‘Overheidsplannen met ondergrond onvoldoende onderbouwd’
21 februari 2017 – Gaswinning, aardwarmte, CO2-opslag: ze maken allemaal deel uit van de plannen van de overheid met de Nederlandse ondergrond. Maar, concludeert de Commissie m.e.r., de onderbouwing van de milieueffectrapportage schiet tekort. ‘Niet alles kan overal tegelijk in de bodem.’ De betrokken ministeries (EZ en I&M) gaan hun werk verbeteren.
De ‘Rijksstructuurvisie Ondergrond’ (Strong) is bedoeld om te helpen bij het afwegen van vele belangen rond de ondergrond: drinkwatervoorziening, olie- en gaswinning, geothermie, zoutwinning. Het moet uiteindelijk een ‘afwegingskader’ gaan bieden voor de besluitvorming. De Structuurvisie is een zaak van de ministers van Infrastructuur en Milieu en van Economische Zaken. Maar voor er besluiten vallen worden eerst de milieugevolgen onderzocht in een tweetal milieueffectrapporten: één voor Strong en één rapport specifiek voor Schaliegas. De ministers hebben de Commissie gevraagd beide rapporten te toetsen. Gisteren kwamen de adviezen uit.
Milieueffectrapport Rijksstructuurvisie Ondergrond moet beter
Uit het voorlopige advies van de Commissie m.e.r. over de milieueffectrapportage
‘(…) Het milieueffectrapport Strong concludeert dat mijnbouwactiviteiten elkaar onderling niet in de weg hoeven te staan. Dat geldt volgens het rapport ook voor de combinatie van mijnbouwactiviteiten met drinkwaterwinning. De risico’s van mijnbouwactiviteiten worden laag ingeschat. Strong maakt daarom vergunningprocedures voor mijnbouwactiviteiten in een groot deel van Nederland mogelijk. De Commissie constateert dat het rapport niet onderzoekt of met het aanwijzen of uitsluiten van gebieden voor activiteiten het bereiken van de nationale milieudoelen meer of minder ondersteund wordt. Zo komt niet aan de orde of er in de provincies voldoende ruimte is om én maximaal drinkwater te beschermen én tegelijkertijd voldoende bij te dragen aan de energietransitie via warmtewinning uit de bodem (geothermie) en CO2-opslag. Ook is het toelaten van mijnbouwactiviteiten in gebieden met bodemdaling zoals West Nederland en bij de oude steenkoolmijnen in Limburg vanuit milieuoogpunt minder logisch; dit wordt niet meegewogen. In haar voorlopige advies adviseert de Commissie daarom aan de ministers om het milieueffectrapport Strong te laten aanpassen zodat zij op nationaal niveau een goed onderbouwde keuze kunnen maken over strategisch optimaal gebruik van de ondergrond. De ministeries hebben aangegeven het rapport aan te laten passen. Deze aanvulling volgt naar verwachting in april van dit jaar. De Commissie zal deze aanvullende informatie betrekken bij haar definitieve advies.
De Commissie m.e.r. vindt het belangrijk dat het milieueffectrapport met scenario’s mogelijke ontwikkelingen in het gebruik van de ondergrond laat zien. Voorbeelden van zulke scenario’s zijn ‘schoon fossiel’, ‘maximaal hernieuwbaar’ en ‘drinkwater centraal‘.
Bij elk van de scenario’s moet duidelijk worden welke claims dit maximaal legt op de ondergrond en welke (milieu)risico’s hieraan verbonden zijn. (…)’
Schaliegas: terecht geen ‘ja’ tegen schaliegaswinning
Uit het advies over de Structuurvisie Schaliegas
‘(…) Het milieueffectrapport Schaliegas is van goede kwaliteit. Het onderzoek concludeert op juiste gronden dat de onzekerheden en kennisleemtes bij schaliegaswinning op dit moment te groot zijn om een verantwoord besluit over de winning van schaliegas te kunnen nemen. (…)’
Bronnen
Commissie m.e.r., persbericht, 29 februari 2017: Niet alles kan overal tegelijk in de bodem
Volledige tekst voorlopig advies Strong
Volledige tekst advies Schaliegas
Zie ook
FluxEnergie, 25 november 2016: Kabinet heropent discussie over ondergrondse opslag CO2
Rijksoverheid, 11 november 2016: Kompas voor de ondergrond
FluxEnergie, 22 maart 2016: SER Noord: ‘Ondergrond Noord-Nederland zit juist vol kansen’
Foto: NAM
