Promovendus pessimistisch over energietransitie

28 september 2016 – Op 6 oktober promoveert Rick Hölsgens in Groningen op de energietransitie. Het wordt een pessimistisch gestemd proefschrift: het schiet niet op met de CO2-reductie, we worden weer sterk afhankelijk van buitenlands aardgas en het is nog maar de vraag of de omwenteling naar duurzame energie zal slagen.

.

Uit het persbericht van de Rijksuniversiteit Groningen
‘(…) Nederland is historisch gezien een relatief belangrijke vervuiler als het gaat om de uitstoot van CO2. Bovendien valt op de dat de emissie-intensiteit van het Nederlandse energiesysteem (de hoeveel uitgestoten CO2 per verbruikte hoeveelheid energie) met de introductie van het aardgas in de jaren ‘60 en ‘70 sterk is gedaald, maar dat deze daling sinds de late jaren ‘70 niet meer doorzet. De kleine stappen die zijn gemaakt met betrekking tot duurzame energiebronnen zijn teniet gedaan door een vernieuwde toename van steenkool voor de productie van elektriciteit, concludeert Rick Hölsgens. (…)
Helaas laat de CO2-intensiteit van de Nederlandse energiemix weinig tot geen verbetering zien sinds het midden van de jaren ‘70. Desondanks ligt het in de lijn der verwachting dat Nederland haar emissies zal moeten terugdringen. Hölsgens voorspelt dat de Nederlandse emissie wel zal afnemen, maar met ‘slechts’ 50% in 2060 ten opzichte van het niveau van 1990.
Volgens Hölsgens is het geen uitgemaakte zaak dat de komende transitie een radicale omwenteling naar duurzame energiebronnen zal opleveren. Het blijkt uit de historische transities dat er een belangrijke rol is weggelegd voor de overheid bij het sturen van de transitie. De Nederlandse lijkt versterkt te willen inzetten op de invoer van buitenlands aardgas. Met de constructie van de gasrotonde wil Nederland bij de huidige energiedrager blijven. In de ophanden zijnde transitie lijkt het terugdringen van CO2-emissies daarmee geen prioriteit te hebben. Invoer van aardgas levert op korte termijn een oplossing voor de teruglopende inheemse aardgasproductie, op de langere termijn leidt dat er toe dat Nederland opnieuw sterk afhankelijk zal worden van buitenlandse leveranties. (…)

Uit de overview van het proefschrift
‘(…) Anthropogenically caused climate change is one of the greatest threats to global stability and sustainable development. A transition to a low-carbon energy system will contribute to combatting the dangers of climate change and help to create climate stability. In this dissertation I study the development of the Dutch energy system from a historical and comparative perspective on sustainability challenges. In four long-term analyses of still relevant sustainability challenges I aim to provide insights into the historical roots and the development of these challenges. Insights into the emergence and development of sustainability challenges, and into the way in which previous generations have dealt with these challenges, may help to better understand the current transition.
The four sustainability challenges analysed for their roots and long-term developments are: import dependence and vulnerability; energy efficiency improvements; sulphur dioxide and carbon dioxide emissions; and subsidence due to subterranean extraction. I argue that sustainability challenges related to energy consumption have a long history and that insights from historical transitions and sustainability challenges can contribute to our understanding of the current energy transition. (…)’

Rick Hölsgens is momenteel verbonden aan de TU Dordtmund.

Bronnen
Rijksuniversiteit Groningen, 28 september 2016: Nederland dreigt opnieuw sterk afhankelijk te worden van buitenlandse gasleveranties
Rijksuniversiteit Groningen, proefschrift, 28 september 2016: Energy Transitions in the Netherlands: Sustainability Challenges in a Historical and Comparative Perspective (pdf, 260 pag.)
Grote foto: FluxEnergie/© Paul Tolenaar. Portretfoto: Universiteit Leiden