Werken aan de toekomst van ons energiesysteem

• Belangrijk onderdeel om te komen tot een slimmer netwerk is de kennis over de impact van nieuwe technologieën op het energiesysteem in het bijzonder de netten. Denk hierbij aan de impact van andere gassen, zoals groen gas en ruw biogas, en van zonnepanelen, elektrisch vervoer, warmte- pompen, energiebesparing etc. Met behulp van deze kennis kan gewerkt worden aan een maatschappelijk optimale inpassing. Hierbij worden afwegingen gemaakt tussen zwaardere netten, slimme regelingen, geografisch plaatsings-/aansluitbeleid.
• In het kader van het intelligenter maken van het gehele netwerk en mede ten behoeve van het verder uitwerken van het capaciteitsmanagement (spanning en druk) komt er op korte termijn een onderzoek (experimenten!) naar:
  Op welke plekken in het net welke vorm van intelligentie kan worden ingezet en waar dit economisch verantwoord toegepast kan worden
  Welke ‘slimme’ manieren er zijn voor het behoud van de elektriciteits- en gaskwaliteit.
• In het kader van het ontwerpen van een slim net wordt de architectuur van de informatievoorziening uitgewerkt (onderzoek en experimenten):
  Welke informatie is waar nodig en waarvoor nodig.
  Welke eisen stelt de wet- en regelgeving aan de informatievergaring en -deling.
  Welke data wordt op welke wijze, op welke momenten en op welke plaatsen vergaard.
  Hoe moet worden omgegaan met onvolledige en onbetrouwbare data.
  Hoe wordt gerealiseerd dat klanten hun data (slimme meter) beschikbaar stellen.
• Er komen grote hoeveelheden data beschikbaar. Er worden competenties ontwikkeld om met deze ‘Big Data’ om te gaan en daarmee van deze data echte informatie te maken.
• Het onderzoek naar de mogelijkheid van Open Data (het ter beschikking stellen van de data van de netbeheerders) op basis waarvan marktpartijen diensten kunnen ontwikkelen, wordt voortgezet en uitgebreid.
• Er komt een tool waarmee inzichtelijk en objectief duurzame gebiedsontwikkeling kan worden beoordeeld en doorgerekend. Dit ter ondersteuning van bijvoorbeeld decentrale overheden die de plannen moeten beoordelen. Regionaal zijn verschillende energiebronnen en infrastructuren rendabeler en interessanter. Een dergelijke tool geeft inzicht en onderbouwt de juiste keuzes.
• Samen met betrokken maatschappelijke partners wordt een maatschappelijk afwegingskader gemaakt die de netbeheerders gaan gebruiken om de toegang tot het net te garanderen. Met dit afwegingskader worden maatschappelijke en financiële kosten-baten analyses mogelijk.
• Samen met de producenten van hardware wordt onderzocht op welke wijze bestaande hardware kan worden aangepast om deze geschikt te maken voor het intelligente netwerk en de intelligente aansluiting.
• Er komen studies en pilots op het gebied van power-to-gas.
• Er komt nader en grootschaliger onderzoek naar en meerdere pilots op het gebied van het decentraal opwekken van elektriciteit met aardgas. De microwarmtekrachtinstallatie is hier een voorbeeld van. Microgeneratie met behulp van microwarmtekracht of brandstofcellen is erg flexibel en geeft de mogelijkheid om op lokaal niveau aan vraag en aanbod afstemming en aan capaciteitsmanagement te doen.
• Er worden studies en pilots opgezet voor het inpassen van andere gassen (zoals biogas, LNG).
• Er wordt onderzoek gedaan naar de wijze waarop energieverliezen vergroend kunnen worden.
• Er wordt onderzoek gedaan naar de CO2-footprint van de netbeheerders en hun ketenpartners om te komen tot reductie van CO2-uitstoot.

3. Thema: Balans-, capaciteits- en datamanagement

• Er worden spelregels ontwikkeld en uitgeprobeerd voor het onderlinge samenspel tussen alle spelers op alle niveaus en tussen alle energiedragers teneinde te komen tot een adequate sturing van het gehele energiesysteem.
• Er worden diensten ontwikkeld die gaan bijdragen aan een effectief balans- en capaciteitsmanagement in het gehele energienet op lokaal, regionaal, nationaal en internationaal niveau.
• Voortdurend worden pilots opgezet en uitgevoerd om ervaringen op te doen met
  Het omzetten van elektriciteit in waterstof of methaan (power-to-gas)
  De invoering en het gebruik van groen gas
  De invoering van waterstof in het gasnet.
• Er starten demonstratieprojecten om gas ontvangststations te ontwikkelen voor de overslag en distributie van groen gas.
• Pilot bidirectioneel maken van gasontvangststation tussen landelijke en regionale netten, zodat de inname van groen gas in regionale netten ook bij lage afname gewaarborgd kan worden door het gebruik van flexibiliteit in het landelijke net.
• Er wordt voortdurend geëxperimenteerd met verschillende opslagsystemen.
• Leerpunten en ervaringen van pilots worden vertaald naar (internationale) beleidsaanbevelingen.

4. Thema: De marktfacilitering