Onderzoek: ‘Schaliegas helpt klimaat niet’

16 oktober 2014 – Schaliegas is niet klimaatvriendelijker dan steenkool. Dat stelt een groep van dertien onderzoekers in een publicatie in Nature.

Hoewel de CO2-uitstoot bij de verbranding van gas fors minder is dan bij steenkool, zal het gebruik van schaliegas per saldo niet leiden tot een gunstig klimaateffect. Dat heeft volgens de onderzoekers vooral te maken de verwachting dat schaliegas de prijs van energie flink zal drukken. Dat leidt weer tot een grotere vraag naar energie en een verminderde druk op energiebesparing.

De onderzoekers komen uit de VS, Australië, Duitsland, Oostenrijk en Italië en hebben in verschillende energiescenario’s gekeken naar de ontwikkeling van de CO2-uitstoot en het gebruik van schaliegas. Ze concluderen dat schaliegas hooguit een klein gunstig effect op de CO2-uitstoot zal hebben, maar dat een toename van meer dan 10% ook mogelijk is.

Uit het artikel in Nature
‘(…) Our results, based on simulations from five state-of-the-art integrated assessment models of energy–economy–climate systems independently forced by an abundant gas scenario, project large additional natural gas consumption of up to +170 per cent by 2050. The impact on CO2 emissions, however, is found to be much smaller (from −2 per cent to +11 per cent), and a majority of the models reported a small increase in climate forcing (from −0.3 per cent to +7 per cent) associated with the increased use of abundant gas. Our results show that although market penetration of globally abundant gas may substantially change the future energy system, it is not necessarily an effective substitute for climate change mitigation policy. (…)’

Uit een bericht van Schaliegasvrij Nederland
‘(…) Weer is een vaak herhaald verkooppraatje voor schaliegas is onderuitgehaald (…). Volgens de studie in Nature verdringt schaliegas niet alleen kolen, maar ook duurzame energie, zorgt het ervoor dat we nog minder zuinig met energie omspringen en leidt het ook tot meer emissie van methaan. Methaan is een broeikasgas wat 34 keer zo sterk het klimaat opwarmt als het bekende broeikasgas kooldioxide. (…)
Er zijn een paar aannames in de studie waarop je kritiek kunt hebben. Allereerst gaat men ervan uit dat schaliegas goedkoop is. Dat klopt alleen als je alle andere negatieve effecten op het milieu vergeet (zoals in de Verenigde Staten waar de milieukosten niet in de prijs van het gas worden meegerekend). Dat geven de auteurs van het artikel ook toe. Een andere aanname is de grootte van de gasvoorraden. De onderzoekers doen alsof daar geen grens aan zit en gaan uit van eerdere overdreven optimistische scenario’s. In werkelijkheid zijn de meeste schaliegasvelden in de Verenigde Staten alweer over de piek van productie heen. (…)’

C2W (Chemisch2Weekblad) bestrijdt met het onderzoek het argument dat schaliegas ‘je de tijd geeft om rustig op duurzamere energiebronnen over te schakelen’.

Uit een bericht van C2W
‘(…) In de praktijk dient slechts een deel van het extra schaliegas als steenkoolvervanger. Het drukt ook duurzame-energieprojecten uit de markt, en het neemt deels de prikkel voor energiebesparing weg. Eindresultaat: zowel de CO2-uitstoot als de verdere belasting van het klimaat zijn in 2050 ongeveer hetzelfde als in 2010. Terwijl de rol van duurzame energie dan nog steeds minimaal is, zeker in vergelijking met het scenario waarbij de fossiele branstoffen gewoon op raken. Tenminste, als je als overheid verder niets doet. Actief klimaatbeleid is namelijk bewust uit al deze modellen weggelaten. De boodschap is dan ook dat je als overheid wél iets zult moeten blijven doen, als je klimaatverandering serieus wenst te nemen. En vooral ook dat een politieke focus op alléén CO2-uitstoot tamelijk kortzichtig is. (…)’

Bronnen
Nature, 15 oktober 2014: ‘Limited impact on decadal-scale climate change from increased use of natural gas’ (betaalde toegang, € 30)
Schaliegasvrij Nederland, 16 oktober 2014: ‘Schaliegas slechter voor klimaat dan kolen’
Volkskrant, 16 oktober 2014: ‘Schaliegas niet beter dan steenkool’
C2W, 16 oktober 2014: ‘Schaliegas helpt klimaat niet’