‘Kernenergie kan klimaat redden’

6 januari 2016 – Kernenergie kan helpen klimaatverandering tegen te gaan. In de documentaire ‘Pandora’s Promise’ komen milieuactivisten aan het woord die eerst tégen kernenergie waren, maar nu vóór.

Uit een bespreking van de documentaire door EnSoc

‘(…) Regisseur Robert Stone was heel zijn leven tegen kernenergie, totdat hij startte met het maken van zijn documentaire. Dat vertelt hij in bioscoop Tuschinski in Amsterdam, voordat de film wordt vertoond. (…) De gedachte dat kernenergie ons kan helpen met het klimaatprobleem is niet nieuw. Maar het idee om kernenergie daadwerkelijk als verlosser te zien is de afgelopen jaren naar de achtergrond verdrongen. Dit kwam mede door negatieve reacties na de kernramp in Japan. De ramp trad op terwijl Stone werkte aan zijn documentaire, vertelt hij. ‘Eerst dacht ik ‘Oh, shit’: alle aandacht ging uit naar kernenergie’. Stone realiseerde zich echter ook dat hij bezig was met een uniek project: geen andere documentairemaker was destijds bezig met dit onderwerp. Ondanks de ramp is Stone inmiddels ‘bekeerd’. ‘Kernenergie is een veilige technologie die goedkoper en beter is dan de bestaande fossiele bronnen. Ik zie het als een oplossing.’ (…)  ‘De wereldwijde groei van duurzame energie gaat nog te langzaam om het klimaatprobleem op te lossen. Daarbij laten zonne- en windenergie het soms afweten, waardoor we toch weer kolen of aardgas nodig hebben als backup. Duurzame energie is nog geen volwaardig alternatief.’
Wim Turkenburg: ‘Niet eens met de conclusie’
Utrechts hoogleraar Wim Turkenburg, expert op gebied van kernenergie, heeft de documentaire ook gezien en vindt de film goed gemaakt. ‘De documentaire toont de verschillende standpunten, maar is toch vooral gericht op de voorstanders. Zo komen nauwelijks tegenstanders aan het woord.’ (…)
Stone: ‘Ik wil met mijn film vooral het debat over kernenergie nieuw leven in blazen.’ Turkenburg geeft toe dat dit goed is gelukt. Maar hij is het niet eens met de conclusie dat kernenergie per se nodig is om het klimaatprobleem op te lossen. Hij werkte mee aan de Global Energy Assessment, een wereldwijde studie naar de benodigde energieopties voor 2050. Uit deze studie blijkt dat kernenergie een oplossing kan zijn, maar noodzakelijk is het niet. ‘Met meer energiebesparing en duurzame energie, en minder kolen en CO2-opslag hebben we kernenergie niet nodig om het klimaatprobleem op te lossen. Ik dacht ook eerst dat kernenergie nodig was, maar na de studie niet meer,’ zegt Turkenburg.

‘Alle opties nodig’
Volgens Stone kunnen we ons niet de luxe veroorloven om voor bepaalde energieopties te kiezen. ‘We hebben alle opties nodig om het klimaatprobleem op te lossen.’ Hij raadt iedereen aan om de middelen niet te verwarren met de doelen. Stone verwijst naar Michael Shellenberger, president en mede-oprichter van The Breakthrough Institute, die in de film waarschuwt voor ‘energy tribalism’, zoals de uitspraak dat fossiele energie ‘slecht’ zou zijn. ‘Dit soort uitspraken moeten we niet doen, want daarmee wordt de discussie emotioneel,’ zegt Stone. Hij pleit voor een rationeel debat over kernenergie. ‘Weinig milieuactivisten zijn daartoe in staat. Degenen die dat wel kunnen laat ik graag aan het woord,’ aldus Stone.

Veilig genoeg?
Is kernenergie al veilig genoeg? Kerncentrales zijn de afgelopen decennia steeds veiliger geworden, zo laat Stone met zijn film duidelijk zien. Hij zoomt vooral in op de zogeheten IFR-reactor, die zichzelf uitschakelt als er iets misgaat in de kerncentrale. Turkenburg is het eens met de constatering van Stone dat kernenergie steeds veiliger wordt, maar zegt dat het minstens dertig jaar duurt voordat de IFR-reactor zal worden toegepast. Dat is te laat om het klimaatprobleem op te lossen, want daarvoor hebben we slechts vanaf nu twintig jaar de tijd, zegt Turkenburg. Als tweede bezwaar noemt hij de zogeheten proliferatie: de verspreiding van kennis om kernwapens te maken. ‘Dat vormt nog steeds een serieus risico.’ (…) Is zijn standpunt over kernenergie gewijzigd na het zien van de film? ‘Nee, ik heb niks nieuws gehoord. Mijn mening over kernenergie blijft onveranderd. De technologie moet nog verder worden ontwikkeld voordat het kan voldoen aan de criteria voor duurzaamheid. Dat betekent dat het veilig moet zijn, dat het kernafval sneller wordt afgebroken of dat het wordt hergebruikt, en dat we proliferatie voorkomen,’ zegt Turkenburg. Stone sprak tijdens het debat over een plan van Bill Gates om een kernreactor te bouwen, maar dat is al achterhaald, zegt Turkenburg. ‘Dat plan is geannuleerd, omdat het technisch niet werkt.’ (…)’

Bronnen
Ensoc, 31 december 2015: ‘Kernenergie kan klimaat redden’