PBL: inzet op kolencentrales en CO2-prijs meest effectief

Minder steenkool in elektriciteitscentrales, veel meer gas

Het nieuwe Klimaat- en Energieakkoord moet effectieve maatregelen introduceren, want de voorgenomen maatregelen in het regeerakkoord Rutte III kunnen maar een deel van de gestelde CO2-reductie realiseren, berekent het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Van de huidige plannen is het sluiten van de kolencentrales en het instellen van een CO2-prijs is het meest effectief. Het gebruik van de SDE+ regeling voor CO2-opslag leidt ertoe dat het aandeel hernieuwbare energie in de regeling daalt.

De geanalyseerde maatregelen uit het regeerakkoord Rutte II zijn goed voor ongeveer de helft van de benodigde emissiereductie, berekent het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) op verzoek van de motie die Jesse Klaver (GroenLinks) in de Tweede Kamer indiende. Wil de regering de doelen realiseren, dan moeten het aangekondigde nieuwe klimaat- en energieakkoord met veel aanvullende maatregelen komen.

Transitie bespaart al 16 megaton

Doordat er meer windturbines op zee worden gebouwd en de kolencentrales in 2030 minder zullen draaien, hoeft Nederland geen 56 megaton CO2-equivalenten te reduceren, maar ‘slechts’ 41, blijkt uit de Nationale Energieverkenning 2017 die het PBL vorige week met het Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN) publiceerde. Naast de 16 megaton die daarmee al gewonnen is, indiceert het planbureau, leveren de doorrekenbare keuzes van Rutte III waarschijnlijk een reductie van 11 tot 26 megaton aan CO2-equivalenten op.

Wat de maatregelen precies zullen leveren, is onder meer afhankelijk van keuzes rondom de import en export van elektriciteit en de concrete uitwerking van de in het regeerakkoord voorgenomen maatregelen. Van de maatregelen die al door te rekenen zijn, leveren het sluiten van kolencentrales en het invoeren van een minimum CO2-prijs in de elektriciteitssector het meeste op.

Concurrentie binnen SDE+

De Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) vreest dat het regeerakkoord voor Rutte III tot afzwakking van de groei van duurzame energie zal leiden. In het nieuwe regeerakkoord wordt de opslag van CO2 (CCS) voortaan betaald uit het SDE+-budget voor duurzame energie. De vereniging wijst erop dat de PBL-berekeningen aantonen dat het aandeel hernieuwbare energie hierdoor krimpt: in een scenario waarin 8 ton CO2-opslag gerealiseerd wordt voor een gemiddelde prijs van 60 euro per ton, daalt het SDE+-aandeel voor hernieuwbare energie van 23,9 procent naar 21,4 procent.

‘Bij hetzelfde budget gaat meer geld naar relatief goedkope CO2-emissiereductieopties’, constateert het PBL, ‘Dit gaat ten koste van hernieuwbare energieproductie.’ Hoewel het planbureau er ook op wijst dat door de toegenomen concurrentie met hetzelfde budget een grotere emissiereductie worden bereikt, vindt de NVDE dat CO2-afvang en opslag niet ten koste moet gaan van echt duurzame energie. In plaats van het SDE+-budget te gebruiken voor CO2-opslag, stelt de vereniging, zou de overheid beter een aparte regeling kunnen ontwikkelen en daarvoor extra middelen beschikbaar kunnen stellen.

Meer dan emissie-reductie

De voorgenomen Klimaatwet zou een doel voor 2050 moeten vastleggen, suggereert het PBL. “De veranderingen waar de maatschappij voor staat zijn zodanig ingrijpend en complex dat de transitie meer omvat dan implementatie van emissie-reducerende maatregelen alleen. De systeemveranderingen vergen aanpassingen in de infrastructuur zoals laadpalen voor elektrische auto’s en pijpleidingen voor CO2-transport, en institutionele vernieuwingen. Het transitiebeleid zal aan kracht winnen als ook op die punten afspraken worden gemaakt in een nieuw klimaat- en energieakkoord.”

Bronnen:

  • NOS, 30 oktober 2017, ‘Onderzoek: nog veel nieuw beleid nodig om klimaatdoel te halen’
  • NVDE, persbericht 30 oktober 2017, ‘Doorrekening Rutte III: helft klimaatdoel binnen bereik; nu de andere helft nog’
  • PBL, 30 oktober 2017, ‘Analyse regeerakkoord: maatregelen brengen helft klimaatdoel in zicht’
  • PBL, rapport ‘Analyse regeerakkoord Rutte III: effecten op klimaat en energie

Foto: Centrale Maasvlakte (foto Uniper)

Auteur: Klaartje Jaspers

Reageer ook

Nog maximaal tekens

Log in via een van de volgende social media partners om je reactie achter te laten.