Oproep aan gemeenten: ‘Stop met sjoemelstroom’
22 december 2015 – ‘Gemeenten moeten geen stroom meer kopen bij bedrijven die kolen- en kerncentrales exploiteren.’ De oproep komt van anti-kernenergieorganisatie WISE in reactie op het nieuws gisteren dat veel grote steden ‘groen praten, maar grijs doen’ door goedkopere kolen- en atoomstroom in te kopen.
WISE roept alle gemeenten op bij de volgende inkoopronde duurzaamheid voorop te zetten.
Uit een bericht van WISE
‘(…) In de media werd vandaag bevestigd wat we al jaren weten; gemeenten en andere grote energieverbruikers zeggen te kiezen voor het klimaat maar kopen ondertussen atoom- en kolenstroom om de straatlantarens en de gebouwen te verlichten. Markus Schmid, campagneleider groene stroom bij WISE: “Het in Parijs gesloten klimaatakkoord vereist dat we hier mee stoppen. Gemeenten moeten geen stroom meer kopen bij bedrijven die kolen- en kerncentrales exploiteren”.
Garanties van oorsprong (GvO)
Een gemeente kan nu eenmaal niet met een stekker naar een windmolen- of kolencentrale lopen en koopt dus haar stroom per definitie in bij een energiebedrijf. Als je zeker wilt weten dat het ook echt groene stroom is koop je in bij een energiebedrijf dat alleen groene stroom in de mix heeft of je vergroent door apart Garanties van Oorsprong (GvO’s) in te kopen. Een GvO garandeert dat een bepaalde hoeveelheid stroom ook echt groen is opgewekt en kan maar één keer verkocht worden. Als er veel GvO’s worden verkocht en de vraag blijft stijgen is dat een directe impuls voor de markt om meer groene stroom te gaan maken. Niks mis met het systeem dus. Probleem is echter wel dat de markt voor GvO’s Europees is en dat er landen zijn die – terwijl de eigen stroomgebruikers in dat land denken dat ze groene stroom gebruiken – de GvO’s op de markt dumpen.
Sjoemelstroom mag formeel
Mooi voorbeeld is IJsland; de daar opgewekte stroom is groen (uit waterkracht) en dus krijgen ze er als bewijsstuk GvO’s bij. Maar omdat de bevolking toch wel weet hoe de stroom wordt opgewekt vragen ze niet naar dat bewijsstuk. Dus kunnen die makkelijk apart verkocht worden aan bv. een Nederlands energiebedrijf dat bijna alleen kolen- en kerncentrales heeft maar wel klanten die ook iets groens willen. Dat hebben wij jaren geleden gemunt als #sjoemelstroom. Het mag formeel maar het draagt niet bij aan een snellere vergroening van de energieproductie. Er gaat geen enkele prikkel van uit naar de markt om meer windmolens en zonnepanelen te bouwen.
En dat is precies wat veel gemeenten doen: zo goedkoop mogelijke bruinkool- en atoomstroom inkopen, daar wat GvOs’ uit Noorwegen of IJsland bijleggen en dan tegen de bewoners zeggen dat ze groene stroom hebben. Sommige gemeenten doen het relatief beter en kopen in elk geval Nederlandse GvO’s in. Dat helpt al wat meer om krapte te creëren en dus een signaal te geven aan de markt: bouw meer windmolens!
Inkopen bij bedrijven die alleen groene stroom maken
De Rijk, directeur WISE: “Je bent pas echt goed bezig als je je stroom inkoopt bij een bedrijf dat ook echt alleen groene stroom maakt. Er zijn in Nederland voldoende partijen die dat doen. Elk bedrijf dat in het grote jaarlijkse onderzoek van zes consumenten- en milieuorganisaties een voldoende scoort is goed. Denk aan bedrijven als Pure Energie, Qurrent en Greenchoice. Gemeenten die kolen- of atoomstroom voor dumpprijzen inkopen en daar wat GvO’s bijleggen zijn contraproductief bezig en vertragen de energietransitie”.
Desnoods wat meer uitgeven
Gemeenten verschuilen zich achter argumenten over prijs en geringe beschikbaarheid van echt groene stroom. Maar de dringende noodzaak om ons energiesysteem anders in te gaan richten zou er toe moeten leiden dat gemeenten desnoods maar wat meer uit gaan geven aan echt groene stroom, en samen met de energiebedrijven plannen ontwikkelen voor snelle uitbreiding van de productiecapaciteit. Waar meer vraag is ontstaat vanzelf aanbod. Een gemeente die de juiste keuze maakt helpt ook mee om het draagvlak voor windparken te vergroten. Nu brengen ze alleen maar hun door de burgers opgebachte euro’s naar sterk vervuilende energiebedrijven die de transitie vertragen. WISE roept alle gemeenten op volgend jaar de goede keus te maken. (…)’
Bronnen
WISE, 21 december 2015: Oproep aan gemeenten: Stop met sjoemelstroom
Foto: ‘Klimaatactie’ bij kolencentrale in Nijmegen in 2009. Deze centrale sluit op 1 januari 2016 (Foto: Klimaatactie Nijmegen)
