Reacties op plannen kabinet met kolencentrales en CO2-uitstoot
11 april 2016 – De reactie op de plannen die het kabinet zaterdag bekend maakte m.b.t. de Nederlandse CO2-uitstoot, zijn zeer uiteenlopend: van ‘niet genoeg’, ‘een begin’, ’transitie definitief ingezet’ tot ‘onaangenaam verrast’.
Uit de plannen:
- Kabinet overweegt twee kolencentrales méér te sluiten (de Amercentrale 9 in Geertruidenberg, van Essent/RWE en de Hemweg8-centrale in Amsterdam van Nuon)
- De drie nieuwe kolencentrales in de Eemshaven en op de Maasvlakte kunnen open blijven.
- Inzetten op CO2-afvang en -opslag.
- Voor uitvoering Energieakkoord aanvullende maatregelen (zoals aanpassing van de energiebelasting waardoor gas duurder wordt en elektriciteit goedkoper’).
- Een pot van 100 miljoen euro voor energiebesparing door particuliere eigenaren.
- Lange termijn: beprijzing CO2, versterking ETS.
- Beslissingen pas eind 2016 na diverse onderzoeken.
De sluiting van nog twee (oudere en minder efficiënte) kolencentrales gaat enigszins in op de wens (Kamermotie) van o.a. PvdA, SP, D66, ChristenUnie en GroenLinks (‘alle kolencentrales dicht in 2025’).
De Tweede Kamer reageert overwegend positief, de milieubeweging overwegend negatief, de betrokken energiebedrijven zijn niet tegen.
Milieubeweging
Marjan Minnesma (Urgenda): ‘Niet genoeg en te langzaam’
‘(…) Klimaatactiegroep Urgenda, die de uitspraak vorig jaar juni afdwong, reageert terughoudend op het voorstel. ‘Het lijkt me een goede eerste stap maar het is onvoldoende om op 25 procent reductie uit te komen’, zegt directeur Marjan Minnesma. ‘Het is ook jammer dat het kabinet er nog een half jaar op wil studeren. Dat straalt weinig urgentie uit.’ (…)’ (Volkskrant)
‘(…) “Het kabinet gaat het komend half jaar studeren of die twee kolencentrales dicht kunnen. Dat is heel lang, en helemaal niet nodig. Dat onderzoek is allemaal al gedaan. Dit is uitstelbeleid.” (…) De pijn gaat komen met die drie nieuwe kolencentrales. Die stoten nu al te veel uit. Minister Kamp zegt dat die bijna net zo schoon gaan worden als gascentrales, maar dat is onzin. Kolen zijn viezer en er wordt niets afgevangen en onder de grond gestopt. Alle kolencentrales moeten dicht, daar zit geen toekomst in.” (…) “Duurzame energie is de toekomst. Zon en wind zijn elders al concurrerend. De turbo moet erop, het kabinet moet het volk vertellen dat het chaos wordt als we niet de omslag maken naar duurzame energie. Maar dit kabinet is bezig met 130 op de snelweg, een nieuwe energiedialoog, met deze studie of die twee centrales dichtkunnen. Daar gaat geen signaal vanuit dat ze de urgentie in hun tenen voelen. Het moet echt veel sneller.” (…)’ (Trouw)
‘(…) “Er is helemaal geen dialoog en onderzoek meer nodig, want we weten donders goed wat er moet gebeuren. Maar het kabinet wil gewoon geen gedonder tot de verkiezingen.” (…)Urgenda vindt het sluiten van de twee kolencentrales in Amsterdam en Geertruidenberg sowieso niet genoeg, omdat de drie nieuwe centrales die pas zijn geopend, het meest vervuilen. “Dit zijn hele grote centrales waardoor we vorig jaar zelfs 12 procent meer CO2 zijn gaan uitstoten”, zegt Minnesma. “Dus we zijn als Nederland eerst keihard de verkeerde kant op gaan bewegen, en dan gaan we nu twee kleintjes sluiten. Die grote moeten ook dicht.” (…)’ (NOS)
Ike Teuling (Milieudefensie): ‘Dode mus’
‘(…) ,,We worden een beetje blij gemaakt met een dode mus. Het is allemaal niet genoeg’’, zegt Ike Teuling van Milieudefensie. ,,Als je echt CO2-winst wilt behalen, dan moet je die twee op de Maasvlakte en die ene in de Eemshaven ook dichtdoen. Die centrales hadden nooit gebouwd mogen worden.’’ Volgens Teuling is leveringszekerheid geen enkel probleem. ,,Er is stroom genoeg. Ook staat een aantal gascentrales in de mottenballen, die kun je weer aanzetten. Ook niet ideaal, maar een nieuwe kolencentrale stoot nog steeds twee keer zo veel uit als een gascentrale.’’ (…)’ (Dagblad van het Noorden)
Willem Wiskerke (Greenpeace): ‘Een openingsbod’
‘(…) Volgens Greenpeace-woordvoerder Willem Wiskerke heeft het kabinet geen keus: de enige manier om de doelstelling voor 2020 te halen is een slot op álle kolencentrales. ,,Sluiting van de twee uit de jaren negentig komt een beetje over als een openingsbod. Want de druk op dit kabinet groeit om te handelen.’’ (…)’ (Dagblad van het Noorden)
Politiek
Jan Vos (PvdA): ‘Over die drie andere kolencentrales nu niet moeilijk doen’
‘(…) “Dankzij druk vanuit de Kamer is deze kabinetsperiode besloten om zeven van de tien kolencentrales in Nederland dicht te doen.” Daarmee is minister van economische zaken Henk Kamp voorlopig ook af van druk van een Kamermeerderheid. Vos: “Mijn standpunt blijft dat alle kolencentrales in 2025 dicht moeten. Maar deze kabinetsperiode is al besloten om er zeven van de tien dicht te doen. Over die andere drie ga ik nu niet moeilijk doen. Dat is aan een volgend kabinet. Eerst mogen de kiezers bepalen of ze een kabinet willen dat zich inzet voor het milieu.” (…)’ (Trouw)
‘(…) „Zeven van de tien Nederlandse kolencentrales worden nu gesloten. De energietransitie van fossiel naar duurzaam is hiermee definitief ingezet.” (…)’ (NRC Next)
André Bosman (VVD): Voorzichtig positief
‘(…) Volgens Kamerlid André Bosman zat het kabinetsplan eraan te komen als reactie op het klimaatvonnis in de Urgenda-zaak en afspraken die bij de klimaattop in Parijs gemaakt zijn. Bosman wil nog wel op een aantal punten helderheid als het kabinet in het najaar met een definitief plan komt. Hij vreest bijvoorbeeld dat Nederland straks energie uit buitenlandse kolencentrales moet importeren. Die zijn vervuilender dan de Nederlandse installaties. (…)’ (Trouw)
‘(…) VVD-woordvoerder Remco Dijkstra herkent zich in het kabinetsbesluit. „De werkgelegenheid en de portemonnee van hardwerkend Nederland krijgen de aandacht die ze verdienen. Het besluit ademt nuchterheid uit en dat is hard nodig om de klimaatverandering te beperken en zo onze aarde leefbaar te houden.” (…)’ (NRC Next)
Stientje van Veldhoven (D66): Alle centrales dicht
‘(…) Volgens Van Veldhoven is het sluiten van twee centrales ‘een goede eerste stap’, maar roept haar door de PvdA gesteunde motie op tot een plan voor alle centrales. (…)’ (Trouw)
‘(…) „Ze moeten allemaal dicht. Maar dat hoeft niet tussen nu en 2020. Er wordt nu in kaart gebracht wat de consequenties zijn van sluiting van die twee centrales. Maar de laatste drie moeten op termijn ook volgen.” (…)’ (NRC Next)
‘(…) “In de Tweede Kamer is een motie aangenomen, waarin het kabinet wordt opgedragen om alle kolencentrales te sluiten. Ook de PvdA heeft die motie ondersteund. Maar blijkbaar is voorzetting van de coalitie nu belangrijker dan het milieu.” (…)’ (NRC)
‘(…) “Er is nu toch gekozen voor openhouden van grote kolencentrales. Terwijl gascentrales stilgelegd zijn. We krijgen nu zwaar gesubsidieerde biomassabijstook en ploeterende en uitgebuite Colombiaanse mijnwerkers.” (…)’ (NRC)
Energiebedrijven
Eigenaren Nuon en Essent: ‘Eerst onderzoek economische gevolgen’
‘(…) De betrokken energiebedrijven Nuon en Essent zijn niet bij voorbaat tegen de sluiting van hun centrales uit de jaren negentig, maar geven zich nog niet gewonnen. Hun belangenvereniging Energie Nederland wil eerst onderzoek naar de economische gevolgen en naar ‘in hoeverre er extra CO2-reductie bij kolencentrales zelf kan worden gerealiseerd.’ Een manier om dat te doen, is via de inzet van extra biomassa. (…)’ (Volkskrant)
Moederbedrijf Essent (RWE): Onaangenaam verrast
‘(…) Moederbedrijf RWE is onaangenaam verrast door de kabinetsplannen om de Essent-kolencentrale in Geertruidenberg te sluiten. Die levert stroom aan een grote regio, met onder meer Tilburg en Breda. De energieprijs blijft daardoor laag, en bovendien wil Essent de centrale verder uit- bouwen voor de bijstook van biomassa – een duurzamer alternatief. Sluiting van de centrale draagt niet bij aan een duurzamer energiebeleid, aldus RWE. (…)’ (Trouw)
Nuon: Akkoord, maar wel compensatie
‘(…) Concurrent Nuon heeft zich al eerder bereid getoond de kolencentrale in Amsterdam-West te sluiten. Het bedrijf herhaalde dit weekeinde dat het daarvoor wel compensatie van de overheid wil – onder meer voor de tweehonderd werknemers die daardoor hun baan verliezen. (…)’ (Trouw)
Energie-Nederland: ‘Eerst meer inzicht’
‘(…) Voorzitter Medy van der Laan: “Samen met het ministerie van EZ onderzoeken Energie-Nederland en de vier betrokken bedrijven reeds welke mogelijkheden er zijn voor uitfasering van kolen en welke consequenties dit heeft voor Nederland. Het onderzoek naar de haalbaarheid en gevolgen van de in de brief genoemde vervroegde sluiting zullen we in dit lopende traject inpassen. Energie-Nederland wil dat daarnaast ook het alternatief wordt onderzocht in hoeverre er extra CO2-reductie bij kolencentrales zelf kan worden gerealiseerd. (…) Pas dan is er verantwoord in gezamenlijkheid een keuze te maken.” (…)’ (NRC)
Reactie staatssecretaris Dijksma
Staatssecretaris Dijksma heeft al gereageerd op de allereerste commentaren. Dijksma wimpelt de kritiek dat het plan onvoldoende is weg.
‘(…) “We hadden afgesproken dat we er vijf [kolencentrales] zouden sluiten, nu doet het kabinet daar een schep bovenop. Ik zou tegen milieuorganisaties zeggen: tel uit je winst”, aldus de staatssecretaris van Milieu. Ze vindt dat daarmee grote stappen worden gezet en hoopt dat mensen dat erkennen. (…)’ (NOS)
Bronnen
De Volkskrant, 11 april 2016: Nog twee kolencentrales gaan mogelijk voortijdig dicht (via Blendle)
Trouw, 11 april 2016: Ban op kolen gaat te traag (via Blendle)
Trouw, 11 april 2016: Kamer tevreden, volgend kabinet kan besluiten over laatste drie centrales (via Blendle)
Dagblad van het Noorden, 11 april 2016: Milieuclubs: kabinet maakt blij met dode mus (via Blendle)
NOS, 9 april 2016: Weinig voorbehoud over sluiting twee extra kolencentrales
NOS, 9 april 2016: Urgenda: kabinet wil alleen maar rekken
NRC Next, 11 april 2016: Staat verweert zich tegen milieuvonnis (via Blendle)
NRC, 9 april 2016: Kabinet overweegt sluiting kolencentrales
Zie ook
FluxEnergie, 11 april 2016: Staat verweert zich tegen Urgenda-vonnis
FluxEnergie, 9 april 2016: Kabinet overweegt sluiting van nog twee kolencentrales
Foto: een stoomketel van de Nuon Hemweg-8 centrale (foto: Nuon/Hans Borsch)
