Zonnewegdek Spijkenisse en Haarlemmermeer smaakt naar meer

Hij leidt niet alleen mensen van A naar B, maar wekt ook nog eens zonne-energie op: de SolaRoad. De ontwikkelaars zetten flinke stappen op weg naar grootschalige toepassing. Donderdag gingen twee teststukken voor zwaar verkeer officieel open: 100 meter busbaan langs de N218 in Spijkenisse en 50 meter parallelweg langs de N232 in Haarlemmermeer. Dit smaakt naar meer, stelden betrokkenen enthousiast vast bij de openingshandeling in Spijkenisse.

Er hangt een hoop positieve energie in het kantoor van IBDL, importeur en distributeur van elektronica, gelegen op een steenworp afstand van de SolaRoad-busbaan langs de N218 in Spijkenisse. Politici en initiatiefnemers strooien met lovende woorden. Niet alleen over het stuk zonnewegdek overigens, ook over IBDL zelf. Het is het eerste gasloze bedrijf van Spijkenisse. De panden zijn uitgerust met meer dan 1200 zonnepanelen en zeven warmtepompen. En voor elektrische auto’s zijn achttien laadpunten en een snellader beschikbaar.

Lokaal bedrijfsleven

“Ik ben supertrots”, zegt Elisabeth Post (VVD), gedeputeerde van de provincie Noord-Holland voor mobiliteit tegen een bomvol zaaltje vol hoogwaardigheidsbekleders. “De samenwerking met alle betrokken partijen is heel fijn. Samen kom je verder, zeker wat de energietransitie betreft.”

“Het is niet alleen een kwestie van samenwerken met overheden en kennispartners”, stelt Floor Vermeulen (VVD), gedeputeerde van de provincie Zuid-Holland voor verkeer en vervoer, even later. “Ook belangrijk is: kijken hoe we het lokale bedrijfsleven erbij kunnen betrekken.”

Nog meer positieve energie. “De potentie van deze technologie is veel groter dan dit stukje weg”, vertelt Paul de Krom, voorzitter van de raad van bestuur van TNO. Arian de Bondt, directeur van Strukton Civiel Regio West, die na hem op het podiumpje klimt: “Met Nederlands fabricaat gaan we de wereld veroveren.”

Doeleinden

Hoe begon het ook alweer? De eerste 70 meter SolaRoad werd in 2014 in gebruik genomen. De panelen liggen in een fietspad in Krommenie, Noord-Holland. Later volgden fietspaden op andere plekken: het Franse dorp Etampes, vlakbij Parijs en Blauwestad in Groningen onder andere. En nu dus Spijkenisse en Haarlemmermeer. Hier is de SolaRoad geschikt gemaakt voor zwaar verkeer. Het zonnewegdek is een initiatief van de provincie Noord-Holland, TNO en Strukton Civiel.

De verwachte elektriciteitsopbrengst per 100 meter zonnewegdek ligt nu rond de 30.000 kWh per jaar

De SolaRoad is simpel gezegd een weg met geïntegreerde zonnecellen. Die vangen zonlicht op en zetten dit om in elektriciteit, wat weer voor de meest uiteenlopende doeleinden gebruikt kan worden: bijvoorbeeld wegverlichting, verkeersinstallaties, elektrische auto’s en huishoudens.

De verwachte elektriciteitsopbrengst per 100 meter zonnewegdek ligt nu rond de 30.000 kWh per jaar, stellen de ontwikkelaars. Zou eenderde van het totale Nederlandse wegennet (140.000 km) omgebouwd worden tot zonnewegdek, dan levert dat volgens hen genoeg elektriciteit op voor 9 miljoen auto’s.

Ontzettend spannend

De SolaRoad is de eerste in z’n soort, maar er gebeurt meer op het snijvlak van duurzaamheid en mobiliteit. Zo is de N211 tussen Poeldijk en Den Haag eind vorig jaar omgebouwd tot de eerste CO2-negatieve weg van Nederland. CO2-negatief houdt in dat er meer CO2 wordt gecompenseerd dan dat er vrijkomt tijdens de renovatie en gedurende de levensduur van de weg.

En aan de oostzijde van de snelweg A50 in Uden verrees afgelopen maanden een geluidscherm met daarin tweezijdige zonnepanelen. Minister Cora van Nieuwenhuizen opende het innovatieve project afgelopen 18 februari.

Meedoen aan de start start in Krommenie was “ontzettend spannend”, zegt Post terugblikkend tegen de zaal. “Het is belastinggeld, je moet het wel goed besteden. Tegelijk vinden we: we moeten meewerken aan de energietransitie. En marktpartijen hebben dan soms dat laatste zetje nodig.”

Anders dan een fiets

Maar het is helemaal goed gekomen. De proef met de SolaRoad bij Krommenie levert waardevolle resultaten op, meldden de betrokken partijen onlangs nog. De energieopbrengst is hoger dan aanvankelijk verwacht, het wegdek functioneert als een gewoon wegdek en hij blijkt prima te beheren. Ten aanzien van de technologie zijn ook belangrijke lessen geleerd. Zo hebben een aantal schades aan de toplaag van het fietspad geleid tot gerichte verbetering.

Nu is het dus tijd voor een volgende stap: kijken of de SolaRoad ook werkt voor zwaar verkeer. “Het is ontzettend spannend wat het oplevert”, zegt Post. “Zwaar verkeer is echt wel wat anders dan een fiets.” Maar dat ook dit goedkomt, daar heeft ze alle vertrouwen in. Met een kwinkslag: “Zoals Pippi Langkous zei: ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan.”

Geen last

De provincies Noord- en Zuid-Holland willen ervaring opdoen met het beheer, onderhoud en in de toekomst ook aanbesteding van zonnewegdekken. Het mes snijdt aan twee kanten: ze beheren vele kilometers aan wegen en staan voor een grote duurzaamheidsopgave. In de SolaRoad komen deze twee samen: hij leidt niet alleen mensen van A naar B, maar wekt ook nog eens zonne-energie op. En het grote voordeel: omgeving en weggebruikers hebben geen last van de panelen.

Deze drieslag is cruciaal om dit soort projecten van de grond te krijgen

TNO’er De Krom neemt Post’s plaats in en vertelt over de ingrediënten voor het succes. “Je hebt een paar dingen nodig: investeringen, kennis, samenwerking met partners: privaat, maar ook de overheid. Deze drieslag is cruciaal om dit soort projecten van de grond te krijgen. Én je hebt natuurlijk een langetermijnvisie nodig.”

Soepel

De Krom ziet het helemaal zitten. “Ik zou willen zeggen: de EU en zelfs de rest van de wereld ligt voor onze voeten. De potentie is vele malen groter dan we nu zien.” De Bondt van Strukton is het daar roerend mee eens. “Internationaal zien we interesse: de VS, het Midden-Oosten… We benutten onze bestaande contacten daar.”

Dan is het tijd voor de openingshandeling. Het zaaltje stroomt leeg richting een rode R-NET-bus die voor de deur geparkeerd staat. Als iedereen is ingestapt, rijdt de chauffeur een stuk over het zonnewegdek. Soepel, alsof het gewoon asfalt is. Midden op de weg stapt iedereen uit.

De Krom, Post, De Bondt, Vermeulen, en Igor Bal, wethouder ruimtelijke ordening en duurzaamheid van de gemeente Nissewaard drukken daarna, onder toeziend oog van alle aanwezigen, op een schakelaar. Op een tekstkar achter hen verschijnt: ‘SolaRoad Spijkenisse en Haarlemmermeer geopend’.