‘Onafhankelijk instituut nodig voor schadeafhandeling en versterking Groningen’

19 april 2017 – Het rommelt rond de Nationaal Coördinator Groningen. Het instituut krijgt veel kritiek; met name het gebrek aan bevoegdheden en de nauwe banden met het ministerie van Economische Zaken stuiten op verzet. De persoon, Hans Alders, kreeg dinsdag wel lof voor zijn werk.

Na de brief van demissionair minister Kamp, waarin hij alvast een voorschot neemt op het nieuwe schadeprotocol waarover het NCG nog zou overleggen met betrokkenen, laaide de discussie over de NCG weer op. Dinsdag kwam van verschillende kanten de oproep voor een instituut met meer bevoegdheden en minder afhankelijkheid van het ministerie van EZ.

Groninger Gasberaad: ‘Onafhankelijk instituut nodig’
Na de Groninger Bodem Beweging, stapt ook het Groninger Gasberaad (waarin de maatschappelijke organisaties uit het gebied zijn verenigd) uit het overleg met de NCG over het nieuwe schadeprotocol.

Uit een verklaring van het Gasberaad
‘(…) Het is inmiddels twee jaar geleden dat het instituut van Nationaal Coördinator Groningen (NCG) is gelanceerd, met als hoogste doel om het vertrouwen van de Groningers te herstellen en de aardgasproblematiek fundamenteel op te lossen. Wij waren hoopvol en bereid om het instituut een kans te geven. Nu, twee jaar later, kunnen we niet anders dan constateren dat de NCG weinig van haar doelen heeft bereikt, met als dieptepunt het feit dat het vertrouwen onder de Groningers verder weg is dan ooit, zoals ook onder meer blijkt uit de recente evaluatie van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV), de Nationale Ombudsman en  Kinderombudsman. (…)
Het Gasberaad eist dat de adviezen van de OVV en de Nationale Ombudsman worden opgevolgd. De huidige aanpak is te gefragmenteerd, te veel gericht op kostenbeheersing, bureaucratisch en heeft onvoldoende oog voor de impact die dit alles heeft op vele mensenlevens. Groningen heeft een Deltaplan nodig, waarbij schadeafhandeling, versterken, verduurzamen, uitkoopregelingen hand in hand gaan met investeringen op sociaal-economisch en economisch gebied, vanuit het perspectief van de gedupeerde. Daarvoor is een onafhankelijk instituut nodig, dat los staat van het Ministerie van EZ, die over de gaswinning en de inkomsten gaat. (…)’

Uit een bericht van Radio1 
‘(…) [Ate Kuipers van het Gasberaad] benadrukt dat het niet gaat om de persoon Alders, maar om de functie die hij bekleedt en het mandaat dat niet aansluit bij het werk dat moet gebeuren. “We hebben met hem afspraken gemaakt, maar vervolgens komt er een dictaat uit Den Haag over hem heen.” (…)’

PvdA-Kamerlid Henk Nijboer: ‘Ministerie van EZ heeft te veel petten op’
‘(…) ‘Het ministerie van Economische Zaken heeft te veel petten op. Ze beslissen hoeveel gas er gewonnen mag worden, hoe de schadeafhandeling verloopt. Het geeft Nationaal Coördinator Groningen Alders te weinig bevoegdheden. Dat allemaal op één departement kan niet goed gaan.’
‘Dit is zo’n groot probleem’, ging Nijboer verder, ‘het gaat misschien wel om honderdduizend huizen. Er moet zoveel gebeuren, dat daar een deltaplan-achtige aanpak voor nodig is. Niet iemand neerzetten die alleen maar kan coördineren en te weinig bevoegdheden heeft.’ (…)
In het huidige systeem, zoals het nu functioneert, heb ik geen vertrouwen.’ (…)’

Gemeenteraden Ten Boer en Loppersum: Moties
De gemeenteraad van Ten Boer dient een motie van wantrouwen in tegen de NCG (het instituut, niet de persoon Alders, aldus Rene Staijen van Algemeen Belang Ten Boer) en doet een oproep voor een nieuw ‘onafhankelijk instituut met eigen wettelijke bevoegdheden’. De burgemeester van Ten Boer, André van de Nadort, pleit ook voor meer bevoegdheden voor de NCG. Hij heeft ook een compliment.

Uit een bericht van RTV Noord
‘(…) ‘Toch doet de NCG goed werk. Zij voert inmiddels regie over alle partijen die met schadeherstel en het versterkingsprogramma te maken hebben. Er ligt een plan om de versterking in fasen aan te pakken. De eerste 1450 woningen zijn geïnspecteerd en de eerste 43 woningen zijn gesloopt en de nieuwbouw ervan is bijna klaar’, schrijft de burgemeester. (…)’

Loppersum zegt het vertrouwen niet op, aldus RTV Noord, want dat zou de projecten die al in gang zijn gezet vertragen. Maar de gemeenteraad in Loppersum dient wel een motie in waarin wordt gepleit voor een instituut dat onafhankelijker kan werken.

Kamp: Alders doet zijn werk ‘bijzonder goed’
In een interview in het televisieprogramma Pauw reageert demissionair minister Kamp op het wantrouwen tegen de NCG, door te zeggen dat Alders zijn werk, het leiden van de interbestuurlijke dienst, ‘bijzonder goed’ doet.

Minister Kamp bij Pauw
‘(…) Hij is degene die in het belang van de Groningers bezig is om te zorgen dat de dingen die gedaan moeten worden gebeuren, en dat die ook zo snel mogelijk gebeuren. En dat doet hij ook bijzonder goed. (…)’

Hans Alders is sinds 1 juni 2015 Nationaal Coördinator Groningen en geeft daarmee leiding aan het ‘instituut’ Nationaal Coördinator Groningen, een samenwerkingsverband van twaalf aardbevingsgemeenten, de provincie Groningen en het Rijk. De NCG heeft de regie op het schadeherstel en het aardbevingsbestendig maken van gebouwen en infrastructuur in het aardbevingsgebied.

Bronnen
Radio 1, 18 april 2017: Groninger Gasberaad wil af van Nationaal Coördinator Groningen
Groninger Gasberaad, 18 april 2017: De maat is vol, het roer moet om!
Pauw, 18 april 2017: Kamp over gaswinning in Groningen
RTV Noord, 18 april 2017: Burgemeester Ten Boer vindt moties van wantrouwen richting Alders niet slim
RTV Noord, 18 april 2017: Nijboer (PvdA): ‘Er zijn halve stappen gezet in schade-afhandeling’
RTV Noord, 18 april 2017: Ook raad Loppersum uit zorgen over Nationaal Coördinator
Dagblad van het Noorden, 18 april 2017: Gasberaad wil ook niet meer om tafel
Website Nationaal Coördinator Groningen
FluxEnergie, 18 april 2017: Brief Kamp bemoeilijkt overleg schadeprotocol aardbevingen
FluxEnergie, 18 april 2017: Gemeenteraad Ten Boer zegt vertrouwen op in Nationaal Coördinator Groningen

Foto: Nationaal Coördinator Groningen Hans Alders bij de opening van een tijdelijke school in Bedum (NCG)