vreg motiveert het nieuwe rapport met de daaropvolgende beschikbaarheid van meer verfijnde gegevens, verstrekt door de netbeheerders. Een beperkt aantal ‘parameters’ is gewijzigd ten opzichte van de vorige studie. De overige ‘parameters’ en ‘aannames’ bleven ongewijzigd.

Maar de marktregulator houdt zich een intellectuele slag om de arm. Even ademhalen: “Er werd dus ook geen rekening gehouden met een eventuele invloed op de kosten van het concept van databeheerder. De exacte invloed hiervan is afhankelijk van de taakverdeling tussen netbeheerder en databeheerder en van de modaliteiten die aan de splitsing worden opgelegd. Op dit ogenblik is het preferentiële model nog onduidelijk, en zelfs bij de finale keuze voor een model wordt het niet eenvoudig om a priori een inschatting te maken van de hiermee samenhangende kosten en baten.” Overigens zijn de kosten van uitwisselingsplatform Atrias niet meegenomen in de berekeningen.

Minister Tommelein maakt echter geen voorbehoud. “De digitale meter is niet alleen broodnodig voor de energie-omslag, hij brengt ook meer op dan hij kost,” houdt hij vol. Vanaf 2019 zullen Eandis en Infrax de oude elektriciteits- en gasmeters vervangen door digitale meters. De prijs van de digitale meter voor elektriciteit ligt 22% lager dan oorspronkelijk aangenomen. De meter voor gas is slechts 6% duurder dan eerst gedacht. De nieuwe prijzen hebben dus een positief effect, aangezien de daling van de prijs van de elektriciteitsmeter groter is dan de stijging voor de gasmeter, en aangezien er meer meters zijn voor elektriciteit dan voor gas. Ook het datasysteem zal goedkoper zijn. En de eenmalige opzetkost en de activatiekost vallen weg. Het eindresultaat is daardoor 100 miljoen euro beter dan de vorige kostenbatenanalyse. Waar de vorige uitging van een positief resultaat van 336 miljoen euro, klokt de nieuwe analyse af op 440 miljoen (over twintig jaar). Er moeten geen meteropnames meer gebeuren, er zullen geen aparte budgetmeters meer nodig zijn, we zullen fraude beter kunnen opsporen,… En wie de meter actief gebruikt en slimme toepassingen toevoegt, zal zijn of haar energieverbruik beter kunnen sturen.”

Opzet- en activatiekost

Consumentenorganisatie Test-Aankoop zette al vraagtekens achter de ‘slimme’ toepassingen. Maar wat te denken over “De eenmalige opzetkost en de activatiekost vallen weg.” Volgens de Vreg volgt dit uit de gunning, “waarbij de kost volledig bestaat uit een all-in service kost met enkel een jaarlijkse kost per meter.” Oorspronkelijk zouden Eandis en Infrax zelf de digitale meters plaatsen In die gunning zijn Sagemcom en IBM aangewezen als partners voor het eerste lot van 1,3 miljoen meters en bijbehorende gegevenssystemen.

Een digitale meter voor elektriciteit kost volgens de nieuwe studie 52,01 euro, een voor gas 80,21 euro. De vervanging van een bestaande meter door een gewone digitale meter kost vandaag bij Eandis 192,62 euro. Een digitale meter brengt wel een (extra) communicatiekost van 1,22 euro per jaar per adres met zich mee. Als de plaatsingskost wordt opgenomen in de prijs van een jaarlijkse all-in service, is hij niet echt weggevallen, maar waar hij wel wordt niet meegedeeld.

En de baten zijn voor…

Voor wie zijn de baten, vroeg Yoeri Maertens zich af, de jongste aanwinst van website voor onderzoeksjournalistiek Apache.be. In het vorige Vreg-rapport stond dit netjes, maar toch vooral indicatief opgelijst per consumentenprofiel, maar in het huidige komst dit niet aan bod. Maertens voelde hierover parlementslid Rob Beenders van oppositiepartij sp.a aan de tand. Die denkt dat een gemiddeld huishouden met een gemiddeld jaarverbruik van 3.500 kWh er niet op vooruitgaat. Hij verwacht ook dat de 50 miljoen euro kosten die nu al zijn gemaakt voor Atrias vanaf 2020 via de nettarieven zullen worden teruggehaald bij de energieverbruikers. Hij geeft toe dat de digitale meter nuttige functies kan hebben, maar roept op meer info op het dossier open op tafel te leggen.”

Auteur: Koen Mortelmans

Koen Mortelmans is freelance redacteur voor FluxEnergie en Nieuwsblad Transport.

Reageer ook

Nog maximaal tekens

Log in via een van de volgende social media partners om je reactie achter te laten.