Revolverende fondsen schieten als paddestoelen uit de grond
29 oktober 2015 – Gemeenten en provincies hebben samen al meer dan 1 miljard euro uitstaan in revolverende fondsen en daar zullen in de komende jaren nog vele miljarden bijkomen. ‘Een ongekende revolutie’, vindt Melvin Könings financieringsexpert.
Revolverende fondsen zijn fondsen die niet subsidiëren, maar financieren. Het uitgeleende gelde geld komt dus weer terug en kan steeds opnieuw ingezet worden. Bij energiebesparende maatregelen worden de leningen vaak terugbetaald uit de uitgespaarde kosten.
Melvin Könings schrijft over de razendsnelle opkomst van de revolverende fondsen in Ensoc.
Uit zijn analyse van de ontwikkelingen
‘(…) Afgelopen jaren hebben provincies en gemeenten talrijke fondsen gestart voor besparing en duurzame energie. Medio 2015 hebben provincies en gemeenten samen een budget van meer dan een miljard euro voor dit soort instrumenten ingezet. Verwachting is dat dit bedrag nog stevig gaat stijgen, want provincies willen nog een groter deel van hun vermogen (opgebouwd door de verkoop van energiebedrijven) inzetten. Het Rijk en ook Europa zetten daar nog eens vele miljarden euro’s bovenop. Zo ontstaat er de komende jaren een enorme pot geld, die terugkerend ingezet gaat worden voor de energietransitie in Nederland. (…) Analyses tonen dat de benodigde investeringen aan hernieuwbare energie oplopen tot zo’n 8 miljard euro per jaar en de investeringen in energiebesparing tot meer dan 10 miljard euro per jaar. Bestaande subsidies zijn simpelweg niet toereikend voor het projectvolume dat gerealiseerd moet worden. Een subsidie-euro wordt eenmalig uitgegeven, een revolverende euro wordt meerdere keren gebruikt. Decentrale overheden schakelen daarom massaal over naar dit vernieuwende financieel instrumentarium in het energiebeleid. Fondsen schieten als paddenstoelen uit de grond. (…)
Omdat inwoners en bedrijven, maar ook banken, liever rekenen met korte terugverdientijden en zo min mogelijk risico´s lopen veel projecten vast in de financiering. Een subsidie kan dat doorgaans niet overbruggen. Analyses laten zien dat de prikkel van een subsidie onvoldoende impuls geeft aan investeringen, ondernemerschap en innovatie. Stevige staatssteun leidt doorgaans tot marktverstoring met ongewenste neveneffecten. Daarom heeft de Europese Commissie grootschalige exploitatiesubsidies aan banden gelegd. Duitsland heeft de subsidie duurzame energie aanzienlijk versoberd.
Provincies en gemeenten zijn aan het pionieren met financiering. De introductie van revolverende fondsen vraagt een zorgvuldige voorbereiding. (…) De kennis en ervaring over revolverend financieren van het decentrale energiebeleid is tot op heden geconcentreerd bij een select aantal pionierende sleutelspelers binnen provincies en gemeenten. Er is weinig tijd voor kennisuitwisseling, er is een soort ontwikkelvacuüm. (…) Deze nieuwe instrumenten zorgen voor een ongekende revolutie in het beleidsinstrumentarium. Met een grote impact voor de politiek, het ambtelijk apparaat, uitvoeringsorganisaties, banken, bedrijfsleven en inwoners. Het is geen eenvoudige ontwikkeling, toch zijn er al goede voorbeelden en gebaande paden. Deze ontwikkeling is in ieder geval noodzakelijk voor de door iedereen gewenste schaalsprong in de Nederlandse energietransitie. (…)’
Melvin Könings is geassocieerd senior adviseur bij Lysias Advies BV. Hij is specialist in staatssteun-training en advies, revolverende financiering en public affairs.
Het Nationaal Energiebesparingsfonds
In dit verband is het Nationaal Energiebesparingsfonds van belang. Uit dit fonds worden ‘energiebespaarleningen’ verstrekt. Het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn) is aangewezen als uitvoeringsorganisatie en bemiddelaar van het Nationaal Energiebespaarfonds. Particuliere huiseigenaren kunnen zich rechtstreeks contact opnemen met SVn. Het Nationaal Energiebesparingsfonds is gevuld door de Rijksoverheid, de Rabobank en de ASN Bank. Totaal is er € 300 miljoen beschikbaar. Rente en aflossing stromen terug in dit fonds, zodat opnieuw Energiebespaarleningen kunnen worden verstrekt.
De rente is momenteel 2,6% tot 3,3% (afhankelijk van de looptijd).
Bronnen
Ensoc, 21 oktober 2015: Revolverend fonds helpt energietransitie
Meer over de ‘energiebespaarlening’ op www.ikinvesteerslim.nl
