Parijs, 12 december 2015: Een historisch akkoord

12/13/14 december 2015 – Zaterdagavond 12 december om even voor half acht heeft de wereld een historisch akkoord: 195 landen en de EU hebben zich verplicht samen de CO2-uitstoot terug te dringen. (Update 2)

De belangrijkste afspraken:

• de opwarming van de aarde moet beperkt blijven tot ruim onder de 2 graden in 2100 en het streven al zijn de opwarming te beperken tot 1,5 graad;
• de stijging van de emissies zal ‘zo snel mogelijk’ worden omgebogen;
• elke vijf jaar zal gekeken worden of de inspanningen niet moeten worden verhoogd;
• het akkoord heeft een looptijd tot 2025;
• het akkoord is juridisch bindend;
• de rijke, ontwikkelde landen stoppen vanaf 2020 jaarlijks 100 miljard dollar in een klimaatfonds waarmee de armere landen zich kunnen aanpassing aan de klimaatverandering;

Het akkoord omvat 31 pagina’s. en kwam tot stand op de dertiende dag van de onderhandelingen, niet meer dan een dag later dan bij de voorbereidingen was gepland. Het akkoord werd met luid applaus ontvangen. Voorzitter Fabius kon zijn tranen met moeite bedwingen. De sfeer op Le Bourget was euforisch.
Frankrijk heeft het hele onderhandelingsproces zowel facilitair, als inhoudelijk en strategisch perfect geleid.

Zeer velen noemden het klimaatakkoord historisch. Het is ook het eerste universele klimaatakkoord ooit.

Internationale reacties

Ban Ki-Moon (VN): ‘A monumental triumph for people and planet’
‘A monumental triumph for people and planet. History will remember this day.’ (CBC)
‘For the first time, we have a truly universal agreement on climate change, one of the most crucial problems on earth.’ (New York Times)

Laurant Fabius (Frankrijk, minister van Buitenlandse Zaken, voorzitter COP21): ‘Leve het leven’
‘Leve de planeet, leve de mensheid, en leve het leven.’ (Trouw)

President Obama (VS): ‘Turning point for the world’
‘No agreement is perfect, including this one. Negotiations that involve nearly 200 nations are always challenging. This agreement represents the best chance we’ve had to save the one planet that we’ve got. It’s a turning point for the world.’ (USA Today)

President Hollande (Frankrijk): ‘Opdat de planeet kan leven’
’12 december 2015 kan in de toekomst een boodschap van hoop en leven betekenen, net een maand na de moordende gebeurtenissen in Parijs. Opdat de planeet kan leven, de mensheid kan leven, het leven kan leven’. (De Morgen)

Miguel Arias Cañete, eurocommissaris voor Energie & Klimaatactie: ‘Aan de slag’
‘Vandaag vieren we feest. Morgen moeten we aan de slag.’ (NRC)

Premiers Justin Trudeau (Canada): ‘Towards a climate resilient economy’
‘We will move toward a climate resilient economy, and we will invest in public transit, green infrastructure and clean technologies to create new jobs and support our communities.’ (CTV News Canada)

John Kerry (Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken): ‘A victory for all’
‘It’s a victory for all of the planet and for future generations. It will prevent the worst most devastating consequences of climate change from ever happening.’ (CBC)
‘Dit is een overwinning van de hele planeet en pure winst voor komende generaties.’ (NOS)

Hillary Clinton (V.S., presidentskandidaat Democraten): ‘Blij met de uitkomst’
‘We kunnen het ons niet veroorloven om te worden afgeremd door klimaatsceptici. We kunnen ons ook niet laten afschrikken door pessimisten die eraan twijfelen dat Amerika deze uitdaging aankan.’ (AD)

 Al Gore (vroegere ice-president, ‘Inconvenient Truth’); ‘Eindelijk’
‘Over vele jaren zullen  onze kleinkinderen terugdenken aan 12 december 2015 als de dag waarop de internationale gemeenschap eindelijk besloot tot daden over te gaan.’ (NOS)

Christine Lagarde (IMF): ‘Cruciale stap voorwaarts’
‘Het is een cruciale stap voorwaarts. Er moet een flink prijskaartje komen te hangen aan het uitstoten van broeikasgassen. Alleen zo komen bedrijven tot alternatieve energie-initiatieven. (Nu.nl)

Nederlandse reacties

Premier Mark Rutte: ‘Een historisch klimaatakkoord’
‘In Parijs is vandaag een historisch klimaatakkoord gesloten. Dat is goed nieuws voor Nederland, voor Europa en voor de wereld. De gevolgen van klimaatverandering kunnen hiermee beheersbaar blijven.’ (Facebook)

Staatssecretaris Sharon Dijksma (Milieu): ‘Onze kinderen een grote dienst bewezen’
“Het was een magisch moment. De Franse minister van Buitenlandse Zaken, Laurent Fabius, heeft een beroep op de wereld gedaan om ‘ja’ te zeggen tegen dit klimaatakkoord, en dat gaat waarschijnlijk ook gewoon lukken. Fabius heeft daarmee de druk op de regeringsleiders om ‘ja’ te zeggen tegen het nieuwe klimaatakkoord maximaal verhoogd, en ik vind het heel goed dat hij dat gedaan heeft. De hele zaal zinderde. Het is echt een ommekeer in de geschiedenis als het klimaatakkoord er komt. ” (RTL Nieuws)
’12 december is de dag dat we groene historie schrijven.’ (NOS)
‘Een evenwichtig akkoord met een helder en ambitieus doel. Er is geschiedenis geschreven. We hebben onze kinderen en kleinkinderen een grote dienst bewezen.’ (Nu.nl)

Minister Liliane Ploumen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking): ‘Heel goed nieuws voor ontwikkelingslanden’
‘Het nieuwe klimaatverdrag is heel goed nieuws voor ontwikkelingslanden. Door de ambitieuze doelen en de financiering daarvan, is er reëel uitzicht op verbetering. Het wordt nog wel een hele klus om het tij van klimaatverandering te keren.’ (Powned)

Jan Vos (Tweede Kamer, PvdA): ‘Er moet nog onvoorstelbaar veel meer gedaan worden’
‘Het klimaatakkoord in Parijs is een grote stap in de juiste richting. Maar er moet nog onvoorstelbaar veel meer gedaan worden om CO2-uitstoot aan te pakken en een volledig duurzame toekomst veilig te stellen. De PvdA zal daar ambitieus voor blijven strijden.’ (Nu.nl)

Stientje van Veldhoven (Tweede Kamer, D66): ‘Het echte werk begint morgen’
“Vandaag kunnen we vieren dat er een historisch akkoord is afgesloten, maar het echte werk begint morgen. De woorden moeten worden omgezet in daden” (Nu.nl)

Jesse Klaver (Tweede Kamer, GroenLinks): ‘De uitkomsten gaan de wereld veranderen’
‘Het is de grootste stap vooruit op klimaatgebied in twintig jaar. De uitkomsten gaan de wereld veranderen.’ (Nu.nl)

Gerben-Jan Gerbrandy (D66, Europarlement): ‘Duidelijkheid voor bedrijfsleven’
‘Dit zal bedrijven en investeerders de duidelijkheid geven die zij zo hard nodig hebben: alleen investeringen in een schone toekomst zullen zichzelf terugverdienen.’ (Trouw)

Reacties van belangengroeperingen en anderen

Klimaatwetenschapper James Hansen: ‘It’s a fraud’
‘It’s a fraud really, a fake. It’s just bullshit for them to say: “We’ll have a 2C warming target and then try to do a little better every five years.” It’s just worthless words. There is no action, just promises. As long as fossil fuels appear to be the cheapest fuels out there, they will continue to be burned.’ (The Guardian, Hansen deed zijn uitspraken overigens vóór het klimaatakkoord werd aangenomen.)

Tjerk Wagenaar (Natuur en Milieu): ‘Nederland zal snel iets merken van de afspraken’
‘Nederland zal snel iets merken van de afspraken die zijn gemaakt. Als we 1,5 graad opwarming aan het einde van deze eeuw als uitgangspunt nemen, moeten er de komende anderhalf jaar al spannende dingen gaan gebeuren.’ (NOS)

Kornelis Blok (Ecofys): ‘Ingrijpende gevolgen voor Nederland’
‘Het feit dat zoveel landen hebben ingestemd met de afspraak dat we moeten streven naar een temperatuurstijging van maximaal 1,5 graad, heeft grote consequenties. Het betekent in de praktijk dat we veel sneller afscheid moeten nemen van de CO2-uitstoot door steenkool, olie en aardgas. Ook Nederland zal veel extra moeten doen.’ (Trouw)

Milieudefensie: ‘Nu de burgers’
Het momentum van het akkoord moet nu gevolgd worden door actie vanuit de samenleving om de druk op overheden op te voeren om te komen tot effectiever klimaatbeleid in de landen. (Milieudefensie)

Faiza Oulahsen (Greenpeace): ‘Afscheid van fossiele brandstoffen’
‘Het nieuwe doel van nul emissies in de tweede helft van deze eeuw betekent dat de wereld voor 2050 afscheid moet nemen van kolen, olie en gas. Wie kijkt naar de realiteit buiten de vergaderzalen van Le Bourget in Parijs, ziet een wereldwijde energierevolutie die niet te stoppen is. De dagen van kolenboeren en oliebaronnen zijn geteld. Schone, hernieuwbare energie voor iedereen in 2050 is niet alleen mogelijk, maar onvermijdelijk.’ (Greenpeace)

Marjan Minnesma (Urgenda): ‘Veel te doen’
‘De uitkomst is beter dan verwacht. Ik ben verheugd dat het streefgetal van 1,5 graden in de tekst is opgenomen. Maar om dat te bereiken moeten de landen nog wel veel meer doen.’ (EenVandaag)
‘Het goede aan dit akkoord is dat er een procedure is afgesproken om elke vijf jaar te kijken hoe ver landen gevorderd zijn. Die procedure dwingt landen er steeds een tandje bij te zetten.’ (NRC)
Ik had geen hoge verwachtingen van de top maar het valt enorm mee. Voor de rechtszaak is dit een steun in de rug. Dat die 1,5 graden in het akkoord staat, betekent echt dat je binnen twintig jaar van de fossiele brandstoffen af moet. De gasbel in Groningen is ook binnen twintig jaar op, dus het is alleen maar goed om daar nu al mee te beginnen. (NOS)

Pier Vellinga (klimaatwetenschapper): ‘Enig vertrouwen’
De doelstelling van het akkoord is helemaal goed, maar het is de vraag of we het helemaal halen. Ik heb er zelf wel enig vertrouwen in omdat duurzame energie steeds goedkoper wordt. (Nieuwsuur)

Sjoerd Marbus (branche-organisatie Energie-Nederland): ‘De helft van de energie moet in 2023 zijn verduurzaamd’
‘Onze sector (de energiebedrijven) heeft een behoorlijke ambitie. De helft van de energie moet in 2023 zijn verduurzaamd. Het is goed dat er afspraken zijn gemaakt in Parijs. Je kunt in Europa van alles willen, maar om te weten hoever we moeten gaan is het van belang te weten wat de rest van de wereld doet.’  (NOS)

Bronnen
De tekst van het akkoord (pdf, 31 pag.)