‘Overheid moet in actie komen: bio-economie stagneert onnodig’
27 oktober 2015 – De bio-economie stagneert en dat is helemaal niet nodig. De overheid moet keuzes maken en dan een consistent beleid voeren. De Commissie Duurzaamheidsvraagstukken Biomassa heeft haar eindrapport gereed.
De Commissie Duurzaamheidsvraagstukken Biomassa, onder voorzitterschap van Dorette Corbey (ook wel de Commissie Corbey) vindt dat het kabinet bovenal duidelijk moet zijn over wat Nederland wil met de ‘circulaire bio-economie’.
In de brief waarmee de Commissie Corbey haar rapport aan minister Kamp aanbiedt signaleert de commissie onduidelijke kaders en hindernissen in de regelgeving. ‘Terwijl er voor Nederland volop kansen liggen bij de ontwikkeling van een hightech biobased economy: een economie waarin biomassa en reststromen uit de land- en bosbouw en voedingsmiddelenindustrie worden ingezet voor hoogwaardige niet-voedseltoepassingen.’ En juist voor bio-energie.
Uit een bericht van de Commissie Corbey
‘(…) Een duurzame bio-economie met biomassa als grondstof biedt veel voordelen. Minder uitstoot van broeikasgassen, minder afhankelijkheid van fossiele energie en grondstoffen en méér werkgelegenheid. Het ontwikkelen van een hoogwaardige biobased economy is kansrijk voor Nederland. Ambitieus beleid en een overheid die haar rol pakt zijn daarbij onmisbaar. Hiervoor geeft de Commissie Corbey in haar visie vijf richtingaanwijzers én concrete aanbevelingen waar het kabinet direct mee aan de slag kan.
De Commissie Duurzaamheidsvraagstukken Biomassa (Commissie Corbey) publiceerde eind 2014 een eerste versie van haar visie op een duurzame bio-economie. De visie is besproken met ruim 140 stakeholders tijdens een discussiebijeenkomst op 16 januari 2015 in Utrecht. De transitie naar een duurzame bio-economie stagneert nu onnodig, zo bleek uit de discussies.
Belemmeringen voor de bio-economie
Belemmeringen zijn onder andere onzekerheid over het duurzaamheidskader na 2020 en de strikte afvalregelgeving waardoor veel reststromen niet kunnen worden benut. Terwijl er voor Nederland volop kansen liggen bij de ontwikkeling van een hoogwaardige biobased economy: een economie waarin biomassa en reststromen uit de land- en bosbouw en voedingsmiddelenindustrie worden ingezet voor hoogwaardige niet-voedseltoepassingen.
Juiste moment om stappen te zetten
De Commissie Corbey heeft de resultaten van de discussiebijeenkomst verwerkt in haar definitieve visie. Daarin concludeert de commissie dat nu het juiste moment is om belangrijke stappen op weg naar de duurzame bio-economie te zetten. Veel bedrijven en regio’s stellen duurzaamheid centraal, zoals ‘Biobased Delta’. Positieve prikkels van de overheid kunnen de transitie versnellen. Dat is ook nodig: om een duurzame bio-economie in 2050 te bereiken, moeten al in 2030 belangrijke stappen zijn gezet.
Benodigde rol overheid varieert
Duurzame biomassa ligt niet voor het oprapen: er zijn grote (beleids)inspanningen en investeringen nodig om duurzame biomassa beschikbaar te maken, waaronder innovatieve gewassen als zeewier en algen. De benodigde rol van de overheid varieert van zeer lichte interventies, zoals monitoren, tot een duidelijke regierol waarbij de overheid faciliteert en/of gewenst gedrag stimuleert. De transitie naar een circulaire bio-economie vraagt om beleid dat duurzaamheid voorop stelt en rekening houdt met de draagkracht van de aarde en haar ecosystemen.
Aanbevelingen op weg naar 2050
De Commissie Corbey adviseert het kabinet ten eerste om duidelijk ambitie uit te spreken: maak duidelijk wat Nederland wil met de bio-economie als onderdeel van de circulaire economie en voer consistent en gefaseerd beleid gericht op de korte en lange termijn. Benut daarbij de kracht van de regio’s, van het internationale bedrijfsleven, van Europa en de potentie van mondiale afspraken. Bijvoorbeeld via een stakeholderdialoog en een grondstoffenplan voor de lange termijn voor voedsel, voeder, chemie/materialen en energie gericht op 2050, inclusief bodemvruchtbaarheid. Daarnaast adviseert de commissie onder andere om te sturen op duurzame productie van biomassa, het mobiliseren van duurzame biomassa te stimuleren en responsief beleid te maken en bij te stellen als er onbedoelde negatieve effecten optreden. (…)’
Dorette Corbey is de voorzitter van de Commissie Duurzaamheidsvraagstukken Biomassa. Ze is daarnaast voorzitter van het bestuur van de Nederlandse Emissieautoriteit en directeur/secretaris van de Adviesraad voor het Wetenschaps- en Technologiebeleid. Eerder was ze onderzoeker aan het instituut Clingendael en lid van het Europees Parlement voor de PvdA. In het Europees Parlement was ze woordvoeder op klimaatbeleid, milieu, volksgezondheid, energie, industrie en visserij. Ze was rapporteur voor de brandstofkwaliteitsrichtlijn en nauw betrokken bij de opname van duurzaamheidscriteria voor biobrandstoffen in de Europese wetgeving.
Bronnen
Commissie Duurzaamheidsvraagstukken Biomassa, 21 oktober 2015: Transitie naar bio-economie vraagt ambitieus overheidsbeleid
Rapport: Naar een duurzame bio-economie (pdf, 38 pag.)
Aanbiedingsbrief aan minister Kamp (pdf, 2 pag.)
Aanbiedingsbrief aan staatssecretaris Mansveld (pdf, 2 pag.)
