Tweede Kamer: ‘Gaswinning Groningen van jaar tot jaar bekijken’

15 september 2016 – NRC Next vat vanmorgen het gasdebat van gisteren het meest kernachtig samen:  ‘Kamerlid Jan Vos (PvdA) redde Kamps vijfjarenplan, op voorwaarde dat elk jaar wordt bekeken of de gaskraan verder dicht kan.’

De twee belangrijkste elementen in het winningsplan van minister Kamp zijn de beperking van de gaswinning tot 24 mrd kuub per jaar (in extreem koude winters tot 6 mrd kuub méér) en de periode van vijf jaar voor de winning op dat niveau (met een ijkmoment na twee jaar).
Minder gas en van jaar tot jaar de winning bekijken, wilde een groot deel van de Kamer. Minister Kamp wilde het liefst aan beide vasthouden en kwam daardoor soms in minder heldere argumentaties terecht dan die hij doorgaans geeft.

Jaarlijks herbezien

‘IJkmomenten’
Zo blijft Kamp spreken van een vijfjarenplan, waarbij het kabinet van jaar tot jaar zal bekijken of er omstandigheden zijn waardoor de winning naar beneden kan. Maar goed, Kamp heeft zich bij de wens van de Kamer om jaarlijks naar het winningsniveau te kijken uiteindelijk neergelegd. Voor volgend jaar bouwt hij een ‘eerste ijkmoment’ in.

Mijnbouwwet
Het FD constateert: ‘(…) De minister kan zich hierin vinden, omdat het niet in strijd is met de nieuwe Mijnbouwwet die nog door de Eerste Kamer moet worden goedgekeurd. Niet alleen schadelijke aardbevingen, maar ook nieuwe inzichten kunnen aanleiding zijn om het winningsplafond voor de NAM aan te passen. Bijvoorbeeld als blijkt dat een winning zonder pieken en dalen inderdaad minder aardbevingen veroorzaakt. ‘Ik heb de mogelijkheid om tussentijds te wijzigen’, aldus de bewindsman. Of een versnelde daling van de vraag naar Gronings gas ook reden kan zijn om de winning omlaag te schroeven, liet hij in het midden.(…)’
Het FD zet boven zijn verslag: ‘Jaarlijks ritueel rond Groningse gaswinning blijft in stand’.
BNR formuleert de uitkomst op een manier die Kamp niet zal bevallen: ‘(…) Het kabinet gaat voortaan ieder jaar opnieuw bepalen hoeveel Gronings gas er opgepompt wordt. (…) Niets ligt vast over de gaswinning. (…)’

Kamermeerderheid
Het PvdA-voorstel voor de jaarlijkse beoordeling van het winningsniveau kreeg de steun van SP, CDA, D66, ChristenUnie, GroenLinks en de Partij voor de Dieren, samen goed voor een ruime Kamermeerderheid. De tekst van de motie was: ‘De Kamer (…) verzoekt het kabinet in samenspraak met de Kamer ieder jaar opnieuw te herzien [wordt ‘bezien’ bedoeld?] of de winning naar beneden kan worden bijgesteld.’

Kan het echt niet minder dan 24 kuub per jaar?

De logica van de PVV
De argumentatie van Kamp was rond het niveau van de winning ook niet altijd even helder.
Zo wilde het PVV-Kamerlid Klever weten wat het gevolg is van de opstelling van het energiebedrijf Engie, dat gas afneemt voor België en Frankrijk. Engie wil 2 mrd kuub gas minder afnemen. Dus concludeert de PVV (die trouwens helemaal geen export van Gronings gas wil): ‘Als Engie andere mogelijkheden ziet om deze gebieden van gas te voorzien, kan de gaswinning dus lager worden vastgesteld dan die 24 miljard kuub.’
Kamp verwierp dat en wees op zijn verantwoordelijkheid jegens België en Frankrijk: ‘Bij het bepalen van het niveau van 24 miljard kubieke meter kijk je naar wat ten minste de reële behoefte is van bedrijven en mensen die zijn aangewezen op dat laagcalorische Groninger gas. Dat er volgens Engie minder gas nodig is, is een misverstand. Het is gewoon de markt die daar zijn werk doet. Engie heeft met GasTerra een conflict over de prijs. Zij hebben destijds een contract afgesloten voor een hoeveelheid gas en voor een prijs waarvan zij nu denken: dat doen wij eigenlijk liever niet, die hoeveelheid voor die prijs.’
De PVV hield vast aan de conclusie dat als Engie minder wil afnemen er ook minder gewonnen hoeft te worden.
In een brief aan de Kamer stelde Kamp al: ‘Alleen als de Franse en Belgische overheid aangeven dat zij met minder laagcalorisch gas toe kunnen, geeft dat mij de mogelijkheid de gaswinning in Groningen verder te verminderen.’

Vanaf 2021 elk jaar 2 mrd kuub minder
Minister Kamp had de Kamer al per brief laten weten dat vanaf 2021 elk jaar 2 mrd kuub minder gas worden gewonnen (tot 7 mrd kuub in 2029).
NRC Next: ‘(…) Dat lukt omdat België, Frankrijk en Duitsland hun installaties versneld laten ombouwen voor het gebruik van importgas uit Rusland en Noorwegen. Dat is voor Kamp ook reden een besluit uit te stellen over de bouw van een mengfabriek in Zuidbroek (investeringskosten: circa 480 miljoen euro). Daarin wordt hoogcalorisch importgas met stikstof bewerkt tot Groningse kwaliteit. Vanaf 2017 mogen in Nederland alleen cv-ketels en gasfornuizen worden verkocht die ook kunnen draaien op importgas. (…)’

De Tweede Kamer stemt vandaag over de ingediende moties.

Bronnen
NRC Next, 15 september 2016: Minder gas en minder NAM a.u.b.! (via Blendle)
FD, 14 september 2016: Jaarlijks ritueel rond Groningse gaswinning blijft in stand (Registratie)
FD, 13 september 2016: Minister Kamp: behoefte aan Gronings gas neemt snel af
BNR, 14 september 2016: Niets ligt vast over gaswinning
Brief van de minister aan de Tweede Kamer, 12 september 2016: Gaswinning (pdf, 7 pag.)
Motie Jan Vos
Zie ook
Eigen verslag Tweede Kamer, 14 september 2016: Moet de gaswinning in Groningen sneller omlaag?
Tweede Kamer, plenaire verslag, 14 september 2016: Tweede Kamer, 111e vergadering, woensdag 14 september 2016
Tweede Kamer, 14 september 2016: Ingediende moties (stemming op 15 september 2016)