Overstappen – ‘Huishoudens laten jaarlijks honderden miljoenen euro’s liggen’

Meerderheid minimaal vijf jaar trouw aan leverancier
De meerderheid van de consumenten (54%) is in de afgelopen vijf jaar geen enkele keer overgestapt van energieleverancier. Een kwart (25%) is één keer overgestapt, de rest (21%) meerdere keren. Vooral ouderen zijn relatief trouw aan hun energie-aanbieder.

Waarom overstappen als je goed zit?
Waarom zijn veel mensen zo loyaal aan hun energieleverancier? De meeste respondenten (39%) stappen niet over omdat ze simpelweg ‘goed zitten’ bij hun huidige leverancier. Andere redenen, zoals dat overstappen teveel tijd kost (3%), dat het complex is (6%), of dat het mis zou kunnen gaan (6%), worden veel minder vaak naar voren gebracht. De vraag is echter of mensen – financieel gezien – wel écht zo goed zitten bij hun huidige leverancier.

Overstappen kan honderden euro’s opleveren
Overstappen kan namelijk veel geld opleveren. Energieleveranciers doen veel moeite om nieuwe klanten te lokken met aantrekkelijke tarieven. Daarbij werken ze ook met welkomstpremies of -cadeaus. Consumenten die overstappen kunnen zo op jaarbasis flink goedkoper uit zijn. Sommige aanbieders zijn ruim 200 euro per jaar goedkoper dan het gemiddelde, blijkt bijvoorbeeld op de vergelijkingssite gaslicht.com. Wanneer 54% van de huishoudens inderdaad al zo lang niet is overgestapt, komt dit overeen met zo’n vier miljoen huishoudens. Bij een voorzichtige aanname dat deze huishoudens gemiddeld 50 tot 100 euro op jaarbasis zouden kunnen besparen, betekent dit dat deze huishoudens jaarlijks gezamenlijk 200 tot 400 miljoen euro’s aan energiekosten laten liggen.

‘Status-quo-bias’ en ‘confirmation-bias’ spelen met ons brein
Overstappen hoeft helemaal niet zoveel tijd te kosten. Dit blijkt ook uit de ING Vraag van Vandaag: slechts drie procent zegt niet over te stappen omdat ‘het te veel tijd kost’. Waarom stappen ze dan toch niet over? Dat heeft te maken met ons brein en wordt in de wetenschap de ‘status-quo-bias’ genoemd. Dit houdt in dat we de dingen graag houden zoals ze zijn. Dat we daar vervolgens zelf verschillende redenen voor aangeven, wordt door gedragseconomen de ‘confirmation-bias’ genoemd: Dit houdt in dat we redenen gaan bedenken die ondersteunen waarom we bepaalde keuzes bewust of onbewust wel of niet maken. We worden dus eigenlijk voor de gek gehouden door ons brein, zodat we maar niet in actie hoeven te komen en ons daar toch goed bij blijven voelen.(…)’