China betaalt miljarden voor aandeel in Britse kerncentrale

23 oktober 2015 – China betaalt dik 10 miljard euro voor een aandeel in een nieuw te bouwen kerncentrale Hinkley Point in het Britse Somerset. Daarmee krijgt China een belang van 33,5 procent in de centrale.

Tijdens een bezoek van de Chinese president Xi Jinping aan Groot-Brittannië deze week, werd de overeenkomst getekend, voorlopig nog een beginselovereenkomst. Daarin staat dat het staatsbedrijf China General Nuclear Power Corporation (CGN) eenderde van de kosten zal dragen voor de centrale Hinkley Point die in 2025 operationeel moet zijn. De feitelijke overeenkomst zal pas later dit jaar getekend worden, wanneer aan allerlei voorwaarden uit de beginselovereenkomst is voldaan.

EDF Energy, grotendeels in handen van de Franse staat, ontwikkelt de centrale die ruim 33 miljard euro gaat kosten. Mogelijk verkoopt EDF later nog een belang van 15 procent in de centrale, maar het zal een zelf een meerderheidsbelang houden, aldus de BBC.

In dezelfde overeenkomst werd ook getekend voor samenwerking in de ontwikkeling van nieuwe kerncentrales in Sizewell en Bradwell, maar hiervoor is nog geen datum vastgesteld. In de Bradwell-centrale komt een in China ontworpen reactor.

De Britten willen met de centrale een impuls geven aan de elektriciteitsproductie. De elektriciteitsvraag komt erg dicht bij het aanbod en men vreest voor stroomuitval. De centrale zou in 7 procent van de elektriciteitsbehoefte kunnen voorzien, opgewekt zonder CO2-uitstoot. Er zouden 25 duizend banen gecreëerd worden, zo stelt de overheid. Ook het Institution of Mechanical Engineers is tevreden met de stap.

Uit een bericht van The Guardian
‘(…) “Nuclear is set to play a central and vital role in the UK’s energy future,” said the IME’s Jenifer Baxter. “Although the financial costs of nuclear power seem high, this power station will provide and modernise the diversification we so badly need in ensuring the UK’s lights stay on.” (…)’

China-expert Garrie van Pinxteren (Clingendael) zet voor de NOS uiteen waarom China zo’n grote investering in een Britse kerncentrale doet.

Uit een bericht van de NOS
“China wil graag een exporteur van kerncentrales worden. Het past in het nieuwe Chinese beleid van ‘One Road, One Belt’ (…) China wil met havens, wegen, spoor en andere infrastructuur een verbinding leggen tussen China en Europa.” Recentelijk reed ook de eerste goederentrein Rotterdam binnen via een rechtstreekse spoorverbinding met China.
De Chinezen hebben diverse redenen voor hun investeringen. “Ze willen de wereld laten zien dat ze dit kunnen en willen ook ervaring opdoen met het neerzetten ervan, in dit geval van een belangrijke schakel in de energie-infrastructuur van de Britten”, denkt Van Pinxteren.
Een tweede belangrijke drijfveer is invloed. Betrokkenheid met geld en kennis in de energievoorziening fungeert als een soort politiek drukmiddel en dwingt het Verenigd Koninkrijk tot een meer neutrale of gematigde houding. “Wat als er een conflict is tussen China en de VS? Zullen de Britten zich dan hard durven opstellen als zoiets essentieels als de energievoorziening van het Verenigd Koninkrijk in Chinese handen is?” (…)’

Er is nogal wat kritiek op de samenwerking met China …
Critici maken zich zorgen over de veiligheid en ergeren zich aan de samenwerking met een land waar mensenrechten geschonden worden en dat cyberaanvallen uitvoert.

Steve Hilton, voormalig beleidsadviseur van David Cameron, tegen de BBC
‘(…) the UK should be imposing sanctions on China over issues such as its “vicious political oppression” and its “relentless cyber attacks”, instead of “rolling out the red carpet”. “This is one of the worst national humiliations we’ve seen since we went cap in hand to the IMF in the 1970s,” said Mr Hilton, who left Downing Street in 2012. (…)’

Nick Butler, voormalig adviseur energiebeleid, in een opiniestuk in de Financial Times
‘(…) “They will be inside the system, with access to the intricate architecture of the UK’s National Grid and the processes through which electricity supply is controlled, as well as to the UK’s nuclear technology. Perhaps that doesn’t matter. Perhaps a Chinese wall exists between the Guangdong Holding company and the government in Beijing. Perhaps we have reached a level of globalisation in which the nationality of ownership is irrelevant.
But even if all those things are true, it seems regrettable that in return for this investment the Chinese are not being required to halt the cyberattacks and the theft of intellectual property in which they are now the world leaders.” (…)’

Van Pinxteren, Clingendael, tegen de NOS
‘(…) “De Britten storten zich blindelings in een avontuur met de Chinezen  en geven China een centrale rol te geven in de cruciale energie-infrastructuur. Eigenlijk vind ik dat de Britten heel onverantwoord bezig zijn. China zou het omgekeerde – Britten die in China een kerncentrale neerzetten en daar ook nog ’s een belang in krijgen –  nooit toestaan. Het land importeert wel nucleaire technologie, maar ontwikkelt en implementeert die zelf.” (..)’

Lisa Nandy, schaduw-energieminister van de Labourpartij, uit haar zorgen in the Guardian
‘(…) Nandy called on the government to reassure the public after reports that the intelligence agencies have concerns that possible Chinese investments in Hinkley Point and Sizewell could pose a threat to the UK. There are said to be particular worries that a Chinese state-owned company could insert backdoor traps into the technology, enabling it to shut down the station in the event of a diplomatic row. (…)’

… en op de centrale in het algemeen
De ontwikkeling van Hinkley Point heeft in de aanloop al veel vertraging opgelopen en de kosten zijn nu al veel hoger dan gepland, schrijven verschillende Britse media. The Telegraph geeft een mooi overzicht van de opstartfase vanaf 2005 tot nu. Er is ook kritiek op de grote investering in kernenergie, terwijl Groot-Brittannië aan de andere kant radicaal snijdt in investering in duurzame energie.

Uit een bericht van de BBC
‘(…) The government has also been criticised for guaranteeing a price of £92.50 per megawatt hour of electricity – more than twice the current cost – for the electricity Hinkley produces. (…)’

Uit een bericht van de Financial Times
‘(…) A poll commissioned by Greenpeace on Monday showed that less than a third of the UK public backed plans to build a new reactor at Hinkley. Some 29 per cent of more than 2,000 surveyed supported the plans, against 34 per cent opposed. “George Osborne [Minister van Financiën] is about to plough billions into the bottomless pit of ever more expensive nuclear power whilst pulling the plug on clean energy sources that are getting cheaper every year,” said Doug Parr, the environmental campaign group’s chief scientist. (…)’

Uit een bericht van de Guardian
‘(…) A protest camp was set up outside the site this week and Alan Jeffery, a spokesman for the Stop Hinkley campaign said: “We remain mystified about why Osborne wants to throw good money after bad on this project. In the process, he has devastated the UK’s burgeoning renewable energy industry, threatening up to 20,000 jobs in the process. He is doing his best to kill off an innovative industry of the future in order to keep alive a technology of the past.” (…)’

Omdat eer sprake is van een gegarandeerde prijs gedurende 35 jaar, onderzoekt de EU of er geen sprake is van ongeoorloofde staatssteun.

Bronnen
NOS, 21 oktober 2015: China betaalt miljarden voor Britse kerncentrale
BBC, 21 oktober 2015: Hinkley Point nuclear agreement reached
The Guardian, 20 oktober 2015: China to take one-third stake in £24bn Hinkley nuclear power station
The Guardian, 16 oktober 2015: Nuclear deals with China could endanger UK national security, says Labour
Financial Times, 19 oktober 2015: China to take one-third stake in Hinkley nuclear project (registratie)
Financial Times, 17 juli 2012: Energy beyond nationality
The Telegraph, 20 oktober 2015: China to own a third of Hinkley Point nuclear power station

Montagefoto: kerncentrale Hinkley Point in Sommerset (EDF Energy)