Gaswinning Groningen blijft omwille van veiligheid beperkt tot 27 mrd kuub

18 december 2015 – De gaswinning uit het Groningenveld wordt in het gasjaar 2015/2016 omwille van de veiligheid beperkt tot 27 miljard kubieke meter gas. Daarmee houdt het kabinet zich precies aan de instructie van de Raad van State. Het kabinet wil Nederland bovendien veel minder afhankelijk maken van het Groningse gas.

Beslissing kabinet
Uit het persbericht van de Rijksoverheid
‘(…) Het kabinet heeft besloten om de voorlopige voorziening die de Raad van State heeft getroffen voor het gasjaar 2015/2016 in stand te houden. Daarnaast wordt de komende jaren intensief gewerkt aan het verder verminderen van de afhankelijkheid van het gas uit Groningen. Vóór oktober 2016 wordt een besluit genomen over de langere termijn van de gaswinning. Tegelijkertijd wordt gewerkt aan het verder vergroten van de veiligheid en leefbaarheid van Groningen en het versterken van het economisch perspectief, waarbij de Nationaal Coordinator Groningen de regie heeft. Dit heeft het kabinet vandaag besloten op basis van het advies van toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen (SodM), nieuwe onderzoeken, het meerjarenprogramma van de Nationaal Coördinator Groningen en na overleg met gemeenten en Provincie.

Minister Henk Kamp van Economische Zaken: “Bij het nemen van dit besluit is voor het kabinet de veiligheid van de inwoners van Groningen leidend. Daarnaast dient rekening gehouden te worden met  het belang van leveringszekerheid voor miljoenen huishoudens en bedrijven in binnen- en buitenland die afhankelijk zijn van het gas uit Groningen. We draaien de gaskraan nu verder dicht en nemen de maatregelen die nodig zijn om in de toekomst minder afhankelijk te zijn van Gronings gas voor onze energievoorziening.”

Advies SodM
Het kabinet baseert haar besluit mede op het advies van het Staatstoezicht op de Mijnen. Deze raadt in haar laatste advies sterke schommelingen in de gaswinning af, omdat dit meer en mogelijk zwaardere aardbevingen zou kunnen veroorzaken. Het advies is om een stabiel niveau van gaswinning vast te stellen. Daarom wordt de gaswinning nu teruggebracht tot 27 miljard kubieke meter, met ruimte voor meer productie als dat nodig is om de leveringszekerheid te waarborgen, bijvoorbeeld in een koude winter. Op deze manier wordt de gaswinning uit Groningen zo ver als momenteel haalbaar is verminderd en  worden sterke schommelingen voorkomen.

Vermindering afhankelijkheid Groningen
De komende jaren wordt op verschillende manieren gewerkt aan het verminderen van de afhankelijkheid van het gas uit Groningen. Zo wijst Kamp op de bouw van een nieuwe stikstofinstallatie waardoor vanaf 2020 meer gas uit het buitenland geschikt kan worden gemaakt voor gebruik door Nederlandse huishoudens. “Er zal dan 5 tot 7 miljard m3 minder gas uit het Groningenveld nodig zijn om aan de leveringszekerheid te voldoen, wat de mogelijkheid geeft om in 2020 de gaswinning uit Groningen te laten dalen naar een niveau tussen de 18 en 24 miljard kubieke meter.” Daarnaast wijst de bewindsman erop dat de Nederlandse energievoorziening de komende jaren wezenlijk gaat veranderen. “Nederlandse huizen en bedrijven zullen in de toekomst minder door gas en meer door duurzame warmte worden verwarmd. Ook door energiebesparing zal de vraag naar gas verminderen. Verder worden vanaf 2017 in Nederland alleen nog cv-ketels en gasfornuizen verkocht die verschillende soorten gas (gas uit Groningen, kleine velden en uit het buitenland) aan kunnen. Ook Duitsland, België en Frankrijk treffen vergelijkbare voorbereidingen. Op deze wijze zorgen we er samen voor dat veiligheid voor Groningen en leveringszekerheid voor alle burgers en bedrijven hand in hand gaan.”

Veiligheid, leefbaarheid, bedrijvigheid
Naast het verminderen van de gaswinning, wordt hard gewerkt om de veiligheid, leefbaarheid en het economisch perspectief van Groningen te vergroten. Op basis van zijn meerjarenprogramma zal de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) Hans Alders samen met de regio en haar inwoners dit proces bespoedigen. Begonnen wordt met het versterken van de gebouwen in de kern van het aardbevingsgebied in Loppersum en in delen van Slochteren, Ten Boer, Appingedam en Eemsmond. Bij het versterken en verduurzamen van woningen wordt een nieuwe bouwnorm toegepast. Op basis van inspecties zal de komende tijd duidelijk worden hoeveel gebouwen er in Groningen precies versterkt moeten worden. Experts uit de bouwwereld schatten in dat het aantal te versterken gebouwen voor de komende vijf jaar tussen de 9.000 en 10.000 gebouwen zal komen te liggen.

De schadeafhandeling en geschillenbeslechting worden verbeterd.  Vanaf 1 januari 2016 gaan nieuwe complexe schadeafhandelingen over van NAM naar de NCG. Reguliere schademeldingen worden net als nu afgehandeld door het Centrum Veilig Wonen. Er komt een onafhankelijke arbiter die een uitspraak doet die bindend is voor de NAM. Bovenop bestaande maatregelen komen er aanvullende maatregelen om de woningmarkt in Groningen te ondersteunen, zoals een instrument voor  het financieren van achterstallig onderhoud. (…)’

Kosten voor de schatkist
Het besluit om de gaswinning in Groningen verder te beperken, kost de schatkist 1,5 miljard euro. Dat zei minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) vanmiddag na afloop van de wekelijkse ministerraad.

Het Financieele Dagblad: ‘Opvoeren gaswinning was inschattingsfout Kamp’
Het Financieel Dagblad schreef vanmorgen dat Kamp met de gaswinning een ‘inschattingsfout’ heeft gemaakt die hem in Groningen nog altijd wordt aangerekend. Kort vóór zijn aantreden als minister in 2012 werd het dorp Huizing getroffen door een aardbeving met een kracht van 3,6 op de schaal van Richter.
Het Financieele Dagblad: ‘(…) Het Staatstoezicht op de Mijnen kwam met het advies de productie drastisch omlaag te brengen. Desondanks oordeelde Kamp dat de gaskraan verder open mocht. Maar liefst 53,9 mrd kubieke meter aardgas werd in 2013 door de NAM uit de grond gehaald, de grootste hoeveelheid sinds begin jaren tachtig. In Groningen heeft Kamp het vertrouwen nog altijd niet weten terug te winnen, maar hij weigert toe te geven dat hij toentertijd een inschattingsfout maakte. Bij gebrek aan wetenschappelijk onderbouwde informatie was er nog geen reden om de gaswinning terug te schroeven, zo verdedigt hij zijn gewraakte besluit. Juist daarom gelastte hij tal van onderzoeken om beter inzicht te krijgen. Sindsdien werd de gaswinning wel met kleine stapjes teruggebracht. Meer dan eens werd Kamp daartoe gedwongen, door de Tweede Kamer of door de Raad van State. Vorige maand legde dit hoge college het kabinet opnieuw een beperking op. De productie voor het lopende gasjaar (oktober 2015-september 2016) mag alleen in het geval van lage temperaturen 33 miljard kubieke meter bedragen. Onder normale omstandigheden mag de gaswinning niet boven de 27 miljard kuub uitkomen. (…)’

Bronnen
Rijksoverhneid, 18 december 2015: Gaswinning Groningen 27 miljard kubieke meter
FD, 18 december 2015: Groningse gaswinning bepaalt Kamps politieke nalatenschap
NAM: Feiten en cijfers – Gaswinning
Foto Kamp: Rijksoverheid. Foto Gaswinning NAM: FluxEnergie/© Paul Tolenaar.